4 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
384
N
artykuł naukowy
dermatologia
•
zmiany struktury skóry – nierówno-
mierne działanie substancji złuszcza-
jącej może powodować większy lub
mniejszy niż zakładany stopień złusz-
czenia skóry, co może prowadzić do
wysięków, oparzeń i ciężkich uszko-
dzeń skóry,
•
zaburzenia czucia, zespół nadwrażli-
wości skóry (np. na zimno, na światło)
– odczucia te mogą być wynikiem ekspo-
zycji skóry poddanej zabiegowi złusz-
czania na czynniki atmosferyczne,
•
urazy oka – wprowadzenie kwasu do
worka spojówkowego może prowadzić
do nieodwracalnych uszkodzeń,
•
prosaki – powstawanie prosaków lub
torbieli inkluzyjnych po 2-3 tygodniach,
•
osutkę trądzikową – związana ze sto-
sowaniem tłustych maści po zabiegu,
•
powikłania ogólnoustrojowe związane
ze specyficznymi substancjami złusz-
czającymi – np. zatrucie kwasem sali-
cylowym, którego efektem może być
przyspieszony oddech, szum w uszach,
utrata słuchu, zawroty głowy, bóle
brzucha oraz objawy ze strony ośrod-
kowego układu nerwowego, unikanie
ryzyka powikłań ogólnoustrojowych
polega na nieaplikowaniu kwasów na
dużych obszarach ciała, ograniczenie
ich stężenia, ograniczenie przyjmowa-
nia substancji mogących mieć działa-
nie synergistyczne,
•
reakcje alergiczne – zdarzają się rzad-
ko, ale mogą wystąpić pod wpływem
wszystkich substancji złuszczających,
prowadząc najczęściej do kontakto-
wego zapalenia skóry czy pokrzywki,
w skrajnych przypadkach reakcja na
kwas może prowadzić do wstrząsu
anafilaktycznego, który jest stanem
zagrożenia życia,
•
epidermolizę – pęcherzowe oddziela-
nie się naskórka na skutek wykona-
nego peelingu. Działanie niepożądane,
będące wynikiem źle dobranej mocy
i głębokości penetracji peelingu.
Przyczyn wystąpienia wyżej wymienio-
nych niepożądanych skutków działań
kosmetologicznych związanych z wykonywaniem peelingów
chemicznych, podobnie jak w medycynie, można się dopatry-
waćwaktywnych błędach ludzkich oraz ukrytych czynnikach
systemowych [10-12]. Ukryte czynniki
systemowe mają swoje źródło w struk-
turze organizacyjnej oraz sposobie dzia-
łania gabinetu (kosmetologicznego), nie
są związane z winą lub błędem osób (ko-
smetologów) działającychw tym systemie
i może upłynąć sporo czasu nim zostaną
zidentyfikowane [10]. Rola czynnika ludz-
kiego jako przyczynywypadków i błędów
jest coraz większa we wszystkich dzie-
dzinach ludzkiej działalności [12]. Można
więc zakładać, że najczęstszą przyczy-
ną niepożądanych skutków peelingów
chemicznych w większości są również
aktywne błędy ludzkie, które mogą po-
wodować poważne szkody zdrowotne,
a także finansowe. Aktywne błędy ludz-
kie są najczęściej popełniane w ramach
ostatniego ogniwa szeregu procesów (np.
podczas wykonywania zabiegu) i zazwy-
czaj wychodzą na jaw niedługo po wyko-
naniu zabiegu [11]. Można je klasyfikować
pod kątem ich przyczyn oraz skutków.
Klasyfikacja według przyczyny opiera
się na mechanizmach psychologicznych,
które doprowadzają do błędu. Psycholo-
gowie dzielą aktywne błędy ludzkie na
dwie grupy: błędy w realizacji, które ko-
lokwialnie można określić mianem „po-
tknięć”, oraz błędy w planowaniu. Wspo-
minają też o tzw. naruszeniach, które są
zamierzonymi odstępstwami od określo-
nych schematów działania. Klasyfikacja
błędów ludzkich według ich skutków
daje możliwość stworzenia różnych ka-
tegorii powikłań, w zależności od rodzaju
występujących szkód [11], np. powikłania
medyczne, estetyczne, psychospołeczne
i finansowe [13].
Cel
W artykule opisano przypadek 22-letniej
kobiety, u której wystąpiło powikłanie
w postaci epidermolizy, będące następ-
stwem błędu osoby, wykonującej zabieg
peelingu chemicznego 45% kwasem piro-
gronowym.
Opis przypadku
Do gabinetu kosmetologicznego zgłosiła
się 22-letnia kobieta ze zmianami skórnymi na ramionach.
Na podstawie badania podmiotowego ustalono, że kobieta
13 dni wcześniej poddała się zabiegowi peelingu chemicznego
Fot. 2
Skóra na wyprostnej części prawego ramienia klientki po
20 minutach od neutralizacji kwasu
Źródło:
Archiwum własne autora
Fot. 1
Skóra na wyprostnej części prawego ramienia klientki
po 13 dniach od zabiegu, w dniu zgłoszenia się na konsultację
kosmetologiczną
Źródło:
Archiwum własne autora