4 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
387
N
artykuł naukowy
dermatologia
postępowania przedzabiegowego – konsultacji przedzabie-
gowej i właściwej oceny klienta. Drugim elementem, warun-
kującym powodzenie zabiegu, jest stworzenie odpowiednich
warunków zabiegu i przestrzeganie procedury zabiegowej.
Trzecim, właściwe postępowanie pozabiegowe [21-23].
Szczególnie podczas procedury peelingu ważne jest przestrze-
ganie czasu ekspozycji skóry na zastosowany kwas. W tym celu
należy włączyć stoper, odliczając czas od rozpoczęcia procedury
do momentu pojawienia się zaczerwienienia. Po osiągnięciu od-
powiedniego czasu lub osiągnięciu przez skórę jednolitego stop-
nia zaczerwienienia stoper powinno się zatrzymać i wykonać
neutralizację całego poddawanego zabiegowi obszaru, stosując
roztwór dwuwęglanu. Producenci peelingów zwykle zalecają
czas, po jakim należy dokonać neutralizacji kwasu. Nie należy go
wydłużać, nawet, jeżeli po tym czasie nie wystąpiło widoczne za-
czerwienienie [1]. Jeżeli z jakiegokolwiek powodu klient poczuje
się niekomfortowo, to zabieg należy przerwać, zanim osiągnięty
zostanie końcowy punkt zaczerwienienia lub założonyuprzednio
czas procedury. Ponadto, jeśli w jakimkolwiek momencie zabiegu
zauważy się zblednięcie lub zeszronienie, wskazujące na zacho-
dzącą epidermolizę, należy zneutralizować kwas na danym ob-
szarze i zmyć go wodą [2]. Proces neutralizacji przeprowadza się
w celu przerwania działania kwasu na skórę. Jest to gwałtowna
reakcja egzotermiczna, której może towarzyszyć kłucie i pieczenie
bardziej intensywne niż w momencie nałożenia kwasu. Neutra-
lizacja jest zakończona w chwili, gdy na powierzchni skóry nie
pojawia się reakcja spienienia, będąca potwierdzeniem reakcji
kwas-zasada. Pierwszy zabieg powinien być przeprowadzony
z zachowaniem szczególnej ostrożności, w celu określenia wrażli-
wości klienta na zastosowany kwas, kolejne zabiegi mogą być wy-
konywanewzwiększanych kolejno stężeniach, można stopniowo
wydłużać czas ekspozycji skóry na eksfoliator [1, 2, 15, 16].
Wynikiem złego doboru parametrów zabiegu, m.in. mocy
i głębokości penetracji peelingu, mogą wystąpić liczne działa-
nia niepożądane, np. powstanie epidermolizy (oddzielanie się
naskórka od skóry właściwej z powstaniem pęcherzy) [2-9, 20].
Zakończenie i wnioski
Mimo że peeling chemiczny kwasem pirogronowym jest po-
lecany w przypadku rogowacenia mieszkowego, to zabieg ten
uważany jest za stosunkowo niebezpieczny i może skutkować
wystąpieniem powikłań.
Podstawą każdego prawidłowego wykonania zabiegu jest
wiedza teoretyczna, znajomość piśmiennictwa naukowego
oraz profesjonalne szkolenie.
Brak umiejętności praktycznych oraz błędy wwykonywaniu
procedur mogą spowodować poważne komplikacje. Na podsta-
wie zaprezentowanego przypadku można stwierdzić, że zamie-
rzone odstępstwa od określonych schematów przeprowadzenia
zabiegu złuszczania 45% kwasem pirogronowym mogą dopro-
wadzić do poważnego powikłania, jakim jest epidermoliza. Li-
kwidacja niepożądanych efektów jest długotrwała.
Literatura
1.
Coleman KM, Coleman III WP. Powikłania pilingów chemicznych. [w:] Rubin MG
(red.), A. Ignaciuk (red. wyd. pol.). Pilingi chemiczne. Wydawnictwo Medyczne El-
sevier Urban&Partner, Wrocław 2008: 127-136.
2.
Anitha B. Prevention of complications in chemical peeling. J Cutan Aesthet Surg
2010, vol. 3(3): 186-188.
