6 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
773
ARTYKUŁ NAUKOWY
KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA
N
Obecność osobników
Demodex folliculorum
może wywoływać
zapalenie mieszków włosowych, zwane
pityriasis folliculorum
.
Schorzenie charakteryzuje się małymi grudkami, uczuciem
suchości skóry i świądu. Zmiany są zwykle jednostronne, zlo-
kalizowane głównie na policzkach, ale mogą również sięgać do
powiek [17].
Pityriasis
folliculorum
jest formą nużycy, ale prze-
biega tak dyskretnie, że często jest niezdiagnozowane. Demo-
dekoza charakteryzuje się dyskretnymi objawami rumienia,
większą gęstością roztoczy
Demodex
na cm
2
(do 61 roztoczy na
cm
2
) w porównaniu z trądzikiem różowatym grudkowatym
(do 36 roztoczy na cm
2
) i jest przede wszystkim chorobą osób
w podeszłym wieku lub o obniżonej odporności. Uważa się, że
upośledzenie funkcji układu odpornościowego umożliwia taką
proliferację roztoczy
Demodex
w przypadku
pityriasis folliculo-
rum
[18, 20].
Wydaje się, że obecność roztoczy
Demodex
w skórze jest
ważniejsza niż ich obecność na skórze, a objawy skórne poja-
wiają się, gdy roztocza znajdujące się w mieszkach włosowych
wnikają do otaczających tkanek [19]. Najprawdopodobniej, gdy
roztocza
Demodex
naruszają barierę nabłonkową, ich antyge-
ny wpływają na układ odpornościowy gospodarza i induku-
ją reakcję nadwrażliwości typu IV. Roztocza
Demodex
mogą
następnie zostać zaatakowane przez gigantyczne komórki
powodujące powstawanie ziarnin skórnych, które najczęściej
obserwuje się w odmianie ziarniniakowej trądziku różowate-
go. Granulomy występują również w biopsjach skóry u osób
z grudkowo-krostkowym trądzikiem różowatym, a nawet
u osób z odmianą rumieniową trądziku różowatego [20].
Fot. 2
Obraz zaawansowanego trądziku różowatego
Źródło
: [20]
PODSUMOWANIE
Podsumowując, roztocza
Demodex
są najbardziej rozpo-
wszechnionymi ludzkimi pasożytami. Fizjologiczna rola
De-
modex
w zdrowej skórze pozostaje zagadką, a sposób, w jaki
unikają nadzoru immunologicznego, zwłaszcza wrodzonego
układu odpornościowego, może być kluczowy dla zrozumienia
interakcji człowieka z pasożytem. Znajomość objawów nużycy
jest bardzo istotna w aspekcie pracy kosmetologa.
LITERATURA
1.
Łukasik P, Szyport M, Rejman A, Bartosik K, Nowomiejska K, Rejdak R. Ocular De-
modecosis – Modern Diagnostic Methods. Okulistyka 2018, vol.3: 62-66.
2.
Wesołowska M, Knysz B, Reich A, Błażejewska D, Czarnecki M, Gładysz A, Pozow-
ski A, Misiuk- Hojlo M. Prevelence of Demodex spp. In eyelash follicles in difrent
populations. Archives of Medical Science 2014: 319-324.
3.
Rojas M, Riazzo C, Callejon R, Guevara D, Cutillas C. Morphobiometrical and mo-
lecular study of two populations of Demodex folliculorum from humans. Parasitol.
Res. 2012, vol.110: 227-233.
4.
Lancey N, Kavabagh K, Tseng SC. Under the lash: Demodex mites in human dise-
ases. Biochem (Lond) 2009, vol.31: 2-6.
5.
Adamczyk K, Garncarczyk AA, Antończak PP. The microbiom of the skin, Dermatol
Rev 2018, vol.105: 285-297.
6.
Skonieczna D, Sławianowska P, Wesołowski R, Szewczyk-Golec K. Demodex mites
– characteristics, pathogenicity, diagnostics. Journal of Laboratory Diagnostics 2018,
vol.54(1): 37-44.
7.
Kaźmierczak A, Wcisło- Dziadecka D, Grabarek B, Jasik K. Demodekoza, czyli praw-
dziwe oblicze nużeńców. Pol J Cosmetol 2017, vol.20(2): 133-137.
8.
Wilkin J, Dahl M, Detmar M et al.: Standard classification of rosacea: Report of the
National Rosacea Society Expert Committee on the Classification and Staging of
Rosacea. J Am Acad Dermatol 2002, vol.46: 584-587.
9.
Crawford GH, Pelle MT, James WD. Rosacea. I. Etiology, pathogenesis, and subtype
classification. J Am Acad Dermatol 2004, vol.51: 327-341.
10.
Yamasaki K, Gallo RL. The molecular pathology of rosacea. J Dermatol Sci 2009,
vol.55: 77-81.
11.
Erba
ğ
ci Z, Ozgöztaşi O. The significance of Demodex folliculorum density in rosa-
cea. Int J Dermatol 1998, vol.37: 421-425.
12.
Bohdanowicz D, Raszeja-Kotelba B. Demodex in the pathogenesis of certain skin
diseases. Post Dermatol Alergol 2001, vol.18: 51-53.
13.
Akilov OE, Butov YS, Mumcuoglu KY. A clinico-pathological approach to the classifi-
cation of human demodicosis. J Dtsch Dermatol Ges 2005, vol.3: 607-614.
14.
Ozdemir MH, Aksoy U, Sönmez E, Akisu C, Yorulmaz C, Hilal A. Prevalence of De-
modex in health personnel working in the autopsy room. Am J Forensic Med Pathol
2005, vol.26: 18-23.
15.
Ní Raghallaigh S, Bender K, Lacey N, Brennan L, Powell FC. The fatty acid profile of
the skin surface lipid layer in papulopustular rosacea. Br J Dermatol 2012, vol.166:
279-287.
16.
Ayres S. Pityriasis folliculorum (Demodex). Arch Derm Syphilol 1930, vol.21: 19-24.
17.
Forton F, Germaux MA, Brasseur T, De Liever A, Laporte M, Mathys C, Sass U, Stene
JJ, Thibaut S. Demodicosis and rosacea: epidemiology and significance in daily der-
matologic practice. J Am Acad Dermatol 2005, vol.52: 74-87.
18.
Ayres S. Jr, Ayres S. Demodectic eruptions (demodicidosis) in the human. 30 years’
experience with 2 commonly unrecognized entities: pityriasis folliculorum (Demo-
dex) and acne rosacea (Demodex type). Arch Dermatol 1961, vol.83: 816-827.
19.
Hsu CK, Hsu MM-L, Lee JY. Demodicosis: a clinicopathological study. J Am Acad
Dermatol 2009, vol.60: 453-462.
20.
Tatu AL, Clatici VG, Nwabudike LC. Rosacea
-
like demodicosis (but not primary de-
modicosis) and papulopustular rosacea may be two phenotypes of the same disease
– a microbioma, therapeutic and diagnostic tools perspective. J. Eur. Acad. Dermatol.
Venereol 2019, vol.33: 46-47.
