6 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
784
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
melanocytów i melanoblastów. Pijawki poprawiają także krąże-
nie zwiększając odżywianie podawanej terapii tkanki i działają
przeciwzapalnie. Hirudoterapia w połączeniu z terapią ajurwe-
dyjską może być skuteczna w leczeniu bielactwa, choć ilość do-
wodów klinicznych jest jak na razie ograniczona.
Łysienie plackowate
Alopecia areata
(AA), to dermatoza o charakterze nawrotowym.
W tej postaci łysienia, włosy wypadają nagle (niejednokrotnie
w ciągu kilku godzin), ogniskowo [8, 9]. Podłoże AA jest autoim-
munologiczne, na co wskazuje współwystępowanie innych cho-
rób z autoagresją. Etiologia może mieć także związek z silnymi
przeżyciami psychicznymi, alergią późną, niewykluczone jest
także tło genetyczne. W histopatologii obserwuje się naciek za-
palny, w większości limfocytów CD4 wokół opuszki włosa. Wy-
dzielają one cytokiny, które uszkadzają mieszki włosowe. IL-2, in-
terferon
γ
, I
β
, cząsteczki adhezyjne ICAM-I wykazują wzmożoną
aktywność w okolicy uszkadzanego mieszka włosowego [8, 9, 15].
Łysienie plackowate występuje w dwóch typach:
•
Typ I: wczesny początek, nierzadko dodatni wywiad rodzin-
ny, rozległe zmiany, oporne na leczenie.
•
Typ II: rozwija się po 30. r.ż., najczęściej w formie pojedyn-
czych ognisk.
Wyróżnia się dwie odmiany tego łysienia: łysienie totalne – cał-
kowita utrata włosów; łysienie złośliwe – nie poddaje się leczeniu.
W łysieniu plackowatym obserwuje się okrągłe lub owal-
ne zmiany pozbawione włosów w postaci jednego lub kilku
ognisk. Charakterystyczne są włosy wykrzyknikowe wystę-
pujące na obrzeżu ogniska. Skóra jest niezmieniona. Niewy-
kluczony jest samoczynny odrost, jednak odrastające włosy
mogą być typu meszkowatego lub pozbawione barwnika. AA
towarzyszą zmiany płytki paznokciowej: onycholiza, podłuż-
ne pobruzdowania, punkcikowe wgłębienia [8, 9].
Mianem
alopecia totalis
określa sie wypadnięcie wszystkich
włosów na całej skórze głowy w wyniku zlania się pojedyn-
czych ognisk łysienia. Natomiast zupełne wyłysienie w obrę-
bie całego ciała określa się jako
alopecia universalis
. Rokowanie
jest niekorzystne w kilku przypadkach: współwystępowanie
atopii, pojawienie sie AA we wczesnym dzieciństwie, przy
zmianach rozległych oraz trwających powyżej 2 lat [8,9,15].
Badanie mające na celu sprawdzenie skuteczności hirudote-
rapii w zastosowaniu na łysienie plackowate przeprowadzono
na 4-miesięcznej dziewczynce, u której zmiany zlokalizowane
były na skórze głowy (fot. 5) [15]. Podjęto pró-by leczenia, lecz
6-miesięczna kuracja farmakologiczna okazała się nieskutecz-
na. Terapia pijawkowa zaproponowana po nieskutecznej far-
makoterapii składała się z 4 sesji, z tygodniowymi przerwami
między sesjami. Zaleceniami pozabiegowymi były: zdrowe od-
żywiane oraz unikanie: czesania włosów, ekspozycji na zanie-
czyszczenia, światła słonecznego. Terapia pijawkami okazała
się skuteczna. Zauważono odrost włosów w ogniskach wyły-
sienia (fot. 6) [15].
Fot. 5
Terapia pijawkowa na ogniska alopecia areata zlokalizowane na skórze głowy
Źródło:
[15]
Fot. 6
Efekty po 6 miesiącach od rozpoczęcia hirudoterapii
Źródło:
[15]
Mikrochirurgia i chirurgia plastyczna
W XX wieku terapia pijawkowa pojawiła się w chirurgii pla-
stycznej i mikrochirurgii, by chronić przed przekrwieniem
żylnym i ratować przeszczepione palce i płaty skóry [6].
Mikrochirurgia to forma zabiegowa, gdzie operacja przepro-
wadzana jest pod mikroskopem, na bardzo małej powierzchni
ciała, przy użyciu mikronarzędzi. Jest przeprowadzana pod-
czas replantacji amputowanych palców i tkanek, również by
zespolić małe naczynia krwionośne, żyły i tętnice. Najwięk-
sze zagrożenie dla przeszczepionych tkanek stanowi nie-
drożność żylna. Może spowodować powstawanie skrzepliny,
zastój i martwicę tkanek, w konsekwencji utratę przeszczepu.
W celu uratowania przeszczepionych tkanek należy podjąć
