250
vol. 1 \ 4 \ 2012 \ Kosmetologia Estetyczna
Kolagen jest odpowiedzialny za sprężystość, jędrność
oraz właściwe nawilżenie skóry, a także odnowę jej ko-
mórek. Do jego syntezy konieczne jest dostarczanie wraz
z dietą pełnowartościowego białka pochodzenia zwierzę-
cego zawierającego aminokwasy: glicynę i prolinę oraz
wysoka podaż witaminy C. Jak wykazują ostatnie bada-
nia, witamina C pełni ważną rolę regulatora transkrypcji
genów odpowiedzialnych za syntezę kolagenu [5,6].
Kolejnym ważnym składnikiem pokarmowym, który
wpływa korzystnie na wygląd i stan nawodnienia skóry,
są wielonienasycone wyższe kwasy tłuszczowe (WKT):
omega-3 i omega-6, w tym przede wszystkim niezbędne
nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT).
Bariera ochronna, jaką stanowi skóra, utrzymuje rów-
nowagę między środowiskiem wewnętrznym a zewnętrz-
nym organizmu. Mimo iż jest stosunkowo cienka, jeśli
jest zdrowa, doskonale spełnia swoje funkcje ochronne.
Jest to możliwe dzięki warstwie rogowej naskórka, która
charakteryzuje się specyficzną strukturą. Znaczącą rolę
pełnią tutaj lipidy oraz keratynocyty o ogromnym wpły-
wie na utrzymanie właściwego nawilżenia skóry [7-10].
Rożne czynniki egzogenne (promieniowanie UV, de-
tergenty) i endogenne (stany chorobowe, stany zapalne,
zaburzenia metabolizmu) mogą zaburzać prawidłowy
skład lipidów, a tym samym funkcje bariery naskórkowej.
Ilość ceramidów oraz nienasyconych kwasów tłuszczo-
wychma zasadnicze znaczenie w zatrzymywaniu wody w na-
skórku. Niedobór kwasów tłuszczowych w diecie młodzieży
oraz osób odchudzających się powoduje charakterystyczne
zmiany; sebum staje się mniej płynne, co prowadzi do za-
czopowania ujść gruczołów łojowych i powstania zaskórni-
ków, a w toku dalszych reakcji – stanów zapalnych. Następuje
zmiana pH skóry, comoże być powodemnasilenia kolonizacji
bakterii i grzybów i wnastępstwie powodować stany zapalne.
W przypadku suchości skóry spowodowanej niską po-
dażą lub zaburzeniami metabolizmu WKT, często stwier-
dza się zaburzenia keratynizacji (rogowacenia) naskórka.
Zaburzenia te pojawiają się m.in. w takich schorzeniach,
jak trądzik pospolity, łuszczyca, rybia łuska i atopowe za-
palenie skóry, które w ostatnich latach często pojawia się
u osób przebywających na długotrwałych dietach.
Zauważono ponadto korzystny wpływ kwasów ome-
ga-3 na zmiany zapalne wywoływane promieniowaniem
UV. Kwasy te działają ochronnie, zmniejszają skutki po-
parzeń słonecznych, zapoczątkowują procesy naprawcze
i łagodzą podrażnienia [8, 11-16]. Obserwuje się pozytyw-
ne efekty działania preparatów zawierających mieszani-
ny ceramidów, cholesterolu i wolnych kwasów tłuszczo-
wych, w tym WKT, a zwłaszcza kwasu linolowego [15].
Obecnie zaleca się także stosowanie doustne suplemen-
tów diety z NNKT, m.in. w celu poprawy kondycji skóry [8, 9].
Badając ich efektywność, np. kapsułek z olejem z wiesiołka,
bogatego źródła kwasu gamma-linolenowego GLA (stosowa-
no preparat w ilości 3 × 500mg przez 12 tygodni), uzyskano
poprawę takich parametrów skóry, jak nawilżenie, elastycz-
ność, gęstość, szorstkość oraz odporność na zmęczenie [16].
