2 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
229
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
Molekularne mechanizmy starzenia
się skóry w okresie menopauzy
Molecular mechanisms of skin ageing during menopause
WSTĘP
Skóra jest największym organem człowieka oraz jed-
nocześnie pierwszą barierą chroniącą narządy we-
wnętrzne przed działaniem środowiska zewnętrz-
nego. Składa się z naskórka, skóry właściwej i tkanki
podskórnej [1]. Naskórek to najbardziej zewnętrzna
warstwa skóry, która dzięki zwartej budowie sprzy-
ja zapobieganiu utraty wody ze skóry oraz chroni
organizm przed przedostaniem się substancji i mi-
kroorganizmów z zewnątrz [2]. W związku z tym,
że skóra stanowi najbardziej zewnętrzną część ludz-
kiego organizmu, jest jednocześnie odpowiedzialna
za łączenie i oddzielanie elementów struktury od
otoczenia. Na jej obszarze dochodzi do wymiany ma-
terii, energii oraz informacji i jest największym po-
lem kontaktu ze środowiskiem. Zajmuje się regulacją
poziomu wzajemnej integracji w warunkach fizjo-
logicznych, chroniąc jednocześnie organizm przed
nadmiernym wpływem otoczenia [3]. Skóra bierze
także udział w procesach metabolicznych, immuno-
logicznych, termoregulacyjnych oraz w utrzymaniu
równowagi wodno-elektrolitowej [4].
Skóra i jej przydatki pełnią określone funkcje,
które można podzielić na bierne lub aktywne. Pod-
stawowe bierne zadania skóry to ochrona przed
uciskiem, tarciem, uderzeniem, działaniem sub-
stancji chemicznych, zabezpieczenie przed zimnem,
ciepłem oraz promieniowaniem, a także przed wni-
kaniem drobnoustrojów. Do aktywnych jej funkcji
zaliczamy: wchłanianie substancji czynnych, re-
gulowanie krążenia krwi i termoregulację, obronę
przed mikroorganizmami, które przedostały się
do skóry, odbieranie bodźców ucisku, drgań, bólu
oraz temperatury, wytwarzanie płaszcza lipidowe-
go, wydzielanie potu w celu chłodzenia [5]. Istnieje
bardzo wiele czynników, które osłabiają barierę
ochronną skóry, a ich źródło może być egzogenne
albo endogenne. Czynniki te mogą oddziaływać na
najwyższe warstwy powłok skórnych powodując
osłabienie ich struktur wewnętrznych, mogą też
prowadzić do wtórnego zniszczenia płaszcza znaj-
dującego się na powierzchni skóry.
Amelia Lizak
Izabela Załęska
Aleksandra Matuła
Monika Wilk
Zakład Kosmetologii
Profesjonalnej
Katedra Kosmetologii
Wydział Rehabilitacji
Ruchowej
Akademia Wychowania
Fizycznego im. Bronisława
Czecha w Krakowie
Aleja Jana Pawła II 78
31-571 Kraków
E:
M:
+48 506 446 013
otrzymano / received
15.01.2019
poprawiono / corrected
04.02.2019
zaakceptowano / accepted
28.02.2019
STRESZCZENIE
Starzenie się skóry toproces naturalny, którypostępuje
wraz z wiekiem. Obejmuje zmiany zachodzące w orga-
nizmie, takie jak: zmniejszenie biologicznej aktywności
komórek, utratę zdolności adaptacyjnych ustroju oraz
spowolnienie procesów regeneracyjnych i odporności
na stres środowiskowy. Na widoczne zmiany wystę-
pujące w skórze nakładają się dwa procesy: starzenie
związane z czynnikami zewnątrzpochodnymi (foto-
starzenie) oraz czynnikami wewnątrzpochodnymi
współzależne z wiekiem (chronostarzenie).
Celem pracy było ukazanie molekularnych pro-
cesów starzenia się skóry zachodzących w okresie
menopauzy, w oparciu o dostępną literaturę. Są one
bardzo złożone i różnorodne.
Odkrywanie mechanizmów starzenia i szeroko ro-
zumiana profilaktyka pozwalają na opracowanie sku-
tecznych metod opóźniających niekorzystne procesy
zachodząceworganizmie kobiet wokresiemenopauzy.
Słowa kluczowe:
starzenie skóry, menopauza,
wolne rodniki, promieniowanie UV
»
230
ABSTRACT
Skin ageing is a natural process that proceeds with age.
The changes that take place in the organismmight be as
follows: diminishing biological activity of cells, the loss
of adaptive qualities of the system and the decrease in
regenerative processes and resistance to environmen-
tal stress. Two processes overlap when it comes to vis-
ible changes appearing in the skin: ageing connected
with external factors (photoageing) and ageing due to
internal factors interrelated with age (chrono-ageing).
The aim of this paper was to show molecular pro-
cesses of skin ageing during menopause based on avail-
able literature. They are are very complex and diverse.
Research on mechanism of ageing as well as broadly
understood methods of prevention allow the develop-
ment of efficient methods of delaying negative pro-
cesses in women during menopause.
Keywords:
skin ageing, menopause, free radicals,
UV radiation
