1 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
115
ARTYKUŁ NAUKOWY
MEDYCYNA ESTETYCZNA
N
zespołu suchego oka, takie jak: okresowe lub stałe łzawienie,
wcześniejszą laserową korekcję wzroku LASIK (
Laser-Assisted
in situ Keratomileusis
) oraz preegzystujące suche oko, którego
objawy po zabiegu mogą ulec nasileniu.
Inne
Opisywane jest również zbieranie się skórywnowy fałdwidocz-
ny pod okiem w postaci „worków pod oczami” lub wzdłuż torby
policzkowej. Powikłanie to występuje po leczeniu „kurzych ła-
pek” w okolicy podoczodołowej. Efekt worków pod oczami po-
wstaje przez obniżenie fizjologicznego napięcia mięśnia okręż-
nego oka oraz wygładzenie regionu skóry poddawanego iniekcji.
Może powiększyć sięwidoczność nadmiaru skóry i przepukliny
tłuszczu oczodołowego w tej okolicy (fot. 1). Przypuszcza się, że
powiększenie torby policzkowej występuje wtórnie do równo-
wagi mięśniowej objawiającej się wzmożonym napięciem mię-
śni jarzmowych i uniesieniem policzka. Fałd może stawać się
bardziej widoczny zwłaszcza w czasie uśmiechania się.
PODSUMOWANIE
Potrzeba likwidowania następstw upływającego czasu jest
naturalną cechą większości ludzi. Szerokie zastosowanie tok-
syny botulinowej na delikatne i szczególnie wrażliwe okolice
oczu umożliwia przywrócenie młodego i estetycznego wyglą-
du. Warto jednak pamiętać o możliwych powikłaniach, gdyż
sama świadomość często pomaga ich uniknąć, a umiejętność
radzenia sobie w trudnych sytuacjach jest istotnym elemen-
tem edukacji.
LITERATURA
1.
Gart MS, Gutowski KA. Overview of Botulinum Toxins for Aesthetic Uses. Clin
Plast Surg 2016, vol. 43(3): 59-71.
2.
Sattler G, Surowiak P. Atlas zastosowania toksyny botulinowej w medycynie este-
tycznej. Med-Media, Warszawa 2011.
3.
Mallipeddi R, Weitzul S. Toksyna botulinowa w kosmetyce. [w:] Alam M, Gladstone
HB, Tung RC, Ignaciuk A (red.). Dermatologia kosmetyczna. Elsevier Uraban @Partner,
Wrocław 2011: 45-50.
4.
Chan CS, Kent K, Rohrer TE. Comparison of botulinum toxins. [in:] Carruthers A,
Carruthers J. Botulinum Toxin 3rd Edition. Elsevier Saunders, London 2013: 59-65.
5.
Kane MA. Classification of crow’s feet patterns among Caucasian women: the key to
individualizing treatment. Plast Reconstr Surg 2003, vol. 112(5): 33-39.
6.
Kański JJ, Bowling B, Szaflik J, Izdebska J (red.). Okulistyka kliniczna. Urban & Part-
ner, Wrocław 2013.
7.
Fratila A, Zubcov-Iwantscheff A, Coleman WP. Illustrated Guide to Eyelid and Pe-
riorbital Surgery. Quintessence Publishing Group, New Malden 2015.
8.
Weber PJ, Wulc AE, Moody BR, Dryden RM, Foster JA. Electrosurgical modification
of orbicularis oculi hypertrophy. Ophthalmic Plast Reconstr Surg 2000, vol. 16(6):
407-416.
9.
Fagien S, Carruthers A, Carruthers J. Rozszerzone zastosowanie toksyny botulino-
wej typu Aw poprawianiu estetyki twarzy. [w:]
ieliński A. Okuloplastyka.
Putterman. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013: 326-330.
10.
Zimmerman EM. Toksyna botulinowa. [w:] Pfenninger JL, Fowler GC, Kaszuba
A (red.). Procedury zabiegowe i diagnostyczne w dermatologii i medycynie estetycz-
nej. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2012: 339.
11.
Chang YS, Chang CC, Shen JH, Chen YT, Chan KK. Nonallergic Eyelid Edema After
Botulinum Toxin Type A Injection. Plast Reconstr Surg 2015, vol. 94(38): 1610.
12.
Ozgur OK, Murariu D, Parsa AA, Parsa FD. Dry Eye Syndrome Due to Botulinum
Toxin Type-A Injection: Guideline for Prevention. Hawaii J Med Public Health 2012,
vol. 71(5): 120-123.
