132
vol. 3 \ 2 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna
18 osób poddano elektrostymulacji mięśni ud. W obydwu
grupach wykonano 10 zabiegów metodą dwubiegunową
(3 razy w tygodniu) urządzeniem Vip Complex o parame-
trach: częstotliwość 450Hz, impulsy o kształcie prostokąta,
czas trwania impulsu – 6 sekund, czas przerwy – 4 sekundy.
Łączny czas zabiegu wynosił 25 minut dla każdej badanej.
Natężenie uzależnione było od indywidualnej tolerancji
badanej i mieściło się w przedziale 60-95mA. Osoby bada-
ne w trakcie zabiegu przebywały w pozycji leżenia tyłem,
z wałkiem ułożonym pod kończynami na wysokości dołów
podkolanowych. W zależności od miejsca zabiegowego na
ciele badanej układano odpowiednio 8 (elektrostymulacja
brzucha) lub 10 (elektrostymulacja ud) elektrod. Katoda
ułożona była dystalnie. W zabiegach zastosowano elek-
trody wykonane ze sztucznej skóry i gumy przewodzącej,
rozmiarami dostosowane do wielkości obszaru zabiego-
wego (Fot. 1, 2). Elektrody zamocowano do ciała za pomocą
taśm elastycznych. Osoby badane w trakcie trwania zabie-
gów zobowiązały się nie zmieniać nawyków żywieniowych
oraz nie wykonywać dodatkowych ćwiczeń
fizycznych. Badanie składało się z dwóch
części: ankiety, wypełnianej przez badaną
wspólnie z osobą prowadzącą zabiegi, oraz
pomiarów: masy i wysokości ciała oraz ob-
wodów w miejscach zabiegowych. Pomiaru
obwodu brzucha dokonywano na wysoko-
ści pępka, natomiast obwodu ud – w ich
najszerszym miejscu. Masę ciała określono
za pomocą wagi elektronicznej. Wszystkie
pomiary zrealizowano przez jedną osobę.
W ankiecie klientki wypełniały część ogól-
ną, zapoznawały się z przeciwwskazaniami
do zabiegu elektrostymulacji oraz wskazy-
wały oczekiwany efekt zabiegowy.
W
yniki badań
Do obliczeń posłużono się programem Statistica 5.0.
Przyjęty poziom istotności (p) to 0,05. W wyniku prze-
prowadzonych zabiegów uzyskano zmniejszenie się ob-
wodu talii w grupie I średnio o 5,3 cm, co stanowi 6%
redukcji w stosunku do wartości początkowej. Zaobser-
wowano także średnie zmniejszenie się wartości obwodu
ud w grupie II o 2,1 cm. Wskaźnik masy ciała (BMI) uległ
obniżeniu o 0,2 w grupie I i o 0,1
w grupie II. Wszystkie zaobser-
wowane zmiany były istotne
statystycznie.
Dodatkowo po serii zabiegów
badane
dokonywały
subiek-
tywnej oceny, w jakim stopniu
uzyskały poprawę wyglądu ze-
wnętrznego według zakładanych
w ankiecie spodziewanych do
uzyskania efektów, wśród któ-
rych wymieniono: zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej:
41% badanych, zmniejszenie widoczności cellulitu: 33%
pacjentek, oraz uzyskanie jędrności ciała: 26% badanych.
D
yskusja
Analizując strukturę grup poddanych badaniom, obser-
wuje się pewne zależności, z których można wnioskować,
że zmiana obwodu brzucha jest większa niż zmiana ob-
wodu ud po serii zabiegów elektrostymulacji. Średnia
utrata obwodu w okolicy brzucha wyniosła 5,3 cm, nato-
miast ta sama średnia w okolicach ud – 2,1 cm. Podobne
różnice talia–udo uzyskał w swoich badaniach L. Chietto
et al. [4]. Średnia utrata w obwodzie okolic brzucha w ba-
daniach tych wynosiła 8,8 cm, natomiast ud – 6,9 cm.