W
łosy
Zły stan włosów świadczy o niedożywieniu ilościowym
i jakościowym. Osoby stosujące diety odchudzające,
w których występuje mała podaż nabiału, jaj, mięsa, ryb
oraz przetworów zbożowych, często cierpią na niedobór
białka oraz mają duży deficyt kaloryczny. Może to być
przyczyną zwolnionego wzrostu włosów, zmniejszenia
grubości łodygi włosa oraz ich zwiększonego wypadania.
Włosy są ponadto bardzo wrażliwe na niedobór wi-
taminy A, w przypadku hipowitaminozy stają się słabe,
suche i łamliwe. Podobnie ważną rolę w utrzymywaniu
prawidłowej struktury włosów pełnią witaminy z grupy
B oraz biotyna (witamina H). Ułatwiają one przyswajanie
i przemiany białek i aminokwasów, wspomagają odży-
wianie komórek włosów i paznokci.
Duże znaczenie ma również dostarczanie makro- i mi-
kroelementów, co jest szczególnie trudne do zrealizowania
u osób stale będących na diecie lub stosujących głodówki,
które doprowadzają do wyniszczenia organizmu. Odpo-
wiednia podaż cynku, miedzi, żelaza i selenu ma wpływ
na odżywienie włosa i prawidłową budowę jego struktury.
C
el pracy
Celem pracy było przedstawienie wiedzy na temat wpły-
wu prawidłowej i dobrze zbilansowanej diety na orga-
nizm wśród osób, które przynajmniej raz w życiu sto-
sowały dietę odchudzającą, oraz zbadanie preferencji
ankietowanych w wyborze suplementów diety.
M
ateriały
i metody
Badanie przeprowadzono przy pomocy autorskiego kwe-
stionariusza ankiety, zawierającego pytania sprawdzające
wiedzę badanych z zakresu znajomości wpływu diety na
stan włosów, skóry i paznokci oraz preferencji w wybo-
rze suplementów diety. Ankieta przeprowadzona została
wśród klientek salon Medical Studio Natura w Lubartowie,
na przełomie stycznia i lutego 2011 roku i wśród uczęsz-
czających do studia Uroda w Lublinie w czerwcu 2011 roku.
W badaniach wzięło udział 108 osób, kobiety stanowiły
100%. Ankietowane należały do pięciu grup wiekowych:
–
–
18-25 lat ( 11,1%)
–
–
26-35 lat (41,7%)
–
–
36-45 lat (28,7%)
–
–
46-55 lat (18,5%)
–
–
powyżej 56 lat (0%)
Wszystkie uczestniczki badania przynajmniej raz w życiu
stosowały dietę odchudzającą przez 2-3 miesiące.
D
yskusja
i wyniki
Ankieta miała na celu zbadanie wiedzy na temat wpływu
diety na stan organizmu oraz dokonanie oceny modyfi-
kacji diety podejmowanych przez osoby odchudzające
się w celu poprawy stanu włosów, skóry i paznokci oraz
określenie preferencji w wyborze suplementów diety.
Ponad połowa uczestniczek badania (57,4%) miała wy-
kształcenie wyższe, a 38,9% - wykształcenie średnie. Zdecy-
dowana większość oceniła swój status materialny jako dobry
(47,2%) oraz bardzo dobry (38,9%). Pozostałe osoby uważały,
że nie są zadowolone ze swojej sytuacji finansowej (rys. 1).
Ankietowane zostały zapytane, czy planując dietę
uwzględniają w niej produkty spożywcze wpływające
pozytywnie na wygląd skóry. Odpowiedzi twierdzącej
udzieliła większość, bo aż 82,7% respondentek. Nie zna-
lazło to potwierdzenia w dalszych odpowiedziach, które
szczegółowo wskazywały na składniki diety wykorzysty-
wane w codziennym żywieniu.
Tylko 43,5% kobiet wzbogaca swoją dietę w warzywa
i owoce bogate w witaminę C, które nie tylko dostarczają