2 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
149
PN
artykuł Popularnonaukowy
Dermatologia
|
|
KWAS FERULOWY
Pochodna fenolu o bardzo silnych właściwościach antyoksyda