3.
Harold J, Brody MD. Complications of Chemical Peelings. Dermatol Surg 1989, vol.
15(9): 1010-1019.
4.
Costa IMC, Damasceno PS, Costa MC, Gomes KGP. Review in peeling complications.
J Cosmet Dermatol 2017, vol. 16(3): 319-326.
5.
Landau M. Chemical peels. Clin Dermatol 2008, vol. 26(2): 200-208.
6.
Fischer TC, Perosino E, Poli F, Viera MS, Dreno B. Chemical peels in aesthetic der-
matology. J Eur Acad Dermatol 2009, vol. 24(3): 281-292.
7.
Trznadel-Budźko E, Kaszuba A. Peelingi chemiczne – definicja, rodzaje, wskazania
kliniczne, powikłania. [w:] Adamski Z, Kaszuba A (red.). Dermatologia dla kosmeto-
logów. Wydawnictwo Medyczne Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010: 271-275.
8.
Padlewska K. Medycyna estetyczna i kosmetologia. Wyd. PZWL, Warszawa 2014:
206-212.
9.
Roguś-Skorupska D, Chodorowska G. Peelingi w dermatologii. Nowa Medycyna
2005, vol. 2,
(dostęp 15.05.2018).
10.
Shorr R, Pilpel D, Ben-Bassat Y. Medical error – Frequency and possible methods for
prevention. Harefuah (Medicine) 1997, vol. 133(3-4): 149-145.
11.
Vincent C. The development of clinical risk management. [in:] Clinical risk manage-
ment (2nd Edition). BMJ Books, London 2001: 45-60.
12.
Leape LL. Error in medicine. JAMA 1994, vol. 272(23): 1851-1857.
13.
Klonowska J. Ryzyko zabiegów estetycznych w percepcji przyszłych kosmetologów.
Uroda i Medycyna 2017, vol. 5: 10-12.
14.
Brody HJ. Chemical peeling. Mosby – Year Book, St Louis 1992: 1-5.
15.
Matarasso SL, Glogau RG. Chemical face peels. Dermatol Clin 1991, vol. 9(1): 131-150.
16.
Tung RC, Bergfeld WF, Vidimos AT, Remzi BK. Alpha-Hydroxy acid-based cosmetic
procedures. Guidelines for patient management. Am J Clin Dermatol 2000, vol. 1(2):
81-88.
17.
Ryan F, La Fourcade C. Skin care, chemical face peeling, and skin rejuvenation. Plast
Surg Nurs 1995, vol. 15(3): 167-171.
18.
Berson DS, Cohen JL, Rendon MI, Roberts WE, Starker I, Wang B. Clinical role and
application of superficial chemical peels in today’s practice. J Drugs Dermatol 2009,
vol. 8(9): 803-811.
19.
Ditre CM, Criffin TD, Murphy CF. The effects of alpha hydroxy acids on photoaged
skin: a pilot clinical, histological and ultrastructural study. J Am Acad Dermatol
1996, vol. 34: 187-195.
20.
Nikalji N, Godse K, Sakhiya J, Patil S, Nadkarni N. Complications of Medium Depth
and Deep Chemical Peels. J Cutan Aesthet Surg 2012, vol. 5(4): 254-260.
21.
Griffin TD, Scott EJ, Maddin S. The use of Pyruvic acid as a chemical peeling agent.
J Dermatol Surg Oncol 1989, vol. 15: 1316.
22.
Griffin TD, van Scott EJ. Use of pyruvic acid in the treatment of actinic Keratoses:
a clinical and histopathologic study, Cutis1991, vol. 47: 325-329.
23.
Ghersetich I, Brazzini B, Peris K, Cotellessa C, Manunta T, Lotti T. Pyruvic acid peels
for the treatment of photoaging. Dermatol Surg 2004, vol. 30(1): 32-36.
24.
Rendon MI, Berson DS, Cohen JL, Roberts WE, Starker I, Wang B. Evidence and
considerations in the application of chemical peels in skin disorders and aesthetic
resurfacing. J Clin Aesthet Dermatol 2010, vol. 3(7): 32-43.
