5 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
531
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
Charakterystycznym obrazem skóry łuszczycowej są wydłu-
żone sople naskórkowe oraz przerosłe, często porównywane do
zębów piły, brodawki skórne. Naczynia włosowate położone są
płytko, są kręte i rozszerzone (stąd bierze się to drobnokropelko-
we krwawienie przy oderwaniu blaszki łuszczycowej).
Zmiany zachodzą nie tylko w naskórku, ale także w skórze
właściwej. Można tutaj zauważyć wydłużenie i przerost broda-
wek skórnych, czyli inaczej papillomatozę. Czasami występuje
naciek z limfocytów i granulocytów obojętnochłonnych, choć
granulocyty częściej tworzą nacieki w bardziej powierzchnio-
wej części naskórka, w obrębie warstw gąbczasto zmienionych,
tworząc krostę Kojga [8].
Postaci łuszczycy
•
Łuszczyca wysiewna. Pojawia się najczęściej po infekcjach
górnych dróg oddechowych lub jako pierwsza manifestacja
choroby. Na skórze widoczne są liczne drobne grudki.
•
Łuszczyca odwrócona. Charakteryzuje się zmianami w in-
nej niż typowa lokalizacji. Najczęściej pod pachami, w szpa-
rze międzypośladkowej i w pachwinach.
•
Łuszczyca paznokci. Może towarzyszyć zmianom skórnym,
może być ograniczona jedynie do paznokci.
•
Łuszczyca krostkowa. Najcięższa postać łuszczycy, prócz ty-
powych zmian skórnych obserwuje się zmiany rumieniowe
z krostami na powierzchni.
•
Łuszczyca stawowa. Dotyczy nawet 20% pacjentów choru-
jących na łuszczycę, oprócz zmian skórnych rozwijają się
zmiany zapalne w stawach. Typowo są to stawy międzypa-
liczkowe kończyn górnych i dolnych oraz stawy kręgosłupa.
•
Łuszczyca uogólniona (najczęściej erytrodermiczna). Zmia-
ny łuszczycowe obejmują większość powierzchni skóry.
SKŁADNIKI PREPARATÓW
DO PIELĘGNACJI SKÓRY ŁUSZCZYCOWEJ
W badaniach dotyczących jakości życia osób chorych na łusz-
czycę podkreśla się, że największy wpływ na jej obniżenie
mają zmiany obecne w miejscach widocznych: dłonie, płytki
paznokciowe, skóra głowy [9].
Pociąga za sobą konieczność dokładnej, poprawnej i aktu-
alnej wiedzy o łuszczycy u osób, pracujących w gabinetach
kosmetycznych oraz kosmetologicznych.
Skóra łuszczycowa wymaga odpowiednio dobranych i połą-
czonych ze sobą preparatów, z właściwymi, odpowiadającymi
jej potrzebom składnikami. Niektórzy producenci kosmety-
ków proponują serie produktów, aby ułatwić osobom cierpią-
cym na łuszczycę odpowiednią pielęgnację. Najczęściej na
rynku obecne są szampony, żele do mycia, kremy nawilżające
i natłuszczające, balsamy do ciała przeznaczone dla osób z tą
jednostką chorobową [10].
Powinny one zawierać składniki zmiękczające, tworzące tzw.
emolient, których nazwa pochodzi od greckiego wyrazu
emol-
liere
, czyli zmiękczać). Przykładem są:
•
oleje roślinne (słonecznikowy, makadamia, ze słodkich mig-
dałów),
•
niektóre oleje zwierzęce (lanolina),
•
wosk pszczeli.
Humektanty to substancje, mające zdolność do wiązania i za-
trzymywania wody wwarstwie rogowej. Najlepiej sprawdza się
gliceryna, która najczęściej stosowana jest w stężeniu 2-10%.
Kolejnymi składnikami, które muszą znaleźć się w prepara-
tach do skóry łuszczycowej, są substancje keratolityczne (złusz-
czające). Są one niezbędne do przyspieszenia usuwania nagro-
madzonej łuski. Zalicza się do nich alfa hydroksykwasy (AHA)
i beta-hydroksykwasy (BHA) – np. kwas glikolowy, salicylowy.
Powodują one niszczenie połączeń białkowych między kor-
neocytami, a tym samym ułatwiają ich odrywanie i rozpusz-
czanie nadmiernie zrogowaciałego naskórka. Ponadto kwas
salicylowy ma właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne,
zapobiegające powstawaniu wtórnej infekcji. Składniki odbu-
dowujące barierę lipidową to następne składowe, których nie
można pominąć. Ich rolą jest uzupełnianie deficytów między-
komórkowych lipidów. Zaliczamy do nich woski, cholesterol,
ceramidy czy choćby niezbędne nienasycone kwasy tłuszczo-
we (NNKT), występujące w oleju konopnym i ziarnach wie-
siołka. Ułatwiają one wchłanianie witamin rozpuszczalnych
w tłuszczach, przywracają równowagę wodno-lipidową oraz
regenerują naskórek, co jest niezwykle ważne przy zmienionej
chorobowo skórze. Substancje, będące równocześnie jedny-
mi ze stosowanych w leczeniu, to związki hamujące podziały
mitotyczne. Działają na zasadzie utrudnienia procesów oddy-
chania tkankowego, przez co komórki wolniej się namnażają
w warstwie podstawnej naskórka. Dochodzi do bardziej znor-
malizowanego i wydłużonego procesu rogowacenia. Przedsta-
wicielem takiej substancji są dziegcie otrzymywane w procesie
destylacji węgla kamiennego i różnych gatunków drzew [11].
Ich zastosowanie, ze względu na regulacje prawne, podno-
szące możliwość działań toksycznych jest obecnie coraz bar-
dziej ograniczane. Nie są także często lubiane przez pacjentów
w związku z ich kolorem i zapachem, ale, co warte podkreśle-
nia, odznaczają się dużą skutecznością redukcji zmian [12].
PIELĘGNACJAWGABINECIE KOSMETYCZNYM
Wymienione w artykule substancje i składniki powinny być
składnikiem preparatów stosowanych, zarówno podczas pie-
lęgnacji domowej, jak i w gabinetach kosmetycznych. W pielę-
gnacji domowej może to być postać kremu czy balsamu, uży-
wanego w dzień lub na noc. W gabinetach kosmetycznych
można je wprowadzać w formie serum czy ampułek podczas
zabiegu mezoterapii bezigłowej lub sonoferezy. Złuszczanie
naskórka można wykonywać za pomocą peelingu kawitacyj-
nego, peelingów enzymatycznych oraz kwasów AHA i BHA.
