2 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
193
N
artykuł naukowy
biochemia
Barbara Turczyn
Anna Skoczyńska
Anna Wojakowska
Katedra i Klinika Chorób
Wewnętrznych
Zawodowych
i Nadciśnienia Tętniczego
Uniwersytet Medyczny
we Wrocławiu
ul. Borowska 213
50-556 Wrocław
T:
+48 71 736 4000
E:
barbara.turczyn@umed.
wroc.pl
otrzymano / received
15.05.2014
poprawiono / corrected
10.06.2014
zaakceptowano / accepted
17.07.2014
|
|
Streszczenie
Glikozaminoglikany są elementami konstrukcyjnymi
proteoglikanów, które łącznie z białkami kolagenowy-
mi i niekolagenowymi stanowią podstawowe składniki
macierzy pozakomórkowej. Proteoglikany biorą udział
w krzepnięciu, dyfuzji rozpuszczalnych w wodzie czą-
steczek przez błony komórkowe i chronią strukturę
komórkową. Ilościowe i jakościowe zaburzenia synte-
zy glikozoaminoglikanów są związane z patologią sys-
temową i narządową. Ołów, współdziałając z elemen-
tami macierzy zewnątrzkomórkowej, zaburza metabo-
lizm glikozaminoglikanów. To działanie ołowiu połą-
czone jest ze wzrostem peroksydacji lipidów w ścianie
naczyń. Glikozaminoglikany mogą być stosowane jako
biomarker toksycznego działania ołowiu.
Słowa kluczowe:
glikozaminoglikany, ołów, lipidy
|
|
Abstract
Glycosoaminoglycans are the constructive elements for
proteoglycans, which along with collagen and non-colla-
gen proteins constitute the basal extracellular matrix com-
ponents. Proteoglycans take part in coagulation, diffusion
of soluble in water particles through cellular membranes
and protect cellular structure and mechanical properties.
The quantitative and qualitative disturbances in glycoso-
aminoglycans synthesis are associated with organ and sys-
tem pathology. Lead interacts with basal extracellular ma-
trix disturbing metabolism of glycosaminoglycans. This ef-
fect of lead is connected with increasing lipid peroxidation
in vessel walls. Glycosaminoglicans can be used as an sen-
sitive indicator of toxic influence of lead.
Key words:
glycosoaminoglycans, lead, lipids
»
194
|
|
Wprowadzenie
Macierz zewnątrzkomórkowa ECM (
Extracellular Ma-
trix
) jest swoistym biologicznym klejem łączącym pu-
ste miejsca pomiędzy komórkami. Podstawowymi jej
składnikami są białka kolagenowe, niekolagenowe
oraz proteoglikany (PG). W skórze i tkance podskór-
nej siatkowata budowa PG wywołuje efekt sita, które
przepuszcza jedynie małe, wartościowe cząsteczki do
wnętrza skóry. Proteoglikany są środkiem transportu
przeciwciał, hormonów, mediatorów reakcji zapalnej
oraz toksyn, odpowiadają za stan napięcia komórek,
ułatwiają ich ruch i szybką dyfuzję cząsteczek przez
błony komórkowe, biorą udział w procesach krzep-
nięcia. Chronią strukturę i właściwości mechaniczne
komórek poprzez wiązanie się cząsteczek oraz innych
składników macierzy zewnątrzkomórkowej: kolagenu,
elastyny i fibronektyny. Poprzez oddziaływania, głów-
nie elektrostatyczne, wchodzą w interakcję z cząstecz-
kami macierzy pozakomórkowej, takimi jak enzymy,
czynniki wzrostu i ich receptory, czynniki transkryp-
cyjne i białka strukturalne.
Zmiany w metabolizmie
glikozaminoglikanów
pod wpływem działania ołowiu
The effect of lead on the metabolism of glycosaminoglycans
