5 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
529
N
artykuł naukowy
dermatologia
|
|
Płaskie przebarwione zmiany typu
rogowacenia słonecznego
Rogowacenie słoneczne jest zaliczane do dysplastycznych
zmian naskórka
in situ
, które rozwijają się w obszarach narażo-
nych na działanie słońca, głównie u pacjentów w starszymwie-
ku z I i II fototypem skóry, o skórze jasnej (fot. 2) [10]. Najczęściej
umiejscowione są na twarzy, powierzchniach grzbietowych
rąk, przedramionach, szyi, karku i wyłysiałej skórze głowy.
Powstają w wyniku szkodliwego, kumulacyjnego działania UV
(głównie UVB) na proces rogowacenia skóry. Poniżej warstwy
naskórka, w skórze właściwej obserwowane są też zmiany
zwyrodnieniowe o charakterze popromiennej elastozy. Część
ognisk może wycofywać się samoistnie, jeżeli nastąpi dłuższa
przerwa w ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Zmiany
typu rogowacenie słoneczne występują jako pojedyncze, czę-
ściej rozsiane, o kształcie okrągłym lub owalnym. W zależności
od cech morfologicznych wyróżnia się cztery typy zmian:
––
typ rumieniowy – jest to wczesna faza rogowacenia słonecz-
nego, dobrze odgraniczone od otoczenia ognisko rumieniowe
wykazuje na powierzchni punktowe teleangiektazje i szorst-
kie nawarstwienia rogowe;
––
typ rogowaciejący – są to wyraźnie szorstkie, żółtawe lub
żółtawobrunatne nawarstwienia rogowe. Po usunięciu na-
warstwionych łusek odsłania się rumieniowa, lekko krwa-
wiąca powierzchnia;
––
typ barwnikowy – wyraźnie ciemne, brązowe lub szarawo-
-brązowe, plamiste ogniska występujące na grzbietach dłoni,
rzadziej na twarzy, bardzo podobne do plam soczewicowa-
tych starczych lub złośliwej plamy soczewicowatej;
––
typ podobny do liszaja płaskiego – przebarwiona na kolor
brunatny plama z obrazem histologicznym podobnym do li-
szaja płaskiego, zlokalizowana głównie na twarzy.
Przebarwienie typu rogowacenia słonecznego (
Keratosis actinica
seu solaris
) może być trudne w różnicowaniu z czerniakiem, wy-
wodzącym się ze złośliwej plamy soczewicowatej (
Lentigo maligna
melanoma
). Pomocnym narzędziem jest badanie dermatoskopem,
które umożliwia wgląd w struktury morfologiczne skóry, niewi-
doczne gołym okiem. W obrazie tymwidoczne są szarawo-brązo-
we ziarenka, jednolicie zabarwione, o podobnej średnicy, zwykle
ułożone w pierścieniowy wzór. Nieleczone zmiany typu rogo-
wacenia słonecznego mogą ulegać transformacji złośliwej, której
charakterystycznymi oznakami są: powiększanie się zmian, zgru-
bienie, naciekanie jej podstawy i pojawienie się na powierzchni
nadżerek lub owrzodzenia [6, 11]. Badania różnicowe są konieczne
ze względu na fakt, że około 5-20% zmian na przestrzeni 10-25 lat
ulega zezłośliwieniu do raka kolczystokomórkowego.
|
|
Płaskie barwnikowe brodawki łojotokowe
Barwnikowe brodawki łojotokowe (
Verruca seborrhoica
) należą
do łagodnych nowotworów skóry o charakterystycznym obra-
zie histopatologicznym (fot. 3). Są to uniesione lub płaskowynio-
słe grudki lub guzki o nierównej brodawkowatej powierzchni
i zabarwieniu ciemnobrązowym lub czarnym. Zwykle wystę-
pują licznie, czasami pojedynczo. Pojawiają się po 40. roku ży-
cia, a z wiekiem ich ilość narasta. Patogeneza nie jest do końca
wyjaśniona, część autorów traktuje je jako ogniskowe zaburze-
nia rogowacenia naskórka związane z procesem starzenia się,
inni zaliczają je do znamion naskórkowych ujawniających się
w starszym wieku [11]. Typowo lokalizują się na twarzy, szyi
oraz tułowiu. Ich wystąpieniu sprzyja ekspozycja na promie-
niowanie słoneczne, zakażenie wirusami HPV czy mutacje
genów FGFR3 i PIK3CA. Wysiew mnogich brodawek łojoto-
kowych czasami powiązany jest z wystąpieniem rogowacenia
ciemnego i świądu, określany jako objaw Lesera-Trelata. Zespół
ten, charakterystyczny dla raka przewodu pokarmowego, uza-
sadnia potrzebę konsultacji dermatologicznej i czujności onko-
logicznej u pacjentów z nagłym wysiewem brodawek łojotoko-
wych lub klinicznym zaostrzeniem zmian tego typu. Wyżej
wymienione zmiany zwykle nie złośliwieją, chociaż możliwe są
przypadki rozwoju czerniaka
in situ
w obrębie zmiany typowej
dla rogowacenia łojotokowego [6].
|
|
METODY USUWANIA
LUB REDUKCJI PRZEBARWIEŃ STARCZYCH
Dynamiczny rozwój medycyny estetycznej oraz kosmetologii
spowodował, że znaleziono wiele skutecznych rozwiązań usu-
wania lub redukcji wszelkiego rodzaju zmian barwnikowych.
Oprócz stosowanych od wielu lat metod farmakologicznego le-
czenia miejscowego, peelingów chemicznych i mechanicznych
oraz punktowej krioterapii pojawiły się nowoczesne techno-
logie oparte na działaniu intensywnego światła impulsowego
Fot. 2
Rogowacenie słoneczne. Rozsiane drobne ogniska rogowacenia słonecznego różnej
wielkości
Źródło:
[III]
