6 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
781
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
•
Antyelastaza
(
anti-elastase
) blokuje enzymy odpowiedzialne
za rozpad elastyny i opóźnia procesy starzenia skóry. Odgry-
wa ważną rolę w kosmetologii i dermatologii w przypadku
trądziku, łuszczycy, wyprysku, cellulitu, czy teleangiektazji.
•
Esteraza cholesterolowa
(
cholesterol esterase
) i triglicerydaza
wpływają na obniżenie stężenia lipoprotein o niskiej gęsto-
ści LDL, normalizują poziom triglicerydów i cholesterolu.
•
Hementyna
i
hementeryna
wyzkazują właściwości fibrynoli-
tyczne. Oprócz wymienionych substancji aktywnych i wielu
innych, lecznicze właściwości pomocne przy zakażeniach
gronkowcem złocistym, posocznicy meningokokowej, tężcu,
czy zapaleniu opon mózgowych zawdzięczamy bakterii sym-
biotycznej
Aeromonas hydrophilia
, z którą w symbiozie żyją
pijawki, jednak może ona również być przyczyną powikłań.
WYBRANE ZASTOSOWANIA DERMATOLOGICZNE
Hirudoterapia ze względu na właściwości zdrowotne znalazła
szerokie zastosowanie w terapii wielu schorzeń w różnych dzie-
dzinach medycyny, w tym w dermatologii oraz kosmetologii ze
względu na opóźnianie starzenia się skóry. To skuteczna metoda
w walce z licznymi dermatozami. Starożytni lekarze arabscy po-
sługiwali się nią w leczeniu schorzeń dermatologicznych takich
jak: łysienie (także bliznowaciejące), dermatofity, ostuda, naczynia-
ki, blizny, wrzody, hemoroidy, żylaki, słoniowatość oraz w przy-
padku zatorów żylnych po zabiegach chirurgicznych. Używano
również proszku z pijawek, aplikując go miejscowo lub doustnie.
Substancje bioaktywne ze śliny pijawki skutecznie leczą
zaburzenia skóry o podłożu autoimmunologicznym, zmniej-
szając poziommediatorów zapalnych, grubość i gęstość tkanki,
przyspieszając reperfuzję. Wpływa to na zwiększenie prze-
puszczalności i lepszą penetrację leków. Pijawka wykazuje
także działanie profilaktyczne i lecznicze w odmrożeniach
[1-4, 6, 7]. Z
powodzeniem stosowana jest w mikrochirurgii,
chirurgii rekonstrukcyjnej i plastycznej, gwarantuje prawidło-
wy drenaż, poprawia mikrokrążenie, zapobiega tworzeniu się
zatorów i zakrzepów.
Trądzik pospolity
Trądzik pospolity (
Acne vulgaris)
to powszechne schorzenie
znacznie obniżające jakość życia dotkniętych nim osób. Często
leczenie jest długotrwałe, a blizny i przebarwienia pozapalne
są trudne do zniwelowania.
Ta przewlekła, niezakaźna choroba zapalna mieszków wło-
sowych i ujść gruczołów łojowych jest najczęstszą przypa-
dłością okresu młodzieńczego. Dotyka zarówno chłopców jak
i dziewczęta. Zmiany hormonalne, zwłaszcza intensywniejsze
wytwarzanie androgenów w okresie dojrzewania, są jedną
z głównych przyczyn jego powstawania. Wykwity skórne
w przebiegu trądziku pojawiają się na skutek nasilenia eks-
presji receptorów dihydrotestosteronowych lub zwiększenia
produkcji 5-a-reduktazy w okolicach jednostek włosowo-ło-
jowych, co wzmaga ich aktywność. W konsekwencji zmian
etiopatologicznych gruczoły łojowe ulegają przerostowi, nasila
się produkcja łoju i rogowacenie, dochodzi do zaczopowania
mieszków włosowych i ujść gruczołów łojowych. Powstają
zaskórniki otwarte lub zamknięte, wytwarzające dobre wa-
runki do rozwoju beztlenowych bakterii z gatunku
Propiont-
bacterium acnes
, których działalność objawia się wykwitami
zapalnymi. Obserwuje się obecność grzybów lipofilnych, m.in.
Pityrosporum ovale
, nierzadko nadkażenie innymi rodzajami
bakterii (gronkowca i paciorkowca). Zmiany takie jak: wzmo-
żony łojotok, zaskórniki, nacieki zapalne i cysty, krosty i grud-
ki pojawiają się w okolicach występowania mieszków wło-
sowo-łojowych, najczęściej na skórze twarzy, pleców i klatki
piersiowej. Wykwity trądzikowe mogą pozostawić po sobie
przebarwienia, blizny zanikowe lub keloidy [8-10].
Badanie przeprowadzone przez S. S. Deshmukh na osobach
cierpiących na trądzik pospolity dowodzi, że terapia pijawko-
wa jest skuteczna w walce z tą jednostką chorobową [10].
Pacjenci zostali podzieleni na 4 grupy po 20 osób. W I gru-
pie zastosowano hirudoterapię, w II grupie podjęto terapię
pijawkową jednocześnie podając doustne i miejscowe środki
przeciwtrądzikowe, III grupa zażywała antybiotyki równo-
cześnie poddając się terapii pijawkami, a IV grupa była leczona
nowoczesnymi technikami jak antybiotyki. W zmniejszeniu
bólu i tkliwości najszybszą i najskuteczniejszą metodą okaza-
ła się sama hirudoterapia, zaczerwienienie zniknęło w trzech
pierwszych grupach, w których pacjenci zostali poddani dzia-
łaniu pijawek. Przy zastosowaniu samego antybiotyku przy-
wrócenie właściwego koloru skóry zajęło dwukrotnie więcej
czasu. W przypadku blizn potrądzikowych najlepsze efekty
uzyskano stosując hirudoterapię wraz z doustnymi i miejsco-
wymi środkami przeciwtrądzikowymi [10].
Łuszczyca
Psoriasis
jest zapalną, niezakaźną, wieloukładową chorobą
skóry. Ma charakter nawrotowy. Występuje powszechnie,
a jej przebieg jest przewlekły. Występuje zarówno u kobiet
jak i mężczyzn, we wszystkich grupach wiekowych, jednak
zwiększona zachorowalność pojawia się w okresie około po-
kwitaniowym oraz po 50. r.ż. Etiopatogeneza jest wciąż nie-
znana. Istnieją czynniki wewnętrzne i zewnętrzne mogące
nasilić chorobę lub przyczynić się do jej ujawnienia. Łuszczy-
cy towarzyszy wzmożona proliferacja keratynocytów, czego
skutkiem jest nierównomierna hipertrofia naskórka – war-
stwa ziarnista ulega ścieńczeniu lub zanika wraz z częścio-
wym rogowaceniem komórek
Stratum corneum
. Zmiany
dotyczą budowy naskórka i aktywności jego komórek. Kera-
tynocyty wydzielają cytokiny, niektóre z nich powodują na-
pływ neutrofili – zwiększa się również migracja limfocytów
T. Naczynia w brodawkach skórnych ulegają poszerzeniu,
a komórki śródbłonka pobudzeniu. Pierwotne wykwity skór-
ne występują w postaci czerwonobrunatnych grudek. Są one
wyraźnie oddzielone od otaczającej skóry, pokrywają je łuski
w kolorze srebrzysto-białym. Zmiany skórne w przebiegu
Pso-
riasis
występują w różnych kształtach i wielkościach, mogą się
