2 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
126
N
artykuł naukowy
Biochemia
Standard COSMOS wyróżnia dwie kategorie produktów: ko-
smetyki organiczne oraz kosmetyki naturalne.
Kosmetyki organiczne powinny w co najmniej 95% składać
się z surowców organicznych przetworzonych metodami fi-
zycznymi (np. ekstrakcja, destylacja, suszenie), w tymminimum
20% powinno pochodzić z upraw ekologicznych. Dopuszcza się
w nich obecność nie więcej niż 5% związków syntetycznych.
Dla kosmetyków naturalnych nałożono jedynie ogranicze-
nie zawartości substancji syntetycznych do 5%. Jako środki
zapachowe, w kosmetykach naturalnych mogą być stosowa-
ne wyłącznie naturalne olejki eteryczne, natomiast środkami
konserwującymi mogą być substancje syntetyczne identycz-
ne z naturalnymi (np. kwas benzoesowy, salicylowy, sorbowy
oraz alkohol benzylowy), które łącznie stanowić mogą nie wię-
cej niż 5% produktu [1].
Kosmetyki spełniające powyższe wymagania są znakowane
nazwą lub logo organizacji certyfikującej, np. ECOCERT lub
BDIH. Skład każdego produktu musi być zadeklarowany zgod-
nie z Międzynarodowym Nazewnictwem Składników Kosme-
tyków INCI (
International Nomenclature of Cosmetic Ingredients
),
a przy nazwie składnika organicznego powinna być dodana
informacja: „pochodzi z upraw ekologicz-
nych”. Warto zaznaczyć, że niezależnie
od pochodzenia, wymienione składniki
zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009
podlegają ograniczeniom stosowania ze
względu na związane z nimi ryzyko zdro-
wotne, głównie potencjał uczulający [2].
Nasuwa się zatem pytanie: czy certyfikat
„naturalności” kosmetyku faktycznie gwa-
rantuje bezpieczeństwo konsumentów?
W związku z brakiem prac naukowych odpowiadających na to
pytanie, w Zakładzie Dermatologii Doświadczalnej i Kosmeto-
logii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum podjęto
badania, których celem była analiza składu kosmetyków dekla-
rowanych przez producentów jako: „naturalne”, „biologiczne” lub
„ekologiczne” pod kątem występowania w nich substancji o zna-
nym potencjale drażniącym lub uczulającym.
|
|
MATERIAŁ I METODY
Przeanalizowano deklarowany skład 150 produktów kosme-
tycznych oferowanych w drogeriach na terenie Krakowa i oko-
lic, w tym 70 kosmetyków „naturalnych”, 35 „ekologicznych”
oraz 45 „biokosmetyków”. Grupę kosmetyków „naturalnych”
stanowiły preparaty, które na opakowaniach miały wyrażenia:
„kosmetyk naturalny”, „natural cosmetics”, „100% naturalny”
lub które były oznaczone znakiem organizacji certyfikującej
BDIH. Etykiety kosmetyków „ekologicznych” zawierały sfor-
mułowanie „eko” lub znak ECOCERT, natomiast „biokosmetyki”
opisane były określeniem „bio” lub oznaczone logo COSMEBIO.
Zgromadzono dokumentację fotograficzną obejmującą etykie-
ty kosmetyków. Skład poszczególnych preparatów analizowa-
no według INCI. Po przeanalizowaniu deklarowanego przez
producentów składu preparatów oraz poznaniu ich funkcji,
posiłkując się załącznikami III i IV do Europejskiej Dyrektywy
Kosmetycznej, wyodrębniono substancje potencjalnie niebez-
pieczne – substancje zapachowe i konserwanty.
Tabela 1
Liczba analizowanych kosmetyków zawierających substancje potencjalnie niebezpieczne
Substancje
potencjalnie
niebezpieczne
Liczba kosmetyków zawierająca dane substancje (%)
Wszystkie
N=150
„Naturalne”
N=70
„Ekologiczne”
N=35
„Biokosmetyki”
N=45
Substancje zapachowe
142 (94,7%)
66 (94,3%)
34 (97,1%)
42 (93,3%)
Konserwanty
106 (70,7%)
53 (75,7%)
20 (57,1%)
33 (73,3%)
Ogółem
148 (98,7%)
69 (98,6%)
34 (97,1%)
45 (100%)
Źródło:
Opracowanie własne
Tabela2
Wykazorazczęstośćwystępowaniasubstancjizapachowychwanalizowanychkosmetykach
Nazwa składnika
(wg INCI)
Liczba kosmetyków zawierająca dany składnik (%)
Kosmetyki
„naturalne”
(N=70)
Kosmetyki
„ekologiczne”
(N=35)
„Biokosmetyki”
(N=45)
Limonene
38 (54,3%)
15 (42,9%)
18 (40,0%)
Linalool
35 (50,0%)
10 (28,6%)
15 (33,3%)
Citronellol
24 (34,3%)
4 (11,4%)
9 (20,0%)
Citral
24 (34,3%)
7 (20,2%)
4 (8,9%)
Propylparaben*
17 (24,3%)
0
0
Benzyl Alcohol*
15 (21,4%)
9 (25,7%)
9 (20,0%)
Geraniol
14 (20,0%)
0
0
Hexyl Cinnamal
11 (15,7%)
0
9 (20,0%)
Butylphenylmethylpropi-
onal (Lilial)
11 (15,7%)
1 (2,9%)
8 (17,8%)
Eugenol
8 (11,4%)
0
2 (4,4%)
Coumarin
8 (11,4%)
3 (8,6%)
0
Benzyl Benzoate
7 (10,0%)
0
4 (8,9%)
Benzyl Salicylate
5 (7,1%)
1 (2,9%)
6 (13,3%)
Cinnamal
5 (7,1%)
0
0
Hydroxycitronellal
4 (5,7%)
0
4 (8,9%)
Lyral
4 (5,7%)
1 (2,9%)
6 (13,3%)
Cinnamyl Alcohol
3 (4,3%)
0
0
Alpha-IsomethylIonone 2 (2,9%)
0
4 (8,9%)
Amyl Cinnamal
2 (2,9%)
0
1 (2,2%)
Propylparaben
0
5 (14,3%)
13 (28,9%)
Geraniol
0
4 (11,4%)
13 (28,9%)
Isoeugenol
0
0
2 (4,4%)
Cinnamic Acid
0
0
1 (2,2%)
Benzyl Cinnamate
0
0
1 (2,2%)
*
substancje o podwójnej funkcji substancji zapachowej i konserwantu
Źródło:
Opracowanie własne
