2 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
184
N
artykuł naukowy
Kosmetologia i medycyna Estetyczna
unieruchomiona przez kilka do kilkunastu godzin po operacji.
Wczesna pionizacja ma wiele zalet, jedną z głównych jest ko-
rzystny wpływ na układ krążenia oraz profilaktyka powikłań
zakrzepowo-zatorowych [3]. Prawidłowym sposobem pioniza-
cji jest przejście z pozycji leżenia na boku do pozycji siedzącej
poprzez uniesienie tułowia bokiem przez wyprostowanie koń-
czyny górnej bliższej łóżka, następnie z pozycji siedzącej przej-
ście do pozycji stojącej, podpierając się na kończynach górnych
[27]. Edukacja w zakresie umiejętności prawidłowego porusza-
nia się po operacji CC oraz prawidłowego sposobu opieki nad
noworodkiem jest kluczowym elementem w tej fazie terapii.
W drugiej fazie, trwającej do 6-8 tygodni po operacji, można
zastosować plastrowanie dynamiczne (
kinesiology taping
). Me-
todę tę można zastosować po całkowitym zagojeniu się rany,
czyli około 3 tygodniach. Aplikacje kinesiotaping mają wygląd
elastycznych taśm, które są naklejane bezpośrednio na bliznę.
Robi to wykwalifikowany terapeuta, wykonując aplikację wię-
zadłową z rozciągnięciem taśmy 25-50% pod kątem 45 stopni
do linii blizny. Aplikacje te mają wpływ na poprawę wyglądu,
jak i poprawę ruchomości blizny [2, 3, 28, 29]. W tym okresie
ponadto powinny zostać włączone do terapii pewne techniki
masażu blizny (po ok. 4 tygodniach od CC) [26] oraz techniki
rozluźniania mięśniowo-powięziowego brzucha, wykonywa-
ne przez fizjoterapeutę podczas sesji terapeutycznej [2].
W ostatniej fazie pracy nad blizną (do ok. 0,5 do 2 lat po ope-
racji) stosuje się bezpośrednią pracę z blizną. Fizjoterapeuta
wykorzystuje masaż głęboki, bardziej zdecydowane techniki
z zakresu rozluźniania mięśniowo-powięziowego i techniki
specjalnie dedykowane do pracy z blizną, tj. wielokierunkowe
przesuwanie i rolowanie skóry na linii przebiegu blizny po CC,
pionowe unoszenie blizny czy „łamanie” blizny. Fizjoterapeuta
powinien wytłumaczyć i pokazać pacjentce powyższe techni-
ki, by mogła kontynuować terapię w warunkach domowych,
gdyż tylko wtedy można uzyskać zadowalające efekty [2, 3].
PODSUMOWANIE
Cesarskie cięcie to poważna operacja, a rekonwalescencja jest
nieco inna niż po porodzie naturalnym. W pierwszym etapie
po operacji istotna jest prawidłowa pielęgnacja rany poopera-
cyjnej, aby nie doszło do zakażenia operowanego miejsca. Ko-
lejnym etapem jest podjęcie działań, by stworzyć odpowiednie
warunki, które będą sprzyjały poprawnemu formowaniu się
blizny pooperacyjnej. Istnieje wiele metod, znajdujących zasto-
sowanie w terapii blizny po CC, żadna z nich nie jest wystar-
czająco skuteczna. Osiągnięcie zadowalających efektów możli-
we jest jedynie poprzez kojarzenie różnych metod.
LITERATURA
1.
Mosoń K. Rana po cięciu cesarskim – jak zmniejszyć ryzyko nieprawidłowego goje-
nia? Post N Med. 2016, vol. XXIX(7): 448-451.
2.
ChochowskaM, Marcinkowski J, Klimberg A. Terapia manualna w pracy z blizną po
operacji cięcia cesarskiego. Hygeia Public Health 2017, vol. 52(2): 151-156.
3.
Wawryków A, Korabiusz K, Torbe D, Torbe A, Lubkowska A, Wawryków P. Blizna
skórna po cięciu cesarskim – możliwości fizjoterapeutyczne. Journal of Education,
Health and Sport 2017, vol. 7(7): 629-639.
4.
Poręba R, Jędrzejko M, Poręba A, Stoma-Markowska U. Wskazania do cesarskiego
cięcia. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia 2008, vol. 1(1): 11-18.
5.
Witmanowski H, Lewandowicz E, Zieliński T. Blizny przerostowe i keloidy. Część I.
Patogeneza i patomechanizm powstawania. Post Dermatol Alergol 2008, vol. 25(3):
107-115.
6.
Jurzak M, Goździalska A, Dębska G. Keloidy – łagodne nowotwory tkanki łącznej po-
wstające w wyniku zaburzeń gojenia. Państwo i Społeczeństwo 2012, vol. XII(2): 7-19.
7.
Osiak K. Przerostowe blizny, bliznowce i przykurcze bliznowate, Postępy Nauk Me-
dycznych 2005, 2-3.
8.
Majchrzycki M, Seremak-Mrozikiewicz A, Kulczyk A. Postępowanie kinezytera-
peutyczne u kobiet po operacjach ginekologicznych. Przegląd Menopauzalny 2012,
vol. 6: 510-513.
