183
Kosmetologia Estetyczna / 3 / 2013 / vol. 2
TCA -
kwas trójchlorooctowy
(
peeling głęboki
)
Jest silnym kwasem o pK 0,69. W medycynie znajduje za-
stosowanie do denaturacji białek podczas izolowania DNA,
w hamowaniu reakcji enzymatycznych podczas badania
aktywności katalitycznej enzymów, ma działanie antysep-
tyczne, ściągające. Chelatacja z jonami krzemu umożliwia
jednolite i bezpieczne przenikanie preparatu w głąb na-
skórka. TCA chelatowe łączy się z białkami komórek war-
stwy rogowej, co zapobiega uszkodzeniu skóry właściwej.
W roztworze wodnym, niechelatowym TCA stosuje się w:
stężeniupodstawowym15-25%-peelingpowierzchowny,
stężeniu 30% - złuszczanie całkowite, głębokie,
stężenie powyżej 45% - wywołuje martwicę białek
naskórkowych.
Chelatacja pomaga w kontroli głębokości penetracji pe-
elingu i uniemożliwia powstawanie głębokich uszkodzeń
skóry, powoduje także mniejszą nadwrażliwość miejscową.
Dzięki jego głębokiemu działaniu peelingi te wykorzystuje
się do leczenia powierzchownych zmarszczek, blizn po trą-
dziku, rogowacenia starczego, przebarwień typu lentigo, fo-
tostarzenia średniego i zaawansowanego. Protokół obejmuje:
1. Fazę pre-peel, którą wykonuje się preparatem za-
wierającym 20% kwas glikolowy, lekko spieniając
preparat na wilgotnej skórze i pozostawiając na 10-
-15 min. Po tym czasie preparat należy zmyć wodą.
2. Peeling wstępny – mieszaninę kwasu glikolowego, re-
zorcyny i salicylowego. Całość pozostawić aż do wystą-
pienia delikatnego rumienia, a następnie zmyć wodą.
3. Peeling właściwy – nakłada się chelatowany TCA 20% lub
30% pędzelkiem, rozpoczynając od miejsc najbardziej
opornych. Następnie pozostawia się preparat aż do uzy-
skania jednolitego zbielenia skóry: tzw. efekt frost, który
powinien być jak najbardziej jednolity na całej powierzch-
ni. Po upływie 1-2min zmywa się całość dużą ilościąwody.
4. Post-peel – na całą powierzchnię nakłada się krem
odbudowujący barierę hydrolipidową. Bezpośred-
nio po zabiegu skóra nabiera bladego koloru, który
po kilku godzinach zmienia się na czerwony i szyb-
ko rozjaśnia. Złuszczanie rozpoczyna się 3-4 dnia,
a kończy 8. Konieczna wizyta kontrolna po 3., 5. i 8.
dniu od zabiegu. Zabieg należy powtarzać co 30-40
dni, aż do uzyskania zadowalających efektów.
5. Kuracja domowa – przez pierwsze 8-10 dni należy
kilka razy dziennie aplikować krem odbudowujący
barierę hydrolipidową, a twarz myć jedynie neutral-
nym mydłem. Od 10. do 20. dnia stosuje się kurację
nawilżającą preparatem zawierającym witaminę C
w stężeniu 5%, kwas fitowy 4%, witaminę A+E, wy-
ciąg z rumianku, winogron, masło karite. Do 6 mie-
sięcy po zabiegu należy zrezygnować z plażowania
i solarium i bezwzględnie stosować filtry anty-UV.
Bardzo często wykorzystuje się kombinacje kilku kwa-
sów w celu uzyskania korzyści wynikających z ich od-
miennych działań. Takim przykładem jest synergistycz-
ne połączenie kwasu migdałowego i trójchlorooctowego.
Dzięki temu peeling jest łatwiejszy, pozwala na lepszą
kontrolę i jest bezpieczniejszy w użyciu.
Innym przykładem jest połączenie kwasu migdałowe-
go i pirogronowego, co zwiększa penetrację peelingu, jego
efektywność, brak uczucia pieczenia podczas zabiegu,
powoduje brak lub jedynie delikatny rumień po peelingu,
stopniowe złuszczanie i duże zadowolenie pacjenta [9].
M
ożliwe powikłania
Występujące powikłania zdarzają się podczas wykony-
wania zabiegów na skutek niewłaściwego sposobu zasto-
sowania danej substancji lub przedostania się jej w nie-
właściwe miejsce (np. do oka). Zdarzają się też powikłania
niezwiązane z samą procedurą przeprowadzenia peelingu,
takie jak np. w wyniku miejscowej infekcji, kontaktowego
zapalenia skóry czy niewłaściwej opieki po zabiegu [10].
Powikłania najczęściej nie są znacznie nasilone. Dotyczą
częściej skóry ciemnej, są związane z głębokością wykona-
nia, częściej występują przy peelingach średnich i głębokich.
P
owikłania natychmiastowe
- występujące od kilku
minut po zabiegu do godziny po jego zakończeniu:
podrażnienie, pieczenie, świąd, ból – są często związane
z peelingami skóry wrażliwej. Mogą do nich prowadzić
nadmierna ekspozycja na słońce czy używanie retino-
idów lub kwasu glikolowego po peelingu. Dolegliwości
te mogą utrzymywać się do 2-5 dni po zabiegu. Można
je łagodzić poprzez okłady z lodem, łagodzące płyny
kosmetyczne, miejscowe leki sterydowe, substancje na-
wilżające, stosowanie filtrów przeciwsłonecznych,
utrzymujący się rumień – rumień jest normalnie
występującym zjawiskiem i powinien zniknąć do 3-5
dni po peelingu powierzchownym, 15-30 dni po śred-
nim peelingu i 60-90 dni po głębokim peelingu. Jeśli
utrzymuje się dłużej, może prowadzić do wystąpienia
blizn. Może być związany z zażywaniem tretinoiny,
nadużywaniem napojów alkoholowych, kontakto-
wym zapaleniem skóry, uwarunkowaniami genetycz-
nymi. W leczeniu stosuje się miejscowe i ogólnoustro-
jowo podane sterydy, zabiegi laserem.
obrzęk – następuje około 24-72 godzin po zabiegu –
szczególną uwagę należy zwrócić w przypadku skóry
cienkiej, atroficznej, suchej, gdyż wtedy peeling będzie
penetrował głębiej. Zazwyczaj obrzęk ustępuje samo-
istnie, może być łagodzony okładami z lodu, a w ciężkich
przypadkach podaje się sterydy ogólnoustrojowo [11].
pęcherze – mogą wystąpić po głębokich peelingach,
takich jak 50% TCA i 70% kwas glikolowy; aby im za-
pobiec, zabezpiecza się wazeliną takie okolice jak fałd
nosowo-wargowy, kącik oka, kącik ust.
Fot. 3
Pęcherze po peelingu
Źródło:
1...,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40 42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,...88