3 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
237
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
kwas salicylowy działa złuszczająco. Znajduje się
w składzie roztworu Jessnera, którego jednym z zadań
jest właśnie usuwanie przebarwień [13].
Fot. 4
a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii 20-proc. kwasem
salicylowym, po 6 tygodniach
Źródło:
[IV]
|
A
lfa
-
ketokwasy
•
Kwas pirogronowy
Chemicznie podobny do kwasu mlekowego. Występuje
w jabłkach, occie i sfermentowanych owocach. W 40-
-proc. stężeniu działa na przebarwienia pozapalne, 60-
-proc. stężenie leczy blizny potrądzikowe [14].
|
K
wasy karboksylowe
•
Kwas trójchlorooctowy (TCA)
W zależności od stężenia może powodować powierz-
chowne złuszczanie (15-25%), średnio głębokie (35-45%),
a także złuszczanie głębokie do warstwy siateczkowa-
tej skóry właściwej (50-75%). Leczy przebarwienia, a na-
wet blizny potrądzikowe i pourazowe (fot. 5). Jest dużo
silniejszy niż kwas glikolowy, ale wywołuje mniejszy
stan zapalny [15].
Fot. 5
a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii kwasem trójchlooc-
towym, na skórze twarzy
Źródło:
[V]
|
|
ZWIĄZKI AKTYWNE
A LECZENIE NADMIERNEJ PIGMENTACJI
Substancja wybielająca powinna spełniać następujące
kryteria:
––
hamować nadmierną aktywność tyrozynazy lub
działać stymulująco na jej rozpad,
––
złuszczać komórki naskórka,
––
zakwaszać środowisko,
––
wpływać na wychwyt wolnych rodników,
––
hamować funkcje melanocytów (komórek barwni-
kowych).
Do takich substancji należą:
•
Hydrochinon
Hydrochinon działa odbarwiająco dopiero po kilku
miesiącach stosowania. Jego zadaniem jest zahamo-
wanie powstawania melaniny. 2-proc. stężenie tej
substancji leczy plamy soczewicowate, piegi, przebar-
wienia pozapalne oraz ostudę. Z powodu reakcji niepo-
żądanych został wycofany z Unii Europejskiej w 2001 r.
W preparatach rozjaśniających nadal pojawiają się jego
pochodne, takie jak arbutyna [1, 2, 16].
•
Arbutyna
Jest to naturalna pochodna hydrochinonu. Stęże-
nie arbutyny nie powinno przekraczać 5%. Znajduje
się w liściach berganii, mącznicy lekarskiej, borówki
brusznicy oraz liściach gruszy. Nie działa w środowi-
sku kwaśnym. Zmniejsza syntezę melaniny w skórze,
powodując jej rozjaśnianie [17].
•
Kwas azelainowy
Wpływa na zahamowanie aktywności tyrozynazy.
Jest używany do leczenia przebarwień w przebiegu
trądzika pospolitego, ostudy oraz odczynów fotoaler-
gicznych i fototoksycznych. Kwas azelainowy działa
tylko na melanocyty aktywne, dlatego jest nieskutecz-
ny podczas walki z piegami czy plamami soczewicowa-
tymi. Nie wpływa szkodliwie na organizm [18].
•
Kwas kojowy
Otrzymywany z grzybów z gatunku
Acetobacter
,
Aspergillus
i
Penicillum
. Ma działanie podobne do hydro-
chinonu. To bardzo popularny związek rozjaśniający,
szczególnie w stężeniu 3% i 6%. Ma również działanie
antybakteryjne i nawilżające. Może powodować po-
drażnienia skóry, dlatego często łączony jest z miejsco-
wymi kortykosteroidami [19].
•
Kwas askorbinowy (witamina C)
Działa rozjaśniająco poprzez spowolnienie tworzenia
melaniny, a także złuszczająco i silnie antyoksydacyj-
nie. W leczeniu znamion barwnikowych najbardziej
aktywny jest fosforan magnezowo-askorbylowy. Wita-
mina C jest skuteczna w leczeniu przebarwień spowo-
dowanych eskpozycją na promieniowanie UV (Fot. 6).
Działa także przeciwstarzeniowo [20].
Fot. 6
a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii preparatem zawiera-
jącym kwasy: cytrynowy, salicylowy, kojowy
Źródło:
[VI]
•
Retinoidy
W nadmiernej pigmentacji stosuje się retinody działa-
jące miejscowo, np.: retinol, adapalen czy izotretinoinę.
Znakomicie pokonują warstwę rogową, skutecznie
rozjaśniając skórę. Grupa tych związków leczy ostudę
i zapobiega miejscowym przebarwieniom pozapalnym.
Retinol jest wrażliwy na światło słoneczne i powinien
być dobrze chroniony w preparatach odbarwiających,
aby zachował swoje właściwości [21].
