4 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
479
N
artykuł naukowy
higiena i dezynfekcja
człowieka. Niektóre gatunki chorobotwórcze, takie jak: pacior-
kowiec ropotwórczy (
Streptococcus pyogenes
), Gram-dodatni
ziarniak, należą do 2. grupy zagrożenia [12]. Do zakażenia
dochodzi najczęściej drogą powietrzno-pyłową lub bezpośred-
nią poprzez zainfekowane narzędzia. Najczęściej spotykaną
chorobą paciorkowcową skóry jest róża – ostre zapalenie skó-
ry, z jej zaczerwienieniem i obrzękiem [13]. Gronkowiec złoci-
sty
(Staphylococcus aureus
) należy do 2. grupy zagrożenia [11].
Jest jedną z najbardziej groźnych bakterii, na którą narażeni
są kosmetolodzy. Do zakażenia może dojść drogą powietrz-
no-pyłową, powietrzno-kropelkową i bezpośrednią, głównie
przez zainfekowane narzędzia. Jest przyczyną chorób o róż-
nej patogenezie, umiejscowieniu i przebiegu – od drobnych po-
wierzchniowych schorzeń skóry lub błon śluzowych do zatruć
pokarmowych i schorzeń narządowych. Choroby infekcyjne,
związane z zakażeniem gronkowcem, które najczęściej obser-
wuje się podczas pracy w gabinecie kosmetycznym, to zapale-
nie mieszka włosowego, figówka czy czyraki [12, 13].
Zakażenia grzybicze
Dermatofity są grupa grzybów mikroskopowych oraz cho-
robotwórczych dla człowieka. Najczęściej zakażenie dotyka
skóry owłosionej, włosów i paznokci, powodując grzybice
powierzchniowe. Najczęściej spotykane w gabinetach kosme-
tycznych gatunki to
Epidermophyton floccosum
i
Trihophyton
[12]. Należą do 2. grupy zagrożenia.
Epidermophyton floccosum
wywołuje grzybice paznokci
(zgrubienie, łamliwość, nadmierne rogowacenie, przebarwie-
nia). Zakażenie następuje drogą bezpośrednią za pośrednic-
twem osoby zakażonej oraz brudnych narzędzi.
Trihophyton
spp.
wywołuje grzybicę stygnącą (okrągłe ogniska oraz stany
zapalne), powierzchniową (liczne wykwity na skórze) i głębo-
ką skóry gładkiej i owłosionej (bolesne guzki i stany zapalne
skóry) oraz grzybice paznokci [12, 13].
Zakażenia pasożytnicze
Duże znaczenie wnarażeniu zawodowymkosmetologówmają pa-
sożyty zewnętrzne. Pasożyty skóry człowieka, na które są najczę-
ściej narażeni pracownicy salonów, to wesz głowowa i świerz-
bowiec ludzki.
Wesz głowowa (
Pediculus humanus
) występuje na owłosionej
skórze głowy, najczęściej w okolicy skroni i potylicy, jaja tych
pasożytów występują we włosach. W wyniku podrażnień na
skórze wytwarzają się powierzchnie sączące, pokryte stru-
pami, z tendencją do wtórnych infekcji już zmienionej skóry.
Świerzbowiec ludzki (
Sarcoptes scabiei
) to białawy roztocz, któ-
ry żeruje w skórze człowieka. Zakażenie następuje poprzez
kontakt bezpośredni z zakażonymi przedmiotami, głównie
ręcznikami i bielizną. Poza organizmem pasożyty żyją tylko
kilka dni. Objawem zakażenia są widoczne na skórze różowe
ślady (korytarze). Obecności świerzbowca mogą towarzyszyć
wtórne zakażenia skóry bakteriami ropnymi oraz wyprysk na
skórze [13, 15].
ZAPOBIEGANIE ZAKAŻENIOM
Gabinet kosmetyczny jest miejscem, w którym ze względu na
dużą rotację osób i wykonywanie wielu różnorodnych zabie-
gów z naruszeniem ciągłości powłok skórnych istnieje ryzyko
zakażenia drobnoustrojami chorobotwórczymi. W zapobiega-
niu rozprzestrzeniania się drobnoustrojów, a także we wszel-
kim postępowaniu, którego skutkiem może być naruszenie
ciągłości powłok skórnych podczas wykonywania szerokiej
gamy zabiegów, ważne znaczenie mają aspekty higieny, czyli
procesy wyjaławiania i dezynfekcji.
Drobnoustroje, kolonizujące skórę człowieka po naruszeniu
ciągłości tkanek, mogą wnikać w głąb, stając się przyczyną za-
każenia endogennego. Do zakażeń egzogennych może dojść
w sytuacji używania brudnego sprzętu wielorazowego użyt-
ku. Dlatego też pojęcie higieny, czyli działań profilaktycznych
służących zachowaniu zdrowia człowieka (antyseptyka, de-
zynfekcja i sterylizacja), powinno stanowić podstawową wie-
dzę każdego kosmetologa.
Bardzo ważnym elementem w zapobieganiu zakażeń w ga-
binetach kosmetycznych jest właściwe przygotowanie kosme-
tologów do zabiegu – odpowiednie mycie rąk przy użyciu my-
dła, mającego na celu usunięcie drobnoustrojów znajdujących
się na powierzchni skóry. Przed zabiegami, mogącymi dopro-
wadzić do przerwania ciągłości naskórka, należy zastosować
higieniczne mycie rąk z zastosowaniem środka, redukującego
większą liczbę drobnoustrojów przejściowych. Każdy etap hi-
gienicznego mycia rąk należy powtarzać pięciokrotnie w 30-
-60 sekund, używając ok. 5 ml preparatu. Na koniec dłonie
należy osuszyć ręcznikiem jednorazowym oraz wykonać hi-
gieniczną dezynfekcję rąk preparatem alkoholowym.
W gabinetach kosmetycznych dezynfekcję narzędzi
przeprowadza się w wannie dezynfekcyjnej, wyposażonej
w szczelną pokrywkę, wykonanej z materiału odpornego na
kontakt z substancjami chemicznymi zawartymi w środkach
dezynfekcyjnych. Warto pamiętać, aby przygotowując odpo-
wiednie stężenie środka dezynfekcyjnego, najlepiej o szerokim
spektrum działania, poprawnie go opisać, stosując nazwę pre-
paratu, datę oraz inicjały osoby przygotowującej roztwór. Od-
powiednio dobrany środek dezynfekujący, jego stężenie oraz
czas działania wpływają na efekt i bezpieczeństwo procesu
dezynfekującego (tabela 2). Wybierając taki środek, należy
również zwrócić uwagę na: niską toksyczność, tolerancję ma-
teriałową, oczekiwaną skuteczność mikrobójczą, właściwości
myjące oraz dobrą biodegradację.
