4 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
404
A
artykuł
dezynfekcja
1.
Kontrola
jakościowa i ilościowa. Ma na celu sprawdzenie, czy na-
rzędzia w zestawie są zgodne z „listą narzędziową” oraz wycofanie
narzędzi uszkodzonych lub zardzewiałych. Przeprowadza się tu
również oliwienie części ruchomych narzędzi specjalnymi olejami.
2.
Pakietowanie
z wyborem odpowiednich opakowań do metody
sterylizacji. Opakowanie sterylizacyjne musi być odpowiednie
do metody sterylizacji, wpuścić czynnik sterylizacyjny oraz za-
pewnić sterylność w trakcie przechowywania.
3.
Etykietowanie.
Ma na celu identyfikację użycia konkretnego pakietu
do konkretnego klienta w myśl zasady „Jeden pacjent, jeden zestaw
narzędzi”. Na etykiecie musi być data sterylizacji, data ważności, nu-
mer cyklu autoklawu oraz kod osoby wykonującej sterylizację.
4.
Sterylizacja
. Ma na celu zabicie wszystkich zdolnych do życia
drobnoustrojów na narzędziach.
5.
Przechowywanie
. Ma na celu przechowanie w odpowiednich wa-
runkach sterylnych pakietów aż do następnego użycia.
Każdy z etapów dekontaminacji musi być kontrolowany, a wyniki
zapisywane w dokumentacji przechowywanej zgodnie z ustawą
o dokumentacji medycznej.
Sterylizacja to ostatni z etapów procesu dekontaminacji. Uwzględ-
niając wskazania producenta sprzętu, możemy ją wykonać, używa-
jąc pary wodnej w nadciśnieniu w dwóch zakresach temperatur
134 ºC i 121 ºC lub jednej z metod sterylizacji niskotemperaturowej.
Proces sterylizacji musi być bezwzględnie monitorowany z użyciem
różnego rodzaju niezależnych od siebie wskaźników, a wyniki kon-
troli zapisane w dokumentacji, którą należy archiwizować i przecho-
wywać jak dokumentację medyczną.
|
|
WSKAŹNIKI
Proces sterylizacji kontrolujemy wskaźnikami fizycznymi, che-
micznymi i biologicznymi.
•
Wskaźniki fizyczne
. Systemy sygnalizacyjne wmontowane w urzą-
dzenie (termometry, manometry, kontrolki świetlne), podlegają one
okresowej kontroli i kalibracji.
•
Wskaźniki biologiczne
. Wskaźniki zawierające wyselekcjono-
wane spory bakterii oporne na dany czynnik sterylizacyjny.
•
Wskaźniki chemiczne
. Substancje chemiczne, które po osiągnię-
ciu krytycznych parametrów sterylizacji zmieniają barwę.
Dotychczas norma PNEN 15882 dzieliławskaźniki chemiczne na 6 klas.
Klasa 1
: Wskaźniki procesu służą do kontroli ekspozycji, czyli
informują na pierwszy rzut oka, który pakiet został poddany ste-
rylizacji. Do wskaźników procesu należą taśmy samoprzylepne,
paski umieszczone na opakowaniach, nalepki. Zmiana koloru po-
twierdza jedynie ekspozycję pakietu, nie daje natomiast gwarancji
prawidłowej sterylizacji (taśma wskaźnikowa).
Klasa 2
: Wskaźniki do określonych procesów badawczych (
Bowie
&Dick
), stosowane jako wskaźniki dopuszczające sterylizator do pracy.
Klasa 3
: Wskaźniki jednoparametrowe.
Klasa 4
: Wskaźniki wieloparametrowe wskazują, że zostały osią-
gniętewartości dwóch lubwięcej krytycznych parametrówsterylizacji.
Klasa 5
: Wskaźniki zintegrowane wskazują, że zostały osiągnięte
jednocześnie wszystkie krytyczne parametry sterylizacji, gwaran-
tujące jej prawidłowy przebieg (np. dla sterylizacji parą wodną – od-
powiednie ciśnienie i nasycenie pary, temperatura i czas).
Klasa 6
: Wskaźniki emulacyjne wskazują, że zostały osiągnięte
jednocześnie wszystkie wartości krytycznych parametrów stery-
lizacji gwarantujących jej prawidłowy przebieg, określonych dla
danego cyklu sterylizacji, np. czas ekspozycji pary wodnej w tem-
peraturze 134 °C przez 3-5 minut.
Wskaźniki chemiczne mogą być używane do kontroli procesu
sterylizacji w przygotowanych przez użytkownika pakietach re-
prezentatywnych dla danego wsadu lub w gotowych urządzeniach.
Dopuszczenie do użytku wyrobów sterylnych może nastąpić tylko
wówczas, jeżeli wszystkie użyte do kontroli wskaźniki (fizyczne,
chemiczne, bioogiczne) pokazały, że cykl sterylizacji przebiegł prawi-
dłowo, zawsze gdy skuteczność procesu lub szczelność opakowania
jest wątpliwa, wysterylizowany wsad powinien zostać uznany za
niesterylny i poddany ponownie procesowi dekontaminacji. Wyni-
ki wszystkich wskaźników użytych do kontroli procesu sterylizacji
należy zapisać w dokumentacji. Nie można dzielić fabrycznie przy-
gotowanych wskaźników. Zgodnie z normą za dobór wskaźnika do
kontroli procesu sterylizacji odpowiada użytkownik.
Na dziś nie ma uregulowań prawnych, mówiących o kwalifika-
cjach personelu zajmującego się procesem dekontaminacji. Jednak
w roku 2008 Ministerstwo Zdrowia zaakceptowało dwustopniowy
program kursów dla tych pracowników wytwarzających i nadzo-
rujących wytwarzanie wyrobów sterylnych w warunkach podmio-
tów leczniczych. A w roku 2012 został wpisany na listę zawodów
technik sterylizacji medycznej.
Pracownik, wytwarzający sterylne wyroby, wykonuje czyn-
ności, mające bezpośredni wpływ na życie i zdrowie klienta,
wypełnia on (pracownik) zadania zawodowe, wymagające dużej
odpowiedzialności, samodzielności, dyscypliny, uczciwości oraz
solidnego przygotowania zawodowego.
|
|
Podsumowanie
Z punktu widzenia klienta nie mogą istnieć różnice pomiędzy wy-
produkowanymi przemysłowo przedmiotami sterylnymi a oczysz-
czonymi, wysterylizowanymi w szpitalu czy gabinecie kosmetycz-
nym. Poziom czystości mikrobiologicznej SAL musi być taki sam.
Dekontaminacja musi być zamkniętym kręgiem z kontrolą jakości,
który przerwany jest jedynie przez zastosowanie narzędzia pod-
czas zabiegu. Udokumentowany proces sterylizacji ma zapewnić
bezpieczeństwo klientom i personelowi oraz zabezpieczyć gabinet
przed pozwem o potencjalne zakażenie.
|
|
BIBLIOGRAFIA
1.
Program kursu kwalifikacyjnego z zakresu technologii sterylizacji i dezynfekcji.
2.
Ustawa o zwalczaniu i zapobieganiu chorób zakaźnych u ludzi (DzU 2010.107.679)
3.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji i me-
dycznej oraz sposobu jej przechowywania (DzU 2010.149.1002).
4.
Ogólne wytyczne 2011 r. Sterylizacji Wyrobów Medycznych