Wyniki te wskazują, że okolica brzucha charakteryzuje
się szybszą reakcją na elektrostymulację. Można zatem
przypuszczać, iż w obydwu przypadkach zmniejszenie
obwodów talii spowodowane było lipolizą tkanki tłusz-
czowej jako substancji energetycznej dla mięśni, które
kurcząc się, wykonywały pracę.
Kolejnym analizowanym parametrem była wartość
wskaźnika masy ciała BMI. Zaobserwowano obniżenie
wartości BMI dla grupy I o 0,2 (z 27,2 na 27), zaś dla grupy
II o 0,1 (z 25,3 na 25,2). Przeciętny spadek BMI dla bada-
nych z zastosowaniem elektrostymulacji w okolicy brzu-
cha był istotnie większy niż w grupie pacjentek podda-
nych zabiegowi w okolicy ud.
Elektrostymulacja w przypadkach otyłości stosowana
była już w okresie międzywojennym oraz w pierwszych
latach po II wojnie światowej [5]. Do tego celu wykorzysty-
wano bergonizację, opracowaną przez Bergoniego. Był to
zabieg z zastosowaniem podrażnień prądem faradycznym
o natężeniu 25-80 mA prawie wszystkich mięśni człowieka
(oprócz głowy i szyi) w celu wywołania pracy mięśniowej [5].
Metody oceny zaproponowane w pracy są łatwe i moż-
liwe do przeprowadzenia w każdym gabinecie zajmują-
cym się zabiegami na ciało.
Oznaczanie wskaźnika masy ciała ma znaczenie w oce-
nie zagrożenia chorobami związanymi z nadwagą i otyło-
ścią [6], na przykład: cukrzycą, chorobą niedokrwienną
serca, miażdżycą, hiperlipidemią, cukrzycą typu II, ze-
społem zaburzeń oddychania w czasie snu, niektórych
nowotworów złośliwych (rak jelita grubego, rak pier-
si, rak trzonu macicy), kamicą pęcherzyka żółciowego,
szczególnie u kobiet, zaburzeniami miesiączkowania, za-
burzeniami czynności jajnika, nowotworami sutka, ma-
cicy, jajnika, jelita grubego, powikłaniami ciąży (porody
przedwczesne, nadciśnienie, cukrzyca), zaburzeniami
psychicznymi (stany depresji, żarłoczność nocna), zabu-
rzeniami mięśniowo-szkieletowymi związanymi z nad-
mierną masą ciała, stanami zapalnymi stawów kręgosłu-
pa i kończyn dolnych.
Na zmniejszenie się obwodów mogło mieć wpływ kil-
ka istotnych czynników, między innymi spalanie tkanki
tłuszczowej podczas skurczu mięśnia. Pracujący mię-
sień zwiększa zapotrzebowanie na energię, którą czer-
pie w tym przypadku z otaczającej go tkanki tłuszczowej.
Tkanka ta ulega utlenieniu, w wyniku którego powstają
bezpośrednie źródła energii w postaci ATP (adenozyno-
trifosforan) oraz ADP (adenozydodifosforan) [4]. Kolejnym
czynnikiem mającym wpływ na zmniejszenie się obwo-
dów ciała jest wypchnięcie płynów śródmiąższowych na
obwód. U osób z nadwagą bądź z otyłością oprócz zwięk-
szonej ilości adipocytów występuje również zwiększenie
ilości występowania płynu śródmiąższowego (z uwagi na
zmienioną dynamikę wody). W wyniku impulsów elek-
trycznych, które wywołują w mięśniu skurcz podłużny
i ruch skręcający, następuje efekt tzw. wyżymania [4],
dzięki czemu dochodzi do wypchnięcia płynów na obwód.
Następnie płyny są eliminowane przez nerki, co zostało
potwierdzone wzrostem diurezy po zabiegu. Efekt ten
jest wspomagany również poprzez rozszerzenie naczyń
Fot. 1
Ułożenie elektrod podczas
zabiegu elektrostymulacji w okolicy
brzucha (fot. E. Mandzyn)
Źródło:
Archiwum autora
Fot. 2
Ułożenie elektrod podczas zabiegu elek-
trostymulacji w okolicy ud (fot. E. Mandzyn)
Źródło:
Archiwum autora