2 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
182
N
artykuł naukowy
Kosmetologia i medycyna Estetyczna
•
Blizna przerośnięta o dużej powierzchni – płaszczyznowa
blizna, wypukła, czasami swędząca;
•
Mały keloid – ograniczona, wypukła, swędząca blizna, wy-
kraczająca poza zarys rany;
•
Duży keloid – duża, wypukła blizna, o średnicy >0,5 cm, bo-
lesna lub swędząca, wykraczająca poza zarys rany [5].
Warto zaznaczyć, że blizna przerosła charakteryzuje się roz-
rostem wyłącznie w obszarze uszkodzonej skóry, jest gruba,
zaczerwieniona i wystaje ponad powierzchnię skóry. Ten
rodzaj blizny często spontanicznie ulega regresji. Bliznowce
z kolei są zaliczane do łagodnych nowotworów skóry. Charak-
teryzują się rozrostem tkanki, wykraczającym poza granice
rany, co doprowadza do defektu kosmetycznego. Bliznowcom
często współtowarzyszą uporczywe objawy w postaci nad-
wrażliwości, bólu, świądu i pieczenia, uczucia napięcia, jak
również ograniczenie ruchomości. W odróżnieniu od blizn
przerostowych nie wykazują tendencji do samoistnego spłasz-
czenia i regresji [5-7].
Ponadto w obrębie jamy brzusznej często pojawiają się zro-
sty, czyli patologiczne sklejanie się tkanek, co może prowadzić
do pojawienia się dolegliwości bólowych, jak również dysfunk-
cji poszczególnych układów, np. niedrożności jelit [8].
BLIZNA PO CESARSKIM CIĘCIU
W obecnych czasach nacięcie skóry, a co za tym idzie – blizna
po cesarskim cięciu jest zwykle pozioma i krótka (około 15 cm),
umiejscowiona tuż nad wzgórkiem łonowym [3]. Często nie
widać jej nawet w bieliźnie. W czasie gdy kobieta jest jeszcze
w szpitalu na ranę założony jest jałowy opatrunek, którego nie
powinno się moczyć. Gdy opatrunek zostanie zdjęty, a rana
jest świeża, należy ją przemywać z użyciem szarego mydła, de-
likatnie osuszać, dezynfekować oraz wietrzyć. Warto zatem
pamiętać o noszeniu luźnych i przewiewnych ubrań. Zazwy-
czaj w około siódmej dobie po operacji zdejmuje się szwy (gdy
są nierozpuszczalne). U części kobiet „pamiątka” po cesarskim
cięciu jest niezauważalna, jednakże zdarza się, że tak nie jest.
PREPARATY STOSOWANE Wterapii BLIZNY
PO Cesarskim cięciu
Preparaty stosowane do leczenia powierzchniowego blizn
mają zazwyczaj postać maści lub żelu, zawierają w swoim skła-
dzie najczęściej kilka składników aktywnych. Do najpopular-
niejszych należą: preparaty z wyciągiem z cebuli, heparyną
oraz preparaty silikonowe.
Preparaty na bazie cebuli (
Allium cepa
)
Kwercetyna wyekstrahowana z
Allium cepa
to główny składnik
w miejscowych preparatach używanych do leczenia blizn. Naj-
częściej stosowane w Polsce to żel Contractubex (heparyna 50
j.m., ekstrakt z cebuli 100 mg, alantoina 10 mg) lub krem Cepan
(wyciąg z cebuli 20 g, wyciąg z rumianku 5,0 g, heparyna sodo-
wa 5000,0 j.m, alantoina 1,0 g). Mechanizmdziałania ekstraktu
z cebuli nie do końca jest wyjaśniony.
In vitro
stwierdzono, że
ekstrakt ma właściwości bakteriobójcze, hamujące proliferację
fibroblastów oraz wpływa na zwiększanie ekspresji metalo-
proteinazy macierzy pozakomórkowej MMP (
matrix metallo-
proteinases
). Heparyna z kolei silnie oddziałuje z cząsteczkami
kolagenu, powodując rozluźnienie struktury kolagenu, zwięk-
sza nawodnienie tkanek, jak również wykazuje aktywność an-
typroliferacyjną i przeciwzapalną. Alantoina stymuluje ziarni-
nowanie rany, usprawnia jej oczyszczanie, wykazuje działanie
keratolityczne oraz pobudza regenerację naskórka, co sprawia,
że efekty działania poszczególnych składników preparatu
wzajemnie się uzupełniają [9-12]. Większość autorów zaleca
stosowanie maści 3 razy dziennie, począwszy od około tygo-
dnia po operacji [10, 12-14]. Chanprapaph i wsp. przeprowadzili
badanie, którego celem była ocena skuteczności żelu ekstraktu
cebulowego w poprawie wyglądu blizny u kobiet rasy żółtej,
które były poddane operacji CC. Część kobiet leczono żelem
z ekstraktu cebuli, a część placebo – zaczynając już po 7 dniach
od operacji. Produkt nakładano trzy razy dziennie przez 12
tygodni. Stwierdzono istotną statystycznie różnicę pomiędzy
dwoma grupami w przypadku wysokości blizny. Nie stwier-
dzono statystycznie istotnej różnicy w zaczerwienieniu oraz
ogólnym wyglądzie kosmetycznym między dwiema stronami
[13]. Campanati i wsp. przeprowadzili w ocenę klinicznego dzia-
łania miejscowego żelu, zawierającego ekstrakt z cebuli, alan-
toinę i pentaglikan na przerosłe blizny i bliznowce. Zbadano
trzydzieści osób z przerostowymi bliznami lub bliznowatymi.
Połowa pacjentów stosowała miejscowo żel zawierający
Allium
cepa
, alantoinę i pentaglikan dwa razy dziennie przez 24 ty-
godnie, a druga połowa nie otrzymywała leczenia miejscowe-
go. Autorzy wskazują, że stosowanie miejscowe żelu z
Allium
cepa
wydaje się przydatne w zmniejszaniu neoangiogenezy
w przerosłych bliznach i bliznowcach, prowadząc do poprawy
klinicznej zmian skórnych [15]. Z kolei Beuth i wsp. zbadali bez-
pieczeństwo i skuteczność zastosowania maści Contractubex,
a wyniki zostały porównane z terapią kortykosteroidami. Oce-
nie zostały poddane parametry, tj. rumień, świąd, wysokość
i konsystencja blizny. Podczas zastosowania leczenia miej-
scowego preparatem Contractubex normalizacja powyższych
parametrów była częstsza, a czas leczenia krótszy. Autorzy
zwrócili również uwagę na wystąpienie nielicznych skutków
ubocznych (poza umiarkowanym świądem) podczas leczenia
preparatem Contractubex, w przeciwieństwie do terapii korty-
kosteroidami, gdzie skutki uboczne były częstsze [16].
Preparaty silikonowe
Silikony (polisiloksany) są powszechnie stosowanymi materia-
łami biomedycznymi, a z chemicznego punktu widzenia są to
polimery siloksanowe, gdzie wiązanie krzem-tlen (Si-O) two-
rzy szkielet, a do atomów krzemu przyłączone są grupy orga-
niczne. Silikony są bezwonne, mogą mieć postać płynną lub
półstałą, w zależności od długości łańcucha oraz stopnia poli-
meryzacji. W grupie polisiloksanów wyróżnia się dimetykon