9.
Rabello FB, Souza CD, Farina Júnior JA. Update on hypertrophic scar treatment.
Clinics 2014, vol. 69(8): 565-573.
10.
Durmus AS, Yaman M, Can HN. Effects of extractum cepae, heparin, allantoin
geland silver sulfadiazine on burn wound healing: an experimental study in a rat
model. Veterinarni Medicina 2012, vol. 57(6): 287-292.
11.
Roguś-Skorupska D. Bliznowce – epidemiologia, etiopatogeneza i leczenie. Nowa
Medycyna 2002,
(dostęp 12.01.2017).
12.
Zieliński T, Witmanowski H, Lewandowicz E, Łuczkowska M, Kruk-Jeromin
J. Część II. Blizny przerostowe i keloidy. Zapobieganie i leczenie. Post Dermatol
Alergol 2008, vol. XXV(3): 116-124.
13.
Chanprapaph K, Tanrattanakorn S, Wattanakrai P, et al. Effectiveness of onion
extract gel on surgical scars in Asians. Dermatol Res Pract. 2012: 6.
14.
Khansa I, Harrison B, Janis J. Evidence-Based Scar Management: How to Improve
ResultswithTechniqueandTechnology.PlastReconstrSurg.2016,vol.138(3):165-168.
15.
Campanati A, Savelli A, Sandroni L, et al. Effect of alliumcepa-allantoin-penta-
glycan gel on skin hypertrophic scars: clinical and video-capillaroscopic results of
an open-label, controlled, nonrandomized clinical trial. Dermatol Surg. 2010, vol.
36: 1439-1444.
16.
Beuth J, Hunzelmann N, Van Leendert R, et al. Safety and efficacy of local admi-
nistration of contractubex to hypertrophicscars in comparison to corticosteroid
treatment. Resultsof a multicenter, comparative epidemiological cohort study in
Germany. In Vivo 2006, vol. 20: 277-283.
17.
Jamrógiewicz M, Żebrowska M, Łukasiak J, Sznitowska M. Silikonowe preparaty do
leczenia powierzchniowego blizn. Terapia i leki 2010, vol. 66(6): 437-442.
18.
Chan KY, Lau ChL, Adeeb SM, Somasundaram S, Zahari MN. A randomized, place-
bo-controlled, double-blind, prospective clinical trial of silicone gel in prevention of
hypertrophic scar development in median sternotomy wound. Plast. Reconstr. Surg.
2005, vol. 15: 1013-1020.
19.
Karagoz H, Yuksel F, Ulkur E, Evinc R. Comparison of efficacy of silicone gel, silic-
one gel sheeting, and topical onion extract including heparin and allantoin for the
treatment of postburn hypertrophic scars. Burns. 2009, vol. 35(8): 1097-1103.
20.
Chung VW, Kelley L, Marra D, Jiang B. Onion extract gel versuspetrolatum emol-
lient on new surgical scars: a prospective double blinded study. Dermatol. Surg.
2006, vol. 32: 193-197.
21.
Tazbir M, Kaszuba A, Czyż P, Podgórna K, Pastuszka M. Rola laseroterapii w der-
matologii – aspekty kliniczne, Acta Clinica et Morphologica 2012, vol. 15(2): 36-39.
22.
Jin R, Huang X, Li H, et al. Laser therapy for prevention and treatment of pathologic
excessive scars. Plast Reconstr Surg. 2013, vol. 132: 1747-1758.
23.
Goldman MP, Fitzpatrick RE. Laser treatment of scars. Dermatol Surg. 1995, vol.
21: 685-687.
24.
Connell PG, Harland CC. Treatment of keloid scars with pulsed dye laser and intrale-
sional steroid. J Cutan Laser Ther 2000, vol. 2: 147-150.
25.
Alster TS, Lewis AB, Rosenbach A. Laser scar revision: comparison of CO2 laser
vaporization with and without simultaneous pulsed dye laser treatment. Dermatol
Surg. 1998, vol. 24: 1299-1302.
26.
Madejewska M, Korban P. Postępowanie fizjoterapeutyczne w leczeniu blizn. Ko-
smetologia Estetyczna 2013, vol. 4: 281-284.
27.
Karowicz-Bilińska A, Sikora A, Estemberg D, Brzozowska M, Berner-Trąbska M,
Kuś E, Kowalska-Koprek U. Physiotherapy in obstetrics. Ginekologia Polska 2010,
vol. 81(6): 441-445.
28.
Pogorzelska J, Kiebzak W, Starczyńska M, Zięba M. Obserwacja skuteczności stoso-
wania aplikacji Kinesiology Taping na blizny wykazujące tendencje do przerastania.
Studia Medyczne 2012, vol. 26(2): 73-77.
29.
Karwacińska J, Kiebzak W, Stepanek-Finda B, Kowalski IM, Protasiewicz-Fałdow-
ska H, Trybulski R, et al. Effectiveness of kinesiotaping on hypertophic scars, keloids
and scar contractures. Pol Ann Med 2012, vol. 19: 50-57.