2 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
123
N
artykuł naukowy
Biochemia
Sprzężone wiązania podwójne są odpowiedzialne za intensyw-
ną barwę, jaką nadają karotenoidy. Na szczególną uwagę w tej
grupie związków zasługuje
β
-karoten, który jest nazywany
prowitaminą A (rys. 5).
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
H
3
C
Rys. 5
Wzór strukturalny
β
-karotenu
W organizmie dochodzi do przemian pod wpływem odpowied-
nich enzymów prowadzących do produkcji dwóch cząsteczek
witaminy A i retinolu [4-6]. Witamina ta uznawana jest za jedną
z kluczowych w rozwoju procesu widzenia czy wzrostu [5]. Jej
działanie ma wpływ na ogólny rozwój organizmu, tworzenie
kości, produkcję hormonów. Jedną z ważnych funkcji witaminy
A jest ochrona przed nowotworami i chorobami układu serco-
wego, wspomaga prawidłowy rozwój i funkcjonowanie komórek
skóry i błony śluzowej narządów wewnętrznych [8]. Witamina
A jest bardzo podatna na proces utleniania, dlatego w celu jej
ochrony przed procesem destrukcji stosowana jest w posta-
ci estru retinolu lub w połączeniu z witaminą E [9]. Witamina
A dodawana jest również do receptury kosmetycznej wielu kre-
mów, które mogą być stosowane do cery z problemami skórnymi,
w tym trądzikiem czy łuszczycą, a także w preparatach chronią-
cych przed nadmierną ekspozycją na słońce [4-9].
|
|
WŁAŚCIWOŚCI I ZASTOSOWANIE
Olej z pestek malin najczęściej wykorzystywany jest w prepa-
ratach przeciwsłonecznych, dzięki swojej zdolności do absorp-
cji promieniowania w zakresie UV-B i UV-C [3, 10]. Współczyn-
nik ochrony przeciwsłonecznej SPF (ang.
sun protection factor
)
nie jest dokładnie znany. Niektóre badania podają, że waha się
on w granicach od 28 do 50 [3]. Olej malinowy zmniejsza skutki
promieniowania słonecznego, a tym samym łagodzi podrażnie-
nia, co wspomaga szybszą regenerację naskórka. Dzięki obec-
ności witaminy A ma on znacznie lepsze zdolności do ochrony
skóry przed promieniowaniem słonecznym niż pozostałe oleje.
Witamina A pobudza skórę do szybszej regeneracji i rozwoju
komórek [5]. Nie istnieją jednak potwierdzone badania, które
podają, że można stosować ten olej jako samodzielny preparat
chroniący przed promieniowaniem słonecznym. Dlatego też
zaleca się mieszanie oleju z innymi substancjami filtrów sło-
necznych. Olej z pestek malin wykazuje działanie antyoksyda-
cyjne i antymutagenne [2]. Jego skład, bogaty w karotenoidy
i witaminę E, pozwala na eliminację wolnych rodników. Olej
ten powoduje uelastycznienie skóry, a także jej odmłodze-
nie. Działanie oleju opiera się głównie na łagodzeniu stanów
zapalnych, dlatego jest składnikiem past do zębów [3]. Dzięki
właściwościom natłuszczającym i nawilżającym olej z pestek
malin znalazł zastosowanie w: balsamach do ciała, kremach
do twarzy, stóp i rąk, emulsjach, mleczkach, maściach, a także
w olejkach do masażu [1, 3]. Właściwość oleju do przyspieszonej
regeneracji skóry umożliwia wykorzystanie go jako jednego ze
składników kremów do cery dojrzałej. Skóra staje się bardziej
wygładzona i nawilżona, widoczna jest redukcja zmarszczek
[1, 3, 4]. Ograniczona zostaje również transpiracja, czego obja-
wem jest spadek transepidermalnej utraty wody TEWL (ang.
Transepidermal water loss
). Olej malinowy wyróżnia się spośród
innych tym, że zawiera dużą ilość niezbędnych nienasyconych
kwasów tłuszczowych, czyli kwasów, których ssaki nie po-
trafią syntezować same. Zawartość tak dużej ilość związków,
w tym witaminy A i E, które wychwytują wolne rodniki i dzia-
łają silnie przeciwutleniająco, nadaje olejowi bardzo wyjątkowy
skład. Tak duża liczba składników o działaniu przeciwrodniko-
wym nadaje mu cechę naturalnego filtra słonecznego [1, 2, 6].
|
|
Podsumowanie
Olej z pestek malin posiada zdolności absorpcji promieniowa-
nia ultrafioletowego UV-B i UV-C, a także łagodzenia podraż-
nień skóry. Owoc krzewu maliny właściwej posiada wiele zalet.
Właściwości prozdrowotne malin są determinowane przede
wszystkim ich składem chemicznym, który jest uzależniony
od czynników genetycznych, jak i od czynników środowiska.
Związki wchodzące w skład oleju, czyli między innymi tokofe-
role i karotenoidy, odpowiadają za ochronę przed uszkodzenia-
mi białek, lipidów, błon komórkowych, enzymów oraz materia-
łu genetycznego. Olej z pestek malin może w niedługim czasie
okazać się równie niezastąpionym składnikiem aktywnym
w preparatach przeciwsłonecznych, podobnym do masła kaka-
owego czy masła shea, które znane są ze swoich właściwości
ochronnych przed nadmierną ekspozycją na słońce.
|
|
Literatura
1.
K. Walczak-Zeidler, A. Feliczak-Guzik, I. Nowak:
Oleje roślinne stosowane jako surow-
ce kosmetyczne – leksykon
, Cursiva, Kostrzyn 2012, 61-63.
2.
A. Baranowska, K. Radwańska, K. Zarzecka, M. Gugała, I. Mystkowska:
Właściwości
prozdrowotne owoców maliny właściwej (Rubus idaeus L.)
,
Probl Hig Epidemiol, 96(2),
2015, 406-409.
3.
B.D. Oomaha, S. Ladet, D.V. Godfrey, J. Liang, B. Girard:
Characteristics of raspberry
(Rubus idaeus L.) seed oil
, Food Chemistry, 69, 2000, 187-193.
4.
Z. Sarbak, A. Sarbak, B. Jachymska-Sarbak:
Chemia w kosmetyce i kosmetologii
, Med-
Pharm Polska, Wrocław 2013, 131-136.
5.
A. Kołodziejczyk:
Naturalne związki organiczne
, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-
szawa 2013, 371-689.
6.
U. Wrzeciono, L. Zaprutko:
Chemia związków naturalnych, Zagadnienia wybrane
, Po-
znań 2001, 146-206.
7.
A. Zielińska, I. Nowak:
Tocopherols and tocotrienols as vitamin E
, Chemik, 2014, 68(7):
645-647.
8.
M. Molski:
Chemia piękna
, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, 250-251.
9.
H. Fey, X. Petsitis:
Słownik kosmetyczny
, MedPharm Polska, Wrocław 2011, 305.
10.
M. Żynda, K. Byczyk:
Holistyczne podejście do pielęgnacji słonecznej
, Farmacom 2016.
