5 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
493
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
|
|
Streszczenie
Pierwsze informacje o herbacie pochodzą z czasów
przed naszą erą. Jako pierwsi mieli do niej dostęp
jedynie cesarzowie, ponieważ była ona wówczas
dobrem luksusowym. Rozpowszechnienie krzewu
herbacianego pozwoliło korzystać z jego bogactw
szerszej grupie społeczeństwa. Szybko również zna-
lazła zastosowanie w medycynie naturalnej. Obec-
nie jest rośliną powszechnie dostępną i wykorzysty-
waną na szeroką skalę.
Celem pracy był przegląd właściwości liści herbat
oraz możliwości ich wykorzystania w przemyśle
spożywczym i kosmetycznym.
Słowa kluczowe:
herbata, medycyna naturalna,
suplementy diety, kosmetyki
|
|
Abstract
First information about tea come from the time before
Christ. At first, only emperors had access to tea, as it
was then a luxury good. The spread of the tea plant allo-
wed to enjoy its riches by a wider group of society. Also,
it was quickly applied in natural medicine. Currently, the
plant is widely available and used on a large scale.
The aim of this work is to review ways of tea leaves
application as well as possibilities of its utilization in
food and cosmetics industry.
Key words:
tea, natural medicine, dietary supplements,
cosmetics
»
494
|
|
WSTĘP
Właściwości zdrowotne herbaty są znane od tysięcy
lat. Dzięki swojemu bogactwu oraz zróżnicowaniu
smaków zajmuje ona drugie miejsce wśród najczę-
ściej spożywanych napojów. Każdy rodzaj herba-
ty otrzymywany jest z tej samej rośliny – krzewu
herbacianego. Stanowi on wiecznie zieloną roślinę
pochodzącą z rodziny
Theaceae
, gatunku
Camellia
,
która występuje w kilku odmianach. Do najbardziej
rozpowszechnionych należą:
Camellia sinensis
– na-
zywana herbatą chińską oraz
Camellia assamica
–
nazywana herbatą assamską [1].
Przyjmuje się, że świeże liście herbaty zawierają –
w przeliczeniu na suchą masę – 36% polifenoli, 25%
węglowodanów, 15% białek, 6,5% ligniny, 5% związ-
ków popiołowych, 4% aminokwasów, 2% tłuszczów,
1,5% kwasów organicznych, 0,5% chlorofilu oraz
karotenoidy i substancje lotne w ilości mniejszej niż
0,1% [2]. Podane wartości są orientacyjne, ponieważ
na ostateczny skład chemiczny liścia ma wpływ
wiele czynników, m.in.: wiek rośliny, warunki
klimatyczne, okres zbioru oraz wiek samego liścia
[3, 4]. Świeżo zebrane liście mają inny skład niż przy-
gotowana z nich herbata. Decydującą rolę odgrywają
tutaj procesy produkcyjne poszczególnych rodzajów
herbat. W ich wyniku niektóre związki giną, inne
zmieniają się podczas procesu utleniania, jeszcze inne
uczestniczą w złożonych reakcjach chemicznych,
w wyniku których powstają nowe związki [5].
Pod względem chemicznym każdy rodzaj herba-
ty zawiera w swoim składzie wiele związków bio-
logicznie czynnych, do których należą m.in.: alka-
loidy (w tym teina, teofilina, teobromina), związki
polifenolowe (w tym katechiny i garbniki), związki
mineralne (glin, wapń, cynk, sód, fluor), witaminy
(A, z grupy B, C, K) oraz lipidy, białka i aminokwasy
[6]. Do najważniejszych związków należą związki
fenolowe, których głównymi przedstawicielami
są katechiny. Herbata zielona i biała posiadają naj-
większą ilość prostych katechin. Z kolei inne rodzaje
herbat zawierają większe ilości związków o złożo-
nej budowie. Podczas fermentacji katechiny ulegają
Wykorzystanie liści krzewu
herbacianego w przemyśle
spożywczym i kosmetycznym
Application of tea plant leaves in food and cosmetics industry
otrzymano / received
17.04.2016
poprawiono / corrected
21.06.2016
zaakceptowano / accepted
01.07.2016
Kaja Karwowska
1,2,3
1.
Katedra Towaroznawstwa
i Zarządzania Jakością
Akademia Morska
w Gdyni
ul. Morska 81-87
81-225 Gdynia
M:
+48 608 894 652
E:
kajakarwowska@
gmail.com
2.
Polskie Towarzystwo
Technologów Żywności,
Oddział Gdański
ul. Morska 81-87
81-225 Gdynia
3.
Naukowe Koło Społecznej
Odpowiedzialności
Organizacji, Akademia
Morska w Gdyni
ul. Morska 81-87
81-225 Gdynia
