6 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
642
N
artykuł naukowy
dermatologia
klinicznego odróżnił trądzik różowaty od trądziku pospolitego,
traktując obie jednostki jako odmienne schorzenia [4]. Obecnie
wiadomo, że trądzik pospolity to odrębne schorzenie i nie należy
łączyć tych dwóch przypadków, co więcej, nie należy też łączyć
leczenia, bowiem niewłaściwie przeprowadzona terapia trądzi-
ku różowatego może go jedynie zaostrzyć.
|
|
ETIOPATOGENEZA
Etiopatogeneza trądziku różowatego do dzisiaj nie jest całkowi-
cie poznana. Podstawowym czynnikiem powodującym rozwój
choroby są zaburzenia od strony układu nerwowego, który jest
odpowiedzialny za regulację naczyniową, uszkodzenia włókien
kolagenowych i elastynowych, co ostatecznie może prowadzić
do powstawania przesięków i obrzęków [6]. Trądzik różowa-
ty dotyka najczęściej osoby między 30-50 r.ż. Kobiety chorują
znacznie częściej, lecz cięższe przypadki trądziku różowatego
przypisuje się mężczyznom, są to te z ograniczonymprzerostem,
najczęściej o typie
rhinophyma
. Jeżeli chodzi o kobiety, to zmia-
ny skórne w ich przypadku zaostrzają się w okresie okołomeno-
pauzalnym, w czasie ciąży, miesiączki i jajeczkowania. Przebieg
choroby jest często przewlekły z okresami zaostrzeń i remisji [2].
Najczęściej na tę chorobę zapadają osoby z jasnym fototypem
skóry I lub II i są to też często osoby nadpobudliwe z problemami
emocjonalnymi [6]. Rzadko spotyka się osoby z trądzikiem różo-
watym o ciemnej karnacji [7] i mimo że trądzik różowaty może
rozwinąć się u przedstawicieli wszystkich ras, to zdecydowanie
najczęściej spotykany jest u ludzi rasy białej [8].
|
|
ZABURZENIA NACZYNIORUCHOWE
Na podstawie badań oraz obrazów klinicznych stwierdzono, że
trądzik różowaty ma swoje podłoże w zaburzeniach układu
nerwowego. Choroba z fazy początkowej, czyli krótko utrzymu-
jącego się rumienia przez stopniowe, trwałe jego utrzymywanie
się, aż do powstania zmian teleangiektazji, jest wyraźnym do-
wodem potwierdzającym zaburzenia naczyniowe. O nadmiernej
reaktywności naczyń świadczą również obserwacje związane
z ustępowaniem rumienia i wygaszaniem skłonności do jego
występowania pod wpływem miejscowych agonistów receptora
α
-adrenergicznego [9]. Czynnikami nasilającymi objawy i przebieg
choroby ze strony układu naczynioworuchowego są niewątpliwie
używki, takie jak alkohol, nikotyna czy nawet nadmierne spoży-
wanie kawy. Innymi czynnikami są również promienie UV, stre-
sujący tryb życia, dieta bogata w ostre potrawy [4].
Czynniki prowokujące powstanie zmian trądzikowych (tabela 2):
•
Dieta
•
Czynniki fizyczne
•
Czynniki chemiczne
•
Leki
Inne czynniki nasilające objawy zmian trądziku różowatego
•
Zaburzenia ze strony układu pokarmowego
•
Bakterie i drożdżaki
•
Zaburzenia hormonalne
|
|
OBRAZ KLINICZNY
W oparciu o morfologię zmian skórnych, komitet ekspertów
Narodowego Towarzystwa Trądziku różowatego NRS (
National
Rosacea Society
) w USA stworzył klasyfikację choroby, dzieląc
ją na cztery główne podtypy [10] (tabela 3).
|
|
TYP RUMIENIOWO-TELEANGIEKTATYCZNY
Ta postać trądziku różowatego charakteryzuje się obecnością
w środkowej części twarzy symetrycznego, nawracającego (jeżeli
trwa do 10 minut) lub utrwalonego rumienia (jeżeli utrzymuje się
przez 3 miesiące lub nawet dłużej). W początkowym stadium cho-
roby rumień pojawia się na ogół krótko i najczęściej jest wywołany
czynnikami zewnętrznymi. Z czasem częstość występowania ru-
mienia rośnie, aż do momentu utrwalenia się i pojawienia rozsze-
rzonychnaczyń krwionośnych – teleangiektazji (fot. 1). Do objawów,
które mogą towarzyszyć rumieniowi, zalicza się obrzęk i złuszcza-
nie się naskórka, a sam rumień może się rozprzestrzeniać na inne
partie ciała i zajmować skórę szyi czy dekoltu. Ogromny wpływ na
pojawienie się postaci rumieniowo-teleangiektycznej trądziku różo-
watego mają: negatywne emocje, stres, spożywanie alkoholu bądź
gorących czy ostrych potraw, a także nadmierna ekspozycja na pro-
mienie słoneczne czy oddziaływanie gorącego i zimnego powietrza.
U chorych cierpiących na to schorzenie często obserwuje się nad-
wrażliwość na kosmetyki, dlatego też muszą one być odpowiednio
dobrane, aby nie zaostrzyć pojawiającego się rumienia [11].
Tabela 1
Czynniki zaostrzające trądzik różowaty
CZYNNIKI
PROWOKUJĄCE
PRZYKŁADY
HORMONALNE
–
–
zaburzenia miesiączkowania
–
–
menopauza
–
–
doustne leki antykoncepcyjne
–
–
choroby tarczycy
ZAKAŹNE/INFEKCYJNE
–
–
roztocza – nużeniec ludzki –
Demodex folliculorum
bytujący w mieszkach włosowych
–
–
bakterie –
Helicobacter pylori
, obecne na błonie śluzowej
żołądka
PSYCHOSOMATYCZNE
–
–
emocje
–
–
stres
–
–
nadpobudliwość nerwowa
Źródło:
Opracowanie własne na podstawie [I]
Tabela 2
Czynniki prowokujące powstanie zmian trądzikowych
Związane z zaburzeniami naczynioworuchowymi:
DIETA
–
–
Pokarmy: sery (wyj. sery domowe) i inne produkty mleczne,
czekolada, wanilia, wątróbka, ostre przyprawy – curry, chili
(kapsaicyna), pieprz, sos winegret, sos pomidorowy, sos sojowy
–
–
Napoje: gorące lub mocne – herbata, kawa, czekolada, alkohole
(czerwone wino, piwo, burbon, gin, wódka)
LEKI
–
–
Ogólne: leki rozszerzające naczynia krwionośne (nitrogliceryna,
glikokortykosteroidy), kwas nikotynowy, blokery kanału
wapniowego, inhibitory acetylocholiny, leki obniżające poziom
cholesterolu (statyny)
–
–
Miejscowe: glikokortykosteroidy, retinoidy
CZYNNIKI
FIZYCZNE
słońce, upał, silny wiatr, zimno, sauna, gorące powietrze, lampy słoneczne,
wilgotność, gorąca kąpiel
CZYNNIKI
CHEMICZNE
kosmetyki, w tym zawierające aceton, alkohole: etylowy, benzylowy, glikol
propylenowy, laurylosiarczan sodu, alfa-hydroksykwasy (AHA), środki
zapachowe, mentol, mydła, środki ściągające i złuszczające
INNE
gorączka, grypa, katar, reakcje alergiczne, migrena, przewlekły kaszel,
odstawienie kofeiny
Źródło:
Opracowanie własne na podstawie [I]
