5 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
502
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
poszerzone i wypełnione masą łojowo-rogową. W stanach prawi-
dłowych wydzielanie łoju uwarunkowane jest wiekiem pacjenta.
Unoworodków łoju jest dużo, następnie, w ciągu kilku pierwszych
lat życia poziom wydzielania spada i skokowo wzrasta w okresie
pokwitania. Ze strony organizmu czynnikami zwiększającymi
wydzielanie mogą być zaburzenia gospodarki hormonalnej, silny
stres oraz niektóre choroby układu nerwowego [7].
W pierwszym etapie powstawania trądziku dochodzi do
utworzenia zaskórnika, który następnie zamyka ujęcie miesz-
ka włosowego. Zaskórniki powstają natomiast z powodu pro-
wadzącej do występowania stanów zapalnych nadprodukcji
mas rogowych. Należy podkreślić, że proces taki pozostaje tak-
że pod wpływem czynników zewnętrznych, takich jak zanie-
czyszczenia środowiskowe, zła dieta, szkodliwe warunki pracy,
używanie niektórych leków czy niehigieniczny tryb życia [8].
Zgodnie z doniesieniami naukowymi, trądzik w dużej mie-
rze powstaje na bazie czynników o charakterze genetycznym.
Udowodniono m.in., że w przypadku 50% dorosłych pacjentów
z trądzikiem stwierdzić można występowanie tego zaburzenia
także u krewnych pierwszego stopnia. Również wyniki badań
cytogenetycznych wskazują wyraźnie na duży udział dzie-
dziczności w powstawaniu trądziku pospolitego [9].
Kolejnym czynnikiem patogenetycznym są w przypadku
trądziku określone hormony, zwłaszcza należące do grupy an-
drogenów. Ludzkie gruczoły łojowe wyposażone są m.in. w re-
ceptory dihydrotestosteronu, będącego pochodną testosteronu.
Hormon ten u osób z cerą trądzikową występuje w okolicach
łojotokowych w stężeniu większymniż u osób z cerą zdrową [3].
|
|
OBRAZ I POSTACIE KLINICZNE TRĄDZIKU
Wprzebiegu trądzikunajpierww jednostkachwłosowo-łojowych
powstają mikrozaskórniki, przekształcające się następnie w za-
skórniki, potem grudki, a finalnie krosty. W przypadku trądziku
o ciężkim przebiegu następuje rozwój nacieków i torbieli, po któ-
rych pozostają trudne do usunięcia blizny. W związku z różnym
stopniem nasilenia zmian skórnych wyróżnia się zatem trądzik
łagodny, trądzik umiarkowany oraz trądzik ciężki [10].
Ze względu na obraz kliniczny trądziku w różnych przypad-
kach, w dermatologii i kosmetologii estetycznej wyróżnia się
obecnie kilka zasadniczych jego rodzajów. Do najczęściej wy-
mienianych należą:
|
|
Trądzik zaskórnikowy
Jest to postać łagodna, często dająca początek postaciom znacz-
nie cięższym. Powszechnie występującą odmianą jest trądzik
młodzieńczy. Trądzikowe zmiany są słabo nasilone (krostki,
grudki i zaskórniki) i zwykle ustępują samoistnie po zakończe-
niu okresu dojrzewania.
|
|
Trądzik grudkowo-krostkowy
Nieco bardziej nasilona postać, należąca do zakresu trądziku
umiarkowanego. Poza zaskórnikami pojawiają się zmiany za-
palne, przyjmujące postać krost i grudek.
|
|
Trądzik ropowiczy
Przykład postaci ciężkiej. Na skórze pojawiają się głębokie
zmiany zapalne w formie guzków wypełnionych ropną treścią.
Poza tym na powierzchni skóry występują także ropne torbiele,
których gojenie pozostawia blizny.
|
|
Trądzik skupiony
Kolejna postać ciężka. W jego przebiegu obserwuje się skupione
guzki, krosty i torbiele, zmiany są bolesne, stwierdzić można
także powiększenie węzłów chłonnych.
|
|
Trądzik piorunujący
Jest to jedna z najcięższych postaci trądziku. Występuje prze-
ważnie u młodych mężczyzn. Towarzyszyć mogą uogólnione
objawy patologiczne, jak leukocytoza, podwyższony wynik OB,
gorączka, białkomocz czy bóle stawów. Obserwowane zmiany
trądzikowe w tym przypadku zawsze pozostawiają blizny [8].
|
|
Inne rodzaje trądziku
W literaturze specjalistycznej przedmiotu wspomina się także
o tzw. trądziku zawodowym, występującym u osób pracują-
cych w określonego rodzaju szkodliwych warunkach. W tym
przypadku pewne substancje zamykają ujście mieszków włoso-
wych. W trądziku polekowym istotne znaczenie ma stosowa-
nie niektórych leków, np. sterydowych. Trądzik kosmetyczny
pojawia się u osób stosujących określone kosmetyki, zaś nie-
mowlęcy oznacza nieznacznie nasilone zmiany, spowodowane
stosowaniem pielęgnacyjnych olejów mineralnych [8].
Trądzik pospolity jest więc zaburzeniem obejmującym dość
szeroki zakres zmian skórnych. Zmiany te mają różny charakter
i przebieg, a tym samym wymagają zróżnicowanego, odpowied-
nio ukierunkowanego postępowania terapeutycznego, którego
podstawowym wyznacznikiem powinna być kompleksowość.
|
|
POSTĘPOWANIE TERAPEUTYCZNE
Odpowiednio do polietiologicznego charakteru choroby, także po-
stępowanie terapeutyczne powinno mieć postać wieloaspektową.
Istotną rolę w leczeniu odgrywają nie tylko odpowiednio dobrane
środki farmakologiczne i kosmetologiczne, ale także świadomość
natury problemu u pacjenta, dobry kontakt z lekarzem, dyscyplina
klienta i jego ścisłe stosowanie się do zaleceń. Należy uświadomić
pacjentowi, że nadmierne mycie, wyciskanie zmian skórnych czy
ich drapanie są działaniami komplikującymi istniejący problem.
Przed zaplanowaniem i wdrożeniem postępowania terapeutycz-
nego niezbędne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu kli-
nicznego, obejmującego wszystkie ewentualne czynniki etiologicz-
ne, mogącemieć bezpośredni lub pośredni wpływna powstawanie
i nawroty choroby. Rozmowa z pacjentempowinna być ukierunko-
wana przede wszystkimna kształtowanie świadomości dotyczącej
przyczyn pojawiania się problemu oraz warunków i stylu życia,
które sprzyjają rozwojowi zmian patologicznych [11].
Dobierającleczenie,zarównolekarz,jakikosmetologmusząwziąć
pod uwagę liczne czynniki, takie jak postać trądziku, rozległość
