2 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
187
A
artykuł
DIETETYKA
w czasie 6 miesięcy trwania badania. Jak wspomniano,
autorzy sugerują, że większa redukcja masy ciała u pa-
cjentów na diecie bogatobiałkowej mogła wynikać ze
zmniejszonego przyjmowania żywności [10]. Należy jed-
nocześnie pamiętać o diuretycznymdziałaniu nadmiaru
protein, co skutkuje spektakularnymi zmianami masy
ciała w początkowej fazie odchudzania.
Butki i inni, badając wpływ diety niskowęglowoda-
nowej na wysiłek fizyczny w trzech pierwszych tygo-
dniach diety, otrzymali wyniki sugerujące, że dieta At-
kinsa może obniżać samopoczucie i zwiększać uczucie
zmęczenia podczas ćwiczeń [12]. Podobnie jak w przy-
padku diety South Beach, należy także mieć na uwadze,
że zwiększona podaż protein wiąże się z podniesieniem
ryzyka rozwoju dny moczanowej lub zaostrzenia jej ob-
jawów. Zaleceń dr. Atkinsa nie powinni wprowadzać
w życie pacjenci ze schorzeniami, w których szybka
utrata masy ciała wiąże się z zagrożeniem dla zdrowia:
niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby NA-
FLD (
Non-alcoholic fatty liver disease
), kamica pęcherzy-
ka żółciowego [13].
Niedostateczna
podaż
błonnika
pokarmowe-
go zmniejsza wydalanie toksycznych metabolitów
i zwiększa ich wchłanianie w jelicie grubym. Zbyt ni-
ska ilość węglowodanów w diecie prowadzi także do
zmniejszenia syntezy krótkołańcuchowych kwasów
tłuszczowych, będących źródłem energii dla kolono-
cytów. Dodatkowo udowodniono dodatnią korelację
pomiędzy spożyciem Nasyconych Kwasów Tłuszczo-
wych (NKT) a nowotworem jelita grubego [14]. Czynni-
ki te mogą wzbudzać niepokój, czy aby dieta dr Atkinsa
nie zwiększa ryzyka tego schorzenia. Przeprowadzenie
takich badań byłoby jednak trudne ze względu na pro-
blem z utrzymaniem diety przez dużą liczbę pacjentów
na przestrzeni wielu lat [16].
|
|
P
odsumowanie
Dieta dr. Atkinsa może być skuteczna w procesie od-
chudzania, ale jej długoterminowe skutki nie różnią się
znacznie od efektów diety niskokalorycznej. Co więcej,
podejrzewa się, że dieta wysokobiałkowa o dużej za-
wartości tłuszczu nie tyle nasila procesy utraty tkanki
tłuszczowej, ile hamuje apetyt. Spadek masy ciała jest
zaś spowodowany zmniejszeniem energetyczności
diety w stosunku do zapotrzebowania. Wbrew oczeki-
waniom, wwiększości badań zaobserwowano poprawę
lipidogramu po roku stosowania diety Atkinsa, jednak
niewiele różniącą się od zmian w lipidogramie osób
na diecie niskotłuszczowej, zmiany te mogą więc wy-
nikać wyłącznie z utraty masy ciała. Większy spadek
stężenia trójglicerydów (TG) notuje się na diecie ubogo
węglowodanowej, ponieważ to węglowodany generują
syntezę TG, LDL zaś, na diecie niskotłuszczowej. Eks-
perci zalecają jednak osobom z hipertriglicerydemią za-
stępowanie części węglowodanów w diecie tłuszczami
jednonienasyconymi (oliwa z oliwek, orzechy laskowe)
zamiast kwasami pochodzenia zwierzęcego. Zaleca-
ne dzienne spożycie węglowodanów to przynajmniej
130 g. Jest to ilość niezbędna do prawidłowej pracy
mózgu, nerek i erytrocytów, nawet finalna ilość tego
składnika u niektórych pacjentów na diecie niskowę-
glowodanowej może nie sięgać tej wartości [8]. Niesie
to ryzyko osłabienia i spadku wydolności organizmu.
Nadmiar białka, skutkujący hiperkalciurią, prowadzi
zaś do zmniejszenia gęstości kości [13].
Ze względu na wysoką podaż NKT i niską podaż wę-
glowodanów, które stanowią źródło krótkołańcucho-
wych kwasów tłuszczowych będących źródłem energii
dla kolonocytów, dieta Atkinsa może także zwiększać
ryzyko nowotworów jelita grubego. Należy także
zwrócić uwagę na ryzyko odwodnienia w pierwszym
okresie stosowania diety i uzupełniać płyny. Suple-
menty diety należy stosować po konsultacji z lekarzem
i dietetykiem, aby stwierdzić niedobory danego skład-
nika oraz jego zawartość w jadłospisie. Niewątpliwym
walorem diety dr Atkinsa jest początkowy znaczny
spadek masy ciała i uczucie sytości. Jednak sam autor
zaznacza, że chęć sięgania po przekąski rośnie wraz
z kolejnymi etapami związanymi z coraz większą ilo-
ścią węglowodanów, może to szybko doprowadzić do
Tabela 3
Analiza wartości odżywczej i ryzyka sercowo-naczyniowego za pomocą punktów AHEI wwybranych dietach alternatywnych w porównaniu z zaleceniami USDA [19]
Czynnik
Jednostka/DIETA
USDA 2005 Food
Guide Pyramid Plan ZONE ATKINSA 100g węglowodanów
SOUTH BEACH
(faza III)
warzywa
porcja
3,4
7,2
6,4
6,4
owoce
porcja
3,6
4,2
3
2,5
orzechy i soja
porcja
2
2
3,1
0,4
mięso białe i czerwone
stosunek ilościowy 2
1,8
3,1
2,5
kwasy tłuszczowe trans
(%E)
1
0,3
1,17
0,6
WNKT:NKT
stosunek ilościowy 1,2
0,7
0,6
0,9
błonnik z produktów
zbożowych
gramy
8,3
2
6,9
6,2
punkty AHEI
pkt (0-70)
48,7
49,8 46
45,6
