4 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
411
ARTYKUŁ NAUKOWY
KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA
N
CEL PRACY
Celem pracy była weryfikacja teoretycznej wiedzy młode-
go społeczeństwa na temat oddziaływania promieniowania
UV na skórę oraz zbadanie ich postaw wobec tego problemu.
Sprawdzono, czy respondenci z rozwagą korzystają ze słońca
oraz czy stosują się do zasad odpowiedniej ochrony przeciw-
słonecznej, a także, co najważniejsze, czy są świadomi tego, jak
dużą ilość negatywnych skutków pociąga za sobą nadmierna
i długotrwała ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe.
MATERIAŁ I METODA
W pracy zastosowano metodę autorskiej ankiety badawczej.
Narzędziem był kwestionariusz składający się z 25 pytań,
podzielonych na dwie części – sprawdzających ogólną wie-
dzę studentów na temat promieniowania UV oraz podejmo-
wanych przez nich dotychczasowych zachowań związanych
z ekspozycją na to promieniowanie. Weryfikacja wiedzy stu-
dentów, polegała na zadawaniu pytań na temat maksymal-
nego czasu ekspozycji na słońce bez konieczności stosowa-
nia preparatów z filtrami UV; określenia pory w ciągu roku,
w której promienie słoneczne mają największy wpływ na
organizm ludzki; o znajomość skrótu SPF; o częstotliwość i sy-
tuacje, w których należy aplikować krem z filtrem. Zapytano
również o ocenę stopnia narażenia na promieniowanie UV
u poszczególnych grup osób oraz sprawdzono znajomość ne-
gatywnych skutków promieniowania UV na skórę. W drugiej
części, która dotyczyła postaw młodych ludzi i ich zachowań
profilaktycznych znalazły się pytania dotyczące: opalania się
na słońcu oraz w solarium, częstotliwości oraz czasu takich
ekspozycji, powodów opalania, reakcji skóry po ekspozycji na
słońce (fototyp), używania preparatów z filtrami UV oraz wy-
sokości współczynnika SPF tych produktów. W tej części po-
jawiły się także pytania o posiadanie znamion barwnikowych
na skórze oraz o kontrolę dermatologiczną tych niepokojących
zmian. Badanych zapytano również o suplementację witami-
ny D3 w okresie zimowym oraz suplementację beta-karotenu
w okresie wiosenno-letnim, a także o powód opalania oraz
indywidualną ocenę własnej wiedzy odnośnie szkodliwego
działania promieni UV na skórę.
Badanymi osobami byli studenci Podhalańskiej Państwo-
wej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu nastę-
pujących kierunków: fizjoterapia, architektura, turystyka
i rekreacja, filologia angielska i filologia polska, inżynieria śro-
dowiska oraz gospodarka przestrzenna. Badana grupa liczyła
195 osób (134kobiet oraz 61mężczyzn), wprzedzialewiekowym
19-26 lat. Badanie zostało przeprowadzone na terenie PPWSZ,
na przełomie kwietnia i maja 2018 roku. Wpracy zastosowano
podstawowe metody analizy ankiet poprzez przedstawienie
wyników odpowiedzi na poszczególne pytania w formie licz-
ności i procentów występowania, uzyskane wyniki podliczo-
no oraz przedstawiono w formie wykresów i tabel.
WYNIKI
W badaniu, 79% respondentów zadeklarowało, że korzysta
z kąpieli słonecznych w okresie wiosenno-letnim (rys. 1). Po-
nad połowa ankietowanych (54%), prawidłowo wskazała mak-
symalny czas ekspozycji na działanie promieni UV bez użycia
filtra, który wynosi do 15 minut (rys. 2). Prawidłowo wskazany
został także okres pory w roku, w którym promienie słoneczne
mają największywpływna organizm ludzki – 66%określiło cały
rok, jednakże tylko 4% ankietowanych uznało lato za porę roku,
w której działanie promieni UV jest największe (rys. 3). Może
to sugerować braki wiedzy młodych osób w zakresie wpływu
promieniowania ultrafioletowego na zdrowie człowieka. 48%
respondentów udzieliło błędnych odpowiedzi na temat najczę-
ściej występujących negatywnych skutków promieniowania
UV. Najczęstszymi błędami było wskazywanie alergii (30%)
rumienia przewlekłego (23%) oraz przebarwień (9%) jako nie
będących skutkiem negatywnego oddziaływania UV na skórę.
W ankiecie przygotowano tabelę, która miała na celu spraw-
dzenie wiedzy młodych ludzi o tym, w jakim stopniu na pro-
mienie UV są narażone poszczególne grupy osób. Jedynie 42%
respondentów podała większość prawidłowych odpowiedzi
(dopuszczone zostały dwa błędy). Tabelę oraz jej prawidłowy
sposób uzupełnienia przedstawia tabela 1.
Jako główne powody chęci posiadania opalenizny ankieto-
wani podają atrakcyjność (29%) oraz lepsze samopoczucie (60%).
Częstotliwość korzystania z kąpieli słonecznych w okresie wio-
senno-letnim jest różna wśród ankietowanych. 50% respon-
dentów zadeklarowało sporadyczne korzystanie ze słońca, na-
tomiast tylko 5% studentów opala się codziennie (rys. 4). Młodzi
ludzie opalają się w czasie dłuższym niż 15 minut podczas jed-
nego epizodu (rys. 5). Zdecydowana większość z nich – 62%, de-
klaruje, że korzysta z preparatów ochronnych, jednak podobna
liczba osób – 61%, nie umie wytłumaczyć znaczenia skrótu SPF,
który pojawia się na tych preparatach i określa stopień fotopro-
tekcji (rys. 6). Najbardziej zastanawiający jest fakt, iż studenci
zapytani o zasady stosowania preparatów fotoprotekcyjnych
nie potrafią ich poprawnie wskazać. Pytanie wielokrotnego
wyboru pokazało, że znają oni tylko niektóre poprawne zasady
ich używania i jedynie 7% respondentów wskazało wszystkie
prawidłowe odpowiedzi którymi są: stosowanie kremów przed
każdymwyjściem na słońce, przed i po każdej kąpieli w wodzie
oraz co dwie godziny przebywania na słońcu (rys. 7).
Z badania wynika, że 10% ankietowanych kobiet korzysta
z solarium. Większa część z nich (77%) wybiera tę formę opa-
lania raz w miesiącu lub częściej. Według respondentek jedno-
razowa sesja w solarium trwała maksymalnie 15 minut, mimo
to 23% ankietowanych kobiet korzystając z urządzeń opalaja-
cych, zdeklarowało, że nie zostały poinformowane przez pra-
cowników o szkodliwym działaniu promieni UV.
Ważnym aspektem ochrony skóry przed rozwinięciem się
zmian nowotworowych jest konsultacja u lekarza dermato-
loga. Wśród ankietowanych, ponad połowa (76%) informuje
w odpowiedziach, iż posiada zmaniona barwnikowe na swoim
