3 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
227
A
ARTYKUŁ
DERMATOLOGIA
fotodermatoz. Pozytywnym oddziaływaniem jest
m.in. aktywacja w ustroju witaminy D3.
•
Promieniowanie UVC (200-280 nm), promieniowa-
nie krótkofalowe, o największej energii, prawie cał-
kowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmos-
fery, nie dociera do powierzchni Ziemi. Jest silnie
rumieniotwórcze, uszkadza rogówkę. Wykorzystuje
się do sterylizacji, odkażania, wyjaławiania.
a)
b)
Rys. 2
Głębokość penetracji skóry przez różne typy promieniowania optyczne-
go: a) Schemat różnic w głębokości penetracji promieniowania UV,
b) Penetracja poszczególnych składowych promieniowania optycznego
w zależności od długości fal
Źródło:
|
|
JAK SIĘ CHRONI
Ć
?
Efekty uboczne promieniowania ultrafioletowego (UV)
zależą od wielu czynników: długości fali, dawki promie-
niowania, czasu narażenia, rodzaju narażonej tkanki.
Generalnie stosunkowo bezpieczny czas ekspozycji na
promieniowanie UV, poza godzinami 10.00-13.00 oraz
w zależności od m.in.: szerokości geograficznej, pory roku
to ok. 20 minut (a dla osób z jasną karnacją nawet 5-10mi-
nut). Szkodliwe oddziaływanie nadfioletu wykazane jest
w stosunku do skóry i oczu. Aby wydłużyć ten czas dla
skóry, stosuje się produkty ochronne, zawierające sub-
stancje promieniochronne, oznaczane na opakowaniach
symbolem SPF (
Sun Protection Factor
) – współczynnik
ochrony przeciwsłonecznej, określający efektywność da-
nego filtru: przed promieniowaniemUVB:
Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej SPF (
Sun
Protection Factor
) oznacza stosunek minimalnej dawki
promieniowania, powodującej rumień na skórze chro-
nionej, do minimalnej dawki promieniowania, powo-
dującej rumień na skórze niechronionej MED (
Minimal
Erythema Dosis
).
SPF = MEDmin / MEDmax
Gdzie: MED oznacza minimalną dawkę rumieniową
–wywołującą zaczerwienienie skóry, MEDmin – tę samą
minimalną dawkę dla skóry chronionej preparatem z fil-
trami, a MEDmax – dla skóry pozbawionej ochrony.
Wartość SPF rośnie wraz ze wzrostem stężenia filtru
w kosmetyku.
Inne oznaczenia, które mogą się pojawić na kosmety-
kach, to: SF (wNiemczech), IP (we Francji, Hiszpanii), FP,
SF, BF lub po prostu UVB lub UVA.
W celu określenia odpowiedniej w danej sytuacji
mocy ochrony, należy znać czas trwania kąpieli sło-
necznej (np.: 2 godziny podane w minutach), pomnożyć
przez 1,5 i podzielić przez czas ochrony własnej skóry
(czas, w jakim skóra sama się broni, np. 10 min). Przy
takich założeniach wystarczy do planowanej dwugo-
dzinnej kapieli słonecznej produkt z filtrem o SPF 18.
Nie udało się dotychczas opracować jednolitej meto-
dy oznaczania działania filtrów UVA, z uwagi na fakt,
że dawka tego promieniowania, wywołująca rumień
Med., jest znacznie wyższa niż dawka powodująca
pigmentację skóry, co utrudnia odczyty. Stosowane
różne metody
in vivo
pozwoliły przyjąć, że wskaźnik
IPD (
immediate pigment darkening
) informuje, w jakim
stopniu preparat chroni przed
UVA (maksymalnie osiągane
jest IPD 90, dające 90% ochro-
ny). Natomiast wskaźnik PPD
(
persistent pigment darkening
)
oznacza, ile razy zmniejszyła
się dawka promieniowania UVA
absorbowana przez skórę. Spo-
sób rozchodzenia się docierają-
cego do skóry promieniowania
przedstawiono na rys. 3. Część
promieniowania ulega odbiciu,
część po wniknięciu w skórę rozproszeniu i absorbcji.
Poziom pochłaniania energii promieniowania jest za-
leżny od typu promieniowania, długości ekspozycji i in-
nych wymienionych wcześniej składowych.
Dodatkowo, na opakowaniu kosmetyku ochronnego po-
dane są symbole cyfrowe, wskazujące na poziom ochrony
danego produktu. Precyzyjne określenie jest dośćumowne
i najpowszechniejsza interpretacja jest następująca:
•
dla SPF 2 – blokuje 25-30% promieniowania,
•
dla SPF 4 – blokuje ok. 50% promieniowania.
Rys. 3
Oddziaływanie promieniowania optycznego UV i VIS na skórę
Źródło:
UV Light IR-A
Promieniowanie
padające
Promieniowanie
odbite
UVB
280-320nm
VIS
470-560nm
UVA
320-400nm
VIS
600-750nm
Naczynia
krwionośne
Skóra właściwa
Warstwa
podstawowa
Naskórek
Warstwa
zrogowaciała
Promieniowanie
rozproszone
10-20 µm
50-150 µm
1 mm
5 mm
