3 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
225
N
artykuł naukowy
DERMATOLOGIA
Najczęściej zaznaczanymi czynnikami mającymi wpływ na
powstanie czerniaka były: długotrwała i wielokrotna ekspo-
zycja na promieniowanie UV – 97%, korzystanie z solarium
– 94,67% oraz oparzenia słoneczne skóry – 88,67%. Według
70,33%ankietowanych również duża ilość atypowych znamion
barwnikowych może być ważnym czynnikiem predysponują-
cym do powstania czerniaka. 188 osób zaznaczyło wszystkie
wyżej wymienione czynniki ryzyka. Co ciekawe, dwoje stu-
dentów analityki medycznej twierdzi, iż czerniakiem można
zarazić się poprzez kontakt z osobą chorą na melanomę (rys. 2).
Chemikalnia
15,33%
Oparzenia
słoneczne skóry
88,67%
Zabieg chirurgiczny
(usuwanie istniejących
znamion)
6,67%
Wyrywanie
wyrastających włosów
ze znamienia
barwnikowego
28,33%
Korzystanie
z solarium
64,67%
Długotrwała i wielokrotna
ekspozycja na promieniowanie UV
97%
Zadrapanie/uszkodzenie
istniejących znamion
barwnikowych
58,67%
Duża ilość
atypowych
znamion
barwnikowych
70,33%
Zaburzenia
hormonalne
7,67%
Kontakt z osobą
chorą na czerniaka
0,67%
Rys. 2
Czynniki mające wpływ na zwiększenie prawdopodobieństwa wystąpienia melanomy.
Źródło:
Opracowanie własne
Według 67,33% respondentów melanoma może rozwinąć
się na skórze wcześniej niezmienionej chorobowo, 62,33% –
w miejscu, które nie było eksponowane na promieniowanie
UV, a 65,33% uważa, że pod płytką paznokciową i na błonach
śluzowych jamy ustnej, jelit, odbytnicy, narządów płciowych
i gałki ocznej. 114 osób zaznaczyło poprawnie wszystkie ww.
odpowiedzi (rys. 3).
tylko na skórze
poddanej
ekspozycji na
promieniowanie
UV 18%
może rozwinąć się
na skórze zdrowej
67,33%
rozwija się
wyłącznie z
z innych znamion
6,67%
może rozwinąć się
w miejscu, które
nie było
eksponowane na
promieniowanie
UV 62,33%
pod płytką
paznokciową i na
błonach
śluzowych jamy
ustnej, jelit,
odbytnicy,
narządów
płciowych i gałki
ocznej 65,33%
nie wiem 5%
Rys. 3
Możliwe obszary rozwoju melanomy według wypowiedzi respondentów.
Źródło:
Opraco-
wanie własne
Zdaniem 60,33% respondentów stosowanie preparatów z fil-
trem zdecydowanie obniża ryzyko rozwoju czerniaka. 33,67%
uważało, że „raczej tak”, natomiast 5% uznało, że „zdecydowa-
nie nie”. Odpowiedzi na powyższe pytanie nie znało 3 studen-
tów, w tym dwoje z kierunku kosmetologia.
Stosowanie preparatów z filtrem UV jest ważnym działa-
niem w profilaktyce czerniaka. Znaczenie ma także ilość i czę-
stość nakładania takiego preparatu kosmetycznego. Na pyta-
nie: „Jak często Twoim zdaniem powinniśmy nakładać preparat
z filtrem UV?” ankietowani mogli wybrać więcej niż jedną od-
powiedź. Według 60,33% respondentów preparat z filtrem UV
powinien być nakładany co dwie godziny, a także po każdej
kąpieli wodnej – 73,33%. Odpowiedzi „raz dziennie” udzieliło
40 ankietowanych studentów, natomiast dwie osoby twierdzą,
iż nie należy stosować takich preparatów, ponieważ są szkodli-
we. 135 badanych studentów zaznaczyło zarówno odpowiedź
„co 2 godziny”, jak i „po każdej kąpieli wodnej”.
171 ankietowanych stosowało preparaty zawierające filtry
UV tylko latem, 56 osób codziennie, niezależnie od pogody.
53 ankietowanych sporadycznie, natomiast 20 w ogóle. Spo-
śród osób, które w poprzednim pytaniu zaznaczyły wyłącz-
nie poprawne odpowiedzi, preparaty z filtrem UV stosowało
110 respondentów – z czego 79 osób tylko latem, a 31 codziennie.
Trzy osoby, pomimo świadomości dotyczącej preparatów z fil-
trem UV, nie stosowały ich.
W pytaniu dotyczącym zabarwienia melanomy responden-
ci mogli zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. Według 98%
ankietowanych czerniak ma zabarwienie mieszane: brązowo-
-czarne, natomiast 7,67% uważało, że melanomę charakteryzu-
je jednolite zabarwienie. 7% respondentów uznało, że czerniak
może być bezbarwnym guzem. Tylko 13 osób zaznaczyło za-
równo „zmiana o zabarwieniu mieszanym brązowo–czarnym”,
jak i „bezbarwny guz”.
Zdaniem respondentów do głównych działań profilaktycz-
nych powinno należeć regularne badanie dermatologiczne
(94,67%), stosowanie preparatów kosmetycznych z filtrem UV
minimum SPF 30 (91%) oraz usuwanie znamion barwniko-
wych (74%). Wszystkie powyższe odpowiedzi zaznaczyło 198
osób (rys. 4).
zmiana
nawyków
żywieniowych;
7,67%
regularne
badanie
dermatologiczne
94,67%
stosowanie
preparatów
kosmetycznych
z filtrem UV
minimum SPF
30; 91%
usuwanie
znamion
atypowych;
74%
zaprzestanie
spożywania
alkoholu; 8,33%
zaprzestanie
palenia
wyrobów
tytoniowych;
28%
Rys. 4
Działania profilaktyczny, które należy podjąć aby uniknąć powstawania i rozwoju czernia-
ka.
Źródło:
Opracowanie własne
W kolejnym pytaniu studenci mieli wskazać, które z wymie-
nionych badań ułatwia wczesne rozpoznanie czerniaka. We-
dług 48 ankietowanych badaniem tym jest biopsja. Najwięcej
ankietowanych – 71% zaznaczyło, iż to dermatoskopia pozwala
