2 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
183
N
artykuł naukowy
Kosmetologia i medycyna Estetyczna
oraz symetykon – są to tzw. polidimetylosiloksany PDMS
(
Polydimethylsiloxane
) [17]. Preparaty silikonowe dzięki swoim
właściwościom oraz dobrej tolerancji skóry na stałe znalazły
miejsce w kosmetyce. Mechanizm działania polidimetylosilok-
sanów zakłada, że obejmuje wiele czynników, tj. aktywacja ko-
lagenazy poprzez podniesienie temperatury o ok. 1,7
0
C, zwięk-
szenie wydzielania czynników wzrostu przez fibroblasty czy
osłabienie czynności włośniczek. Szczególnie istotne jest rów-
nież ograniczenie parowania wody, co powoduje zwiększone
nawilżenie tkanek, a w konsekwencji wpływa na hamowanie
przerostu blizny. [17, 18]. Karagos i wsp. porównali skuteczność
żelu silikonowego i plastrów żelowo-silikonowych oraz żelu
zawierającego heparynę 50 j.m., ekstrakt z cebuli 100 mg, alan-
toinę 10 mg w leczeniu blizn przerosłych. Przeprowadzono
ocenę blizn na początku leczenia miejscowego oraz po sześciu
miesiącach stosowania powyższych preparatów przy użyciu
skali VSS (
Vancouver Scar Scale
). Różnica pomiędzy wynika-
mi zarówno przed terapią, jak i po była istotna statystycznie
pomiędzy grupami żel silikonowy – maść Contractubex, oraz
między plastrami żelowo-silikonowymi – maść Contractubex.
Różnica pomiędzy grupą stosującą żel silikonowy a grupą sto-
sująca plastry była nieistotna statystycznie. Autorzy sugerują,
że produkty silikonowe, zarówno w żelu, jak i w postaci plastra,
są skuteczniejsze niż maść Contractubex w leczeniu blizn [19].
Dużą zaletą stosowania preparatów silikonowych jest możli-
wość połączenia terapii silikonowej z inną, np. aplikacja kremu
zawierającego wyciąg z cebuli czy witaminę E [17, 20]. Siliko-
nowy żel po wyschnięciu jest niewidoczny, niestety wymaga
wielu aplikacji w ciągu dnia. Po aplikacji należy odczekać, aż
żel ulegnie wysuszeniu, gdyż nie może być naruszony przez
opatrunek bądź bieliznę. Z tych powodów stosowanie prepara-
tu silikonowego nie zawsze jest praktyczne. Zaleca się rozpo-
częcie stosowania preparatów silikonowych już w drugim ty-
godniu po operacji oraz kontynuacji leczenia przez minimum
3 miesiące [14].
LASEROTERAPIA
Laseroterapia jest niezwykle obiecującą techniką w leczeniu
blizn, również blizn po CC. Na rynku dostępnych jest dużo
urządzeń laserowych o różnej długości fali i innym rodzaju
światła. Urządzenia te odpowiednio stosowane cechują się
wysokim bezpieczeństwem. Działanie laserów bazuje głównie
na mechanizmie fotochemicznym, aktywacji chromoforów,
działaniu bakteriobójczym oraz pobudzaniu angiogenezy [21].
Początkowo w leczeniu blizn stosowano lasery CO
2
. Jednak
częstość nawrotów była zbyt duża. Obecnie najczęściej stosuje
się lasery barwnikowe o długości fali 585-595 nm. Najbardziej
skuteczny okazał się pulsacyjny laser barwnikowy PDL (
Pulsed
Dyed
Laser
), prowadzący do niedotlenienia tkanek, uszko-
dzenia struktury włókien kolagenowych, a w konsekwencji
do zmniejszenia masy blizny, zwiększenia jej elastyczności
i zblednięcia [6]. Jin i wsp. przeprowadzili analizę wszystkich
rodzajów laserów, aby określić skuteczność poszczególnych
terapii laserowych. Badanie potwierdza skuteczność i bez-
pieczeństwo laseroterapii w leczeniu blizny przerostowej. Po-
nadto wykazano, że lasery 585/595- i 532-nanometrowe dały
najlepszą odpowiedź spośród wszystkich urządzeń lasero-
wych. Terapia laserowa zmniejszyła całkowitą ocenę blizny
w skali Vancouver oraz wysokość blizny [22]. Zabiegi laserote-
rapii należy rozpocząć odpowiednio wcześnie. Goldman i wsp.
w swoich badaniach potwierdzili, że blizny młodsze niż rok są
bardziej podatne na działanie lasera PDL, a ilość potrzebnych
w sesji zabiegów jest zdecydowanie mniejsza niż w przypadku
blizn starszych [23]. Często terapia laserowa jest łączona z inną
metodą, np. preparatami stosowanymi miejscowo lub iniekcja-
mi. Connel i wsp. badali skuteczność terapii łączonej – lasera
PDL oraz zastrzyku steroidowego. Do badania przystąpiło
10 pacjentów, z czego u 7 zaobserwowano znaczną poprawę
charakteru blizny – zmniejszenie jej wysokości, spadek za-
czerwienia, jak i zmniejszenie świądu [24]. Z kolei Alster i wsp.
z kolei uzyskali wyniki, sugerujące skuteczność łączenia lasera
frakcyjnego CO
2
oraz PDL. Wyniki terapii łączonej były dużo
lepsze niż użycie tylko lasera CO
2
. Lasery PDL najlepiej nadają
się do leczenia świądu i rumienia, podczas gdy laser CO
2
jest
najbardziej przydatny w celu poprawy elastyczności i kontu-
ru blizny [25]. Laseroterapia jest obecnie szeroko stosowana
w dermatologii oraz kosmetologii. Przeciwwskazania do zasto-
sowania tej formy terapii są nieliczne, a – tak jak w większości
zabiegów medycznych – wykonanie zabiegów laseroterapii
może skutkować pojawieniem się objawów niepożądanych [21].
INNE METODY Z ZAKRESU FIZYKOTERAPII
ORAZ KOSMETOLOGII
W leczeniu blizn oraz bliznowców wykorzystuje się także
różne zabiegi z zakresu fizykoterapii, np. zabiegi z wykorzy-
staniem prądu stałego, takie jak galwanizacja katodowa czy
jonoforeza. Galwanizacja katodowa ma działanie pobudzające,
powodujące silne przekrwienie tkanek, jak również zmiękcza-
jące bliznę. Z kolei do zabiegu jonoforezy najczęściej wykorzy-
stuje się leki o zmiękczającym działaniu, tj. jodek potasu (wod-
ny roztwór 1-2%) oraz chlorek sodu (2%). Z zakresu zabiegów
fizykalnych dodatkowo można zastosować ultradźwięki w ni-
skich dawkach czy magnetoterapię, działającą regeneracyjnie
na tkanki miękkie [26].
Mając na względzie kompleksowość leczenia blizn i bli-
znowców, oprócz zabiegów fizykalnych w gabinecie fizjotera-
peutycznym, można ponadto wspomóc proces terapeutyczny
o zabiegi kosmetyczne, tj. mikrodermabrazję, dermabrazję kla-
syczną czy peeling chemiczny [26].
MOBILIZACJA BLIZNY
W pierwszej fazie, obejmującej pierwszy tydzień po operacji
cesarskiego cięcia, warto zwrócić uwagę przede wszystkim
na edukację pacjentki w zakresie prawidłowego wstawania
oraz poruszania się po cesarskim cięciu. W zależności od
rodzaju użytego do operacji znieczulenia, pacjentka zostaje
