4 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
407
N
artykuł naukowy
dermatologia
Blizny potrądzikowe – mechanizm
powstawania i diagnostyka
Acne scars – the mechanism of formation and diagnostics
Wstęp
Trądzik pospolity (
acne vulgaris
) jest najczęściej wy-
stępującą dermatozą wieku młodzieńczego. Jest to
przewlekła choroba skóry, związana z nadczyn-
nością gruczołów łojowych, która nieodpowiednio
leczona i pielęgnowana może doprowadzić do po-
wstawania blizn. Najczęściej występują one w trą-
dziku ropowiczym, krostkowym oraz bliznowatym
[1]. Trądzik pospolity jest powszechną chorobą skó-
ry, dotykającą prawie wszystkich nastolatków i od
12% do 51% dorosłych w wieku od 20 do 49 lat. Na-
stępstwem trądziku są często blizny, które dotyczą
do 95 % pacjentów z trądzikiem [2-4].
Typ występującego trądziku oraz towarzyszące
mu zaburzenia w procesie gojenia ran mają wpływ
na rodzaj powstałych blizn potrądzikowych [5].
Nieprawidłowy przebieg procesu naprawczego
skutkuje zaburzeniami w budowie skóry i naskórka
oraz powstaniem blizn. Skóra właściwa (
cutis vera
)
nie odzyskuje swojej histologicznej budowy, formy
macierzy zewnątrzkomórkowej oraz mechanicznej
odporności. Dochodzi do wygładzenia naskórka,
zaburzeń poletkowania, ponadto nie odzyskuje on
swoich przydatków, jak mieszki włosowe i gruczoły
[6]. W 80-90% przypadków dochodzi do zniszcze-
nia kolagenu w skórze właściwej, co prowadzi do
powstania blizn zanikowych. Rzadziej dochodzi
do wzmożonej produkcji kolagenu, którego następ-
stwem jest powstanie blizn przerosłych i keloidów.
Ponadto oba rodzaje blizn mogą wystąpić jednocze-
śnie u jednego pacjenta [7-10].
Blizny potrądzikowe powodują znaczny stres
psychiczny u wielu osób. Biorąc pod uwagę jego
wpływ na poczucie własnej wartości, komunikację
społeczną, a nawet możliwość uzyskania zatrud-
nienia, wczesne i skuteczne leczenie blizn trądziko-
wych jest bardzo ważne [4].
Karolina Sałagan
1
Kornelia Niemyska
2
1.
Wydział Nauk
o Zdrowiu, Wyższa
Szkoła Ekonomii Prawa
i Nauk Medycznych
w Kielcach
ul. Jagiellońska 109
25-734 Kielce
E:
M:
+48 724 306 866
2.
Wydział Rehabilitacji
Katedra Dietetyki
Wyższa Szkoła
Rehabilitacji
wWarszawie
ul. Kasprzaka 49
01-234 Warszawa
E:
Adres korespondencyjny:
Karolina Sałagan
ul. Sienkiewicza 10/6
27-500 Opatów
»
408
otrzymano / received
27.04.2018
poprawiono / corrected
05.05.2018
zaakceptowano / accepted
17.05.2018
Abstract
Acne is a common skin disease among teenagers and
adults. Untreated or improperly treated dermatosis,
may leave marks in the form of scars. There are sev-
eral types of acne scars, whose appearance, width and
depth depend, among others, on on the type of acne and
the course of the wound healing process. Due to the ap-
pearance of acne scars it is divided into: hypertrophic,
raised above the surface of the skin, atrophic, recessed
below the surface of the skin and discolored.
The aim of this paper is to present the patophysiology
of acne scars formation, their types and diagnostic
methods.
Acne scars can have a negative impact on the psy-
chological status of the patient, reduce his self-esteem
and poorly affect social relationships and even cause de-
pression. Therefore, it is also very important to diagnose
themas early as possible and implement the right therapy
based on both home care and cosmetic treatments.
Key words:
acne vulgaris, acne scars, atrophic scars,
diagnostics, wound healing
Streszczenie
Trądzik to choroba skóry, powszechnie występująca
wśród nastolatków oraz osób dorosłych. Dermatoza
ta może pozostawić defekty na skórze w postaci blizn.
Wyróżnia się kilka rodzajów blizn potrądzikowych,
których wygląd, szerokość oraz głębokość uzależnio-
ne są m.in. od rodzaju trądziku oraz przebiegu pro-
cesu gojenia się ran. Ze względu na wygląd, blizny
potrądzikowe dzieli się na: hipertroficzne, wyniesio-
ne ponad powierzchnię skóry, atroficzne, zagłębione
poniżej powierzchni skóry, oraz odbarwione.
Celem pracy było przedstawienie patofizjologii
powstawania blizn potrądzikowych, rodzajów oraz
metod diagnostycznych.
Blizny potrądzikowe mogą negatywnie oddziały-
wać na stan psychologiczny pacjenta, obniżać jego sa-
moocenę oraz źle wpływać na relacje społeczne, a na-
wet wywoływać depresję. Dlatego też bardzo ważna
jest wczesna diagnoza niniejszych zmian i wdrożenie
prawidłowej terapii, opartej zarówno na pielęgnacji
domowej, jak i zabiegach kosmetycznych.
Słowakluczowe:
trądzik pospolity, blizny potrądzikowe,
blizny zanikowe, diagnostyka, gojenie ran
