2 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
209
A
artykuł
TRYCHOLOGIA
Z drugiej strony brak przekrojowych porównawczych badań kli-
nicznych, przeprowadzonych z zachowaniem wszystkich warun-
ków obiektywności (podwójne ślepe badanie), wskazujących na to,
w jakiej części uzyskane rezultaty są skutkiem li tylko nakłuwania
skóry, a w jakiej wprowadzonej do tkanek substancji aktywnej. Hi-
poteza o pozytywnym wpływie podawanych substancji aktyw-
nych wydaje się autorowi uzasadniona i dość powszechnie akcep-
towana w środowisku praktykówmedycyny.
PODSUMOWANIE
Jest oczywiste, że dokumenty typu „Rekomendacje PTD” za-
wsze są o pół kroku za praktyką wiodących klinik. Tym sa-
mym wspomniane wyżej metody terapii nie zamykają trwale
katalogu dostępnych i stosowanych metod leczenia łysienia
androgenowego. Możemy być pewni, że lista rekomendacyjna
przygotowana za kilka lat będzie zawierać kolejne rozwiąza-
nia. Z pewnością znajdą się tam na przykład terapie oparte na
stosowaniu komórek macierzystych. Potrzebnych jest jednak
kilka kolejnych lat, aby można było we właściwy sposób usys-
tematyzować zebrane doświadczenia w tym obszarze. Dowo-
dem na taką prognozę niech będzie fakt, że w opublikowanej
w roku 2011 rekomendacji [11], opartej na szerokiej analizie
literatury, wykonanej zgodnie z regułami tzw. EBM (
Evidence
Based Medicine
– medycyna oparta na dowodach naukowych)
technologia LLLT kwalifikowana była do grupy o „wątpliwej
efektywności”, zaś terapia oparta na osoczu bogatopłytko-
wym PRP nie była wymieniona.
Literatura
1.
Blume-Peytavi U, Hillmann K, Dietz E, Canfield D, Garcia Bartels N. A randomized,
single-blind trial of 5%minoxidil foam once daily versus 2%minoxidil solution twice
daily in the treatment of androgenetic alopecia in women. J Am Acad Dermatol
2011, vol. 65: 1126-1134.
2.
Yoshitake T, Takeda A, Ohki K, Inoue Y, Yamawaki T, Otsuka S, et al. Five-year ef-
ficacy of finasteride in 801 Japanese men with androgenetic alopecia. J Dermatol
2015, vol. 42: 735-738.
3.
Hu R, Xu F, Sheng Y, Qi S, Han Y, Miao Y et al. Combined treatment with oral finas-
teride and topical minoxidil in male androgenetic alopecia: a randomized and com-
parative study in Chinese patients. Dermatol Ther 2015, vol. 28: 303-308.
4.
Khandpur S, Suman M, Reddy BS. Comparative efficacy of various treatment regi-
mens for androgenetic alopecia in men. J Dermatol 2002, vol. 29: 489-498.
5.
Yeon JH, Jung JY, Choi JW, Kim BJ, Youn SW, Park KC et al. 5 mg/day finasteride
treatment for normoandrogenic Asian women with female pattern hair loss. J Eur
Acad Dermatol Venereol 2011, vol. 25: 211-214.
6.
Oliveira-Soares R, E Silva JM, Correia MP, André MC. Finasteride 5 mg/day treat-
ment of patterned hair loss in normoandrogenetic postmenopausal women. Int
J Trichology 2013, vol. 5: 22-25.
7.
Lanzafame RJ, Blanche RR, Bodian AB, Chiacchierini RP, Fernandez-Obregon A,
Kazmirek ER. The growth of human scalp hair mediated by visible red light laser
and LED sources in males. LasersSurgMed 2013, vol. 45: 487-495.
8.
Kim H, Choi JW, Kim JY, Shin JW, Lee SJ, Huh CH. Low-level light therapy for an-
drogenetic alopecia: a 24-week, randomized, double-blind, sham device-controlled
multicenter trial. Dermatol Surg 2013, vol. 39: 1177-1183.
9.
Leavitt M, Charles G, Heyman E, Michaels D. HairMax LaserComb laser photothera-
py device in the treatment of male androgenetic alopecia: a randomized, double-blind,
sham device-controlled, multicentre trial. Clin Drug Investig 2009, vol. 29: 283-292.
10.
Sanchez-Gonzalez DJ, Mendez-Bolaina E, Trejo-Bahena NI. Platelet-rich plasma
peptides: key for regeneration. Int J Pept 2012, vol. 2012: 532519.
11.
Blumeyer A, Tosti A, Messenger A. Evidence based guideline for the treatment of
androgenetic alopecia inwoman and inmen, J Dtsch Dermatol. 2011, vol. 9(6): S1-S57.
Źródła
1.
Bouhanna P, Bouhanna E – The Alopecias, Diagnosis and Treatments, CRC Press, 2016.
2.
Shapiro J, Otberg N – Hair Loss and Restoration, CRC Press, 2015.
3.
Brzezińska Wcisło L., Rakowska A., Rudnicka L., Bergler-Czop B., Czuwara J., Maj J.,
Olszewska M, Placek W., Reich A., Zegarska B.: Androgeneticalopecia. Diagnostic
and therapeutic recommendations of the Polish Dermatological Society. Dermatol
Rev 2018, 105, 1-18.
4.
5.
/
6.
/
7.
8.
-
female-pattern-hair-loss#lllt-devices
9.
/
10.
11.
Poniżej (za wspomnianym artykułem) prezentujemy tabelę
zawierającą poszczególne rekomendacje terapeutyczne, wraz
z komentarzem oraz określeniem „siły” rekomendacji (A – silna
rekomendacja, B – średnia rekomendacja, C – słaba rekomen-
dacja). Warto zwrócić uwagę na wysoką siłę rekomendacji te-
rapii laserowych LLLT.
Lek / postać
Siła
rekomendacji Dawka
Minoksydyl/płyn
A
Preparat 5% stosowany 2 razy dziennie
Minoksydyl/płyn
+ mikronakłucia
C
Sugerowana częstość procedury
i dawki nie są ustalone
Finasteryd/tabletki
A
1 mg/dobę
Finasteryd/tabletki
C
0,2 mg/ na dobę (można rozważyć,
gdy dawka 1 mg nie jest tolerowana)
Terapia łączona minoksydyl/
płyn + finasteryd/tabletki
A
Minoksydyl 5% 2 razy dziennie
+ finasteryd 1 mg 1 raz dziennie
Dutasteryd/tabletki
A
0,5 mg 1 raz dziennie (należy rozważyć,
gdy roczna terapia finasterydem
w dawce 1 mg jest nieskuteczna)
Osocze bogatopłytkowe
B
Można rozważyć jako terapię
dodatkową. Nie ma obecnie
rekomendowanego standardu
częstości i zasady wykonywania
zabiegu.
Laseroterapia
niskoenergetyczna
B
Jako leczenie uzupełniające.
Chirurgiczne
przeszczepienie włosów
B
Do rozważenia w przypadku stabilizacji
choroby.
Źródło:
Brzezińska Wcisło L, Rakowska A, Rudnicka L, Bergler-Czop B, Czuwara J, Maj J,
Olszewska M, Placek W, Reich A, Zegarska B. Androgeneticalopecia. Diagnostic and therapeutic
recommendations of the Polish Dermatological Society. Dermatol Rev 2018, 105, 1-18.
