1 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
65
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
DERMATOLOGIA
»
66
STRESZCZENIE
Doustne środki antykoncepcyjne, zawierające es-
trogeny oraz gestageny, stosuje 93 miliony kobiet
na świecie. Oprócz swojego podstawowego prze-
znaczenia regulacji płodności, wykorzystywane są
w terapii wielu schorzeń dermatologicznych.
Hormony zawarte w doustnych środkach antykon-
cepcyjnych wywołują liczne skutki uboczne. Wymie-
niane są także jako czynniki, mogące przyczyniać się
do powstania czerniaka, raka podstawnokomórkowe-
go, kolczystokomórkowego skóry, uszkodzeniawątroby
i jej następstw, rumienia guzowatego, hiperpigmentacji.
Celem niniejszej pracy była analiza wpływu do-
ustnych środków antykoncepcyjnych na stan skóry
oraz przedstawienie roli, jaką odgrywają w regula-
cji skórnych procesów fizjologicznych.
Omówiono pozytywne odziaływanie hormo-
nów w terapii wielu dermatoz oraz ich negatywny
wpływ, jako czynników wywołujących patologicz-
ne zmiany skórne.
Zażywanie doustnych środków antykoncepcyj-
nych, tak jak wszystkich leków, wiąże się z wystę-
powaniem skutków ubocznych. W literaturze opisy-
wanych jest coraz mniej przypadków występowania
działań niepożądanych o dużym stopniu nasilenia.
Może to wynikać z udoskonalania preparatów oraz
zmniejszania dawki zawartych w nich hormonów.
Słowa kluczowe:
doustne środki antykoncepcyjne,
estrogeny, progesteron, działania niepożądane,
zmiany skórne
ABSTRACT
Oral contraceptives containing estrogens and gesta-
gens are used by 93 million women worldwide. Besides
their primary function, which is fertility regulation,
they are also used for the treatment of many diseases,
such as dermatological illnesses.
The hormones in oral contraceptives cause numer-
ous side effects. They are considered as factors which
may contribute to basal-cell carcinoma, squamous skin
carcinoma, melanoma, erythema nodosum, hyperpig-
mentation and liver impairment.
The purpose of our paper was to present the effects
of contraceptive pills on skin condition as well as to de-
scribe their role in the regulation of physiological skin
processes. The authors described the positive effect of
hormones in the therapy of many dermatoses as well
as their negative effect as risk factor for developing
pathological skin lesions.
The usage of oral contraceptives, like all medicines,
is associated with the occurrence of side effects, but
the literature describes fewer and fewer severe side
effects. This may be a result of the improvement of
preparations and the reduction of the dose of hor-
mones contained in them.
Keywords:
oral contraceptives, estrogens,
progesterone, side effects, skin lesions
WSTĘP
Hormonalne środki antykoncepcyjne są szeroko
rozpowszechnione wśród populacji ludzkiej całego
świata. Dane statystyczne podają, że ponad 100 mi-
lionów kobiet korzysta z tej metody antykoncepcji.
Większość z nich, bo aż 93 miliony, stosuje hormo-
nalne środki w postaci doustnych tabletek [1, 2].
Najliczniejszą grupę, której przepisywane są te pre-
paraty, stanowią kobiety w przedziale wiekowym
25-34 lat [3, 4]. Obecnie obserwowany jest spadek
liczby osób używających hormonalnych metod
antykoncepcji. Podstawowym powodem tego
zjawiska jest szybki rozwój innych metod zapobie-
gania ciąży oraz obawa przed wystąpieniem dzia-
łań niepożądanych, spowodowanych stosowaniem
hormonów [5]. Doustne środki antykoncepcyjne,
tak jak większość leków, mogą powodować skutki
uboczne, wśród których często występują reakcje
skórne. Sneddon B. podkreśla, że podczas diagnozo-
wania i różnicowania schorzeń dermatologicznych
należy pamiętać o antykoncepcji hormonalnej jako
potencjalnej przyczynie pojawienia się zmian skór-
nych, mogących naśladować obrazem klinicznym
różne jednostki chorobowe [6].
Wpływ doustnych środków
antykoncepcyjnych na stan skóry
The influence of oral contraceptives on the condition of the skin
otrzymano / received
10.08.2018
poprawiono / corrected
15.09.2018
zaakceptowano / accepted
27.10.2018
Martyna Stuła
Bartłomiej Strzelec
Jakub Gawryś
Katedra i Klinika
Chorób Wewnętrznych,
Zawodowych,
Nadciśnienia Tętniczego
i Onkologii Klinicznej
Uniwersytecki Szpital
Kliniczny we Wrocławiu
ul. Borowska 213
50-556 Wrocław
E:
M:
+48 531 779 336
Adres do korespondencji
Martyna Stuła
ul. Piękna 23e/13
50-506 Wrocław
