4 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
394
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy,
nie przekracza 0,20% w przeliczeniu na suchą masę
[1]. Tak mały
udział tego związku nie wywiera działania halucynogennego.
Inaczej przedstawia się sytuacja, związana z inną odmianą ko-
nopi, a mianowicie konopi indyjskich (
Cannabis indica L
.), które
zawierają THC w ilości 25-30%. Innym kannabinoidem, wytwa-
rzanym przez konopie siewne, jest CBD (kannabidiol), który ma
działanie uspokajające na ośrodkowy układ nerwowy, a także
potwierdzone działanie przeciwbólowe [5, 6].
ZASTOSOWANIE KONOPI
Konopie znajdują szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach
przemysłu. Z konopi siewnych podczas przetwarzania włókien
lub przed zbiorem nasion można uzyskać olejek eteryczny. Ole-
jek konopny, w temperaturze 20 °C, ma postać klarownej cieczy
obarwieodjasnożółtejdojasnozielonejigęstościwzględnej0,840
g/cm
3
. Jest przyjazny dla środowiska, biodegradowalny, bez-
pieczny i legalny (o odpowiedniej zawartości THC), który może
być wykorzystywany w produktach odstraszających i zwalcza-
jących komary, muchy i szkodniki w rolnictwie [7]. Olejek ten
znajduje także zastosowanie jako środek konserwujący żywność
czy środek do zwalczania drobnoustrojów chorobotwórczych ze
względu na zawartość lotnych związków. Wykazuje on znacz-
ną aktywność szczególnie w stosunku do gronkowca złośliwe-
go (
Staphylococcus aureus
), paciorkowca ropnego (
Streptococcus
haemolyticus
) i grzyba o nazwie bielnik biały (
Candida albicans
)
[7-9]. Warto także wspomnieć, że olejek konopny może służyć
do konserwacji kosmetyków, lecz nie należy zapominać o tym,
że tak jak wszystkie składniki produktów kosmetycznych, może
wykazywać działanie uczulające bądź drażniące [9].
Konopie siewne, inaczej włókniste, wykorzystywane są
do wyrobu włókien, a te do wyrobu materiałów tekstylnych.
Odzież zawierająca włókna konopne wykazuje wysoką higro-
skopijność i przewiewność, przyjemną strukturę oraz odzież
ta nie elektryzuje się. Te unikatowe właściwości tkanin złożo-
nych z włókien konopnych, podobnie jak materiały lniane, za-
pewniają także ochronę przed szkodliwym promieniowaniem
ultrafioletowymUV. Dzieje się tak za sprawą zawartości lignin,
które są silnym ich absorberem. Włókna pozyskiwane z kono-
pi mają także właściwości przeciwalergiczne [4].
Konopie znalazły jeszcze zastosowanie w przemyśle samo-
chodowym (składnik karoserii samochodów), w szkutnictwie
(konopie wykorzystywane są do olinowania okrętów), w bu-
downictwie (do ocieplania domów), w przemyśle papierniczym,
spożywczym oraz do wytwarzania oleju napędowego.
NASIONA I OLEJ KONOPNY
Nasiona konopi to z botanicznego punktu widzenia orzechy,
które otoczone są brązowoszarą łupiną i mają 3-4mm grubości.
Z 1000 kg nasion konopi można uzyskać 350 litrów oleju ko-
nopnego [11]. Podkreśla się również ich korzystne właściwości
zdrowotne i pielęgnacyjne. W składzie nasion występuje biał-
ko (20-25%), jak również olej bogaty w niezbędne nienasycone
kwasy tłuszczowe (28-35%). Ponadto w nasionach konopi wy-
stępują: kwas fitynowy, cholina, trigonelina, lecytyna, chlorofil,
witamina K, tokoferol, żelazo, wapń, cynk, fosfor oraz magnez
[4, 10]. Kwas fitynowy działa przeciwstarzeniowo, ujędrniają-
co, reguluje wydzielanie sebum, wybielająco na przebarwienia,
złuszcza naskórek. Ma także dobroczynny wpływ na pielęgna-
cję włosów, gdyż wspomaga utrzymanie koloru, chroni przed
niekorzystnym działaniem chloru i wspomaga ochronę przed
promieniowaniem UV [11]. Chlorofil ma działanie antyseptycz-
ne, ściągające i wspomaga pielęgnację skóry tłustej [12]. Wita-
mina K jest pomocna w leczeniu i w zapobieganiu wynaczy-
nień. Dzięki zastosowaniu produktu zawierającego witaminę
K można wpłynąć na zmniejszenie rumienia, obkurczenie
poszerzonych naczynek i zmniejszenie wybroczyn podskór-
nych [13]. Tokoferole to silne antyoksydanty, wbudowują się
w cement międzykomórkowy, chronią naskórek i zmniejszają
wrażliwość na działanie promieniowania UV [14]. Żelazo dzia-
ła antyutleniająco, regeneruje skórę, bierze udział w syntezie
kolagenu. Wapń poprawia funkcjonowanie naczyń krwiono-
śnych, bierze udział w syntezie włókien kolagenowych, wpły-
wa na różnicowanie komórek naskórka, regeneruje komórki
skóry, nawilża ją i zapewnia właściwe funkcjonowanie cemen-
tu międzykomórkowego (składającego się głównie z cholestero-
lu, ceramidów i nienasyconych kwasów tłuszczowych). Cynk
wpływa na metabolizm kolagenu, wzrost włosów, paznokci,
regeneruje skórę jak również wzmacnia układ odpornościowy.
Jest także silnym antyoksydantem i uczestniczy w wytwarza-
niu prostaglandyn, które wpływają na regulację wydzielania
sebum. Magnez natomiast dostarcza energii komórkom, a tak-
że regeneruje skórę i działa antyoksydacyjnie [15].
Olej konopny zawiera 4% kwasu
γ
-linolenowego, GLA oraz
dużą ilość kwasu linolowego i
α
-linolenowego, a także opty-
malny stosunek wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
omega-6 do omega-3 w proporcji 3:1 [8, 10, 16]. Taki skład po-
woduje, że olej ten jest często wykorzystywany w przemyśle
spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym. Kwas GLA,
występujący w oleju konopnym, jest wielonienasyconym kwa-
sem tłuszczowym, którego łańcuch zbudowany jest z osiem-
nastu atomów węgla i ma trzy wiązania podwójne. Jest on
niezastąpiony w prawidłowym funkcjonowaniu skóry, wcho-
dząc w skład cementu międzykomórkowego, który jest jednym
z elementów zabezpieczających przed utratą wody ze skóry
[17]. Kwas ten jest istotny także dlatego, że wspomaga barie-
rę ochronną w chorobach skóry, takich jak atopowe zapalenie
skóry czy też łuszczyca. Atopowe zapalenie skóry (AZS) – wy-
prysk atopowy AE (
atopic egzema
)
to przewlekła i niezakaźna
choroba zapalna skóry, charakteryzująca się przewlekłym
przebiegiem, z występującymi okresami remisji. Cechuje się
„typowym rozmieszczeniem i charakterystyczną morfologią
zmian”, wg Hanifina i Rajki. Dość uciążliwe dla chorych na
AZS jest występujący świąd, suchość skóry, co prowokuje do
drapania, powstawania przeczosów i nadkażeń bakteryjnych
[18-20]. Istnieje wiele przyczyn tej choroby, lecz warto także
