6 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
782
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
sączyć i zlewać ze sobą. Mogą zająć każdy obszar ciała, jednak
najrzadziej występują na twarzy. Objawy charakterystyczne
ułatwiające rozpoznanie choroby, to: objaw świecy stearyno-
wej, Auspitza, Köbnera, mikroropnie Munro, skrócenie czasu
przejścia komórki przez wszystkie warstwy naskórka (
turn
over time
) do 3-4 dni, papillomatoza, parakeratoza. Zazwyczaj
zmianom tym nie towarzyszą objawy podmiotowe [8, 9, 11].
W piśmiennictwie naukowym znaleziono badanie kazu-
istyczne, przeprowadzone na pacjencie, który został poddany
leczeniu wyłącznie za pomocą
Hirudo medicinalis
(fot. 1) [11].
Jako wskaźnik nasilenia objawów chorobowych i marker sku-
teczności prowadzonej terapii zastosowany został wskaźnik
PASI (
psoriasis area and severity index
).
Skóra odzyskała nor-
malny koloryt, grubość płytki łuszczycowej uległa znacznemu
ścieńczeniu, zajęty zmianą obszar stał się miękki, pozbawiony
zaczerwienienia, srebrzysto-biała płytka łuszczycowa została
zupełnie zredukowana (fot. 2), jak również świąd. Autorzy pra-
cy wnioskują, że hirudoterapia jest skuteczną metodą lecze-
nia łuszczycy, lecz wymaga to prowadzenia dalszych badań
w tym kierunku [11].
Atopowe zapalenie skóry
Dermatitis atopica, prurigo
lub inaczej świerzbiączka, to zapal-
na, przewlekła choroba skóry o podłożu genetycznym. Kryte-
ria większe umożliwiające diagnostykę to typowa lokalizacja,
nasilony świąd, charakter przewlekły i nawrotowy, dodatni
rodzinny wywiad atopowy lub obecność atopii u chorego. Etio-
patogeneza jest złożona. Pierwsze wykwity wypryskowe poja-
wiają się w okresie dzieciństwa (przeważnie do 5. r.ż). Procesy
alergiczne oraz niealergiczne, w których limfocyty są akty-
wowane bez prezentacji antygenu są przyczyną powstawania
zmian skórnych. Czynniki środowiskowe mają wpływ na roz-
wój i przebieg AZS. U pozornie zdrowej osoby
dermatitis ato-
pica
ujawni się lub zaostrzy pod wpływem działania czynni-
ków psychogennych, drobnoustrojów, drażniących substancji
chemicznych, czynników klimatycznych, a także alergenów
pochodzenia powietrznego i pokarmo-
wego. Ogniska zapalne zlokalizowane są
w zależności od wieku: w okolicy twarzy
i owłosionej skóry głowy, zmiany wysię-
kowo-zapalne dominują wśród niemow-
ląt, natomiast rejon zgięć łokciowych
i dołów podkolanowych, nadgarstków,
skóry szyi oraz rąk jest zajęty wśród
dzieci w okresie wczesnoszkolnym
i szkolnym. Wśród młodzieży i dorosłych
wykwit lokalizuje się w obszarze gór-
nych części ciała, przegubów, rąk i twa-
rzy, jednak mogą pojawić się w różnych
częściach ciała. Wyprysk o charakterze
podostrym ulega lichenifikacji. Zmianom
towarzyszy świąd. Oprócz typowych
objawów tej dermatozy może dodatkowo
współistnieć suchość skóry, rybia łuska, rogowacenie miesz-
ków włosowych, biały dermografizm, skłonność do powtarza-
jących się bakteryjnych, czy wirusowych zakażeń skóry, ob-
jaw Dennie-Morgana, objaw Herthoga, łupież biały, zapalenie
czerwieni wargowej, wyprysk sutków i inne [8, 9, 12].
Badanie wpływu terapii pijawkowej na wyprysk skórny
przeprowadzono na grupie pacjentów wśród których domino-
wała płeć męska [12]. Głównymi dolegliwościami były sącze-
nie i świąd. Ponad połowa z badanych cierpiała z powodu AZS
o charakterze przewlekłym. Obszar zmian nie uległ znaczne-
mu zmniejszeniu, jednak objawy takie jak świąd, zaczerwie-
nienie i lichenifikacja uległy dużej redukcji po przeprowadzo-
nej terapii. Wyniki badań dowodzą, że jakość życia pacjentów
została poprawiona o 62%. Terapia nie wykazała działań niepo-
żądanych zarówno w trakcie, jak i po jej zakończeniu. Wczasie
6-miesięcznej obserwacji w każdym przypadku choroba usta-
bilizowała się. Autorzy wnoszą, że za regres dolegliwości to-
warzyszących wypryskowi prawdopodobnie odpowiedzialne
są egliny i bdeliny, które wykazują działanie przeciwzapalne.
Dzięki pijawkom powstaje ziarnina, która pobudza wytwarza-
nie kolagenu odpowiedzialnego za keratolizę, proces ten powo-
duje ścieńczenie wyprysku. Hialuronidaza może zmniejszać
wysięk, dzięki swoim właściwościom antybiotycznym. Dzię-
ki temu enzymowi substancje bioaktywne mogą dotrzeć do
skóry właściwej i naskórka. Po zastosowaniu pijawki udowod-
niono znacząco większe przenikanie powierzchniowe, szcze-
gólnie w miejscu jej przystawienia. Hirudoterapia obniża ilość
składników stanu zapalnego, np. limfocytów, pobudza krąże-
nie – tym samym umniejsza świąd. Przeprowadzone badanie
dowodzi, iż zastosowanie terapii pijawkowej przynosi niemałą
ulgę w redukcji objawów wyprysku, takich jak: obrzęk, ru-
mień, wykwity, sączenie, lichowacenie. Poprawie uległa także
jakość życia pacjenta. Z badania można wnioskować, że pijaw-
ki prawdopodobnie sprawdzą się także w innych schorzeniach
na tle zapalnym [12].
Fot. 2
Stan skóry głowy pacjenta po 15 dniach terapii pijawkowej
Źródło:
[11]
Fot. 1
Leczenie zmian łuszczycowych skóry głowy za pomocą
Hirudo medicinalis
Źródło:
[11]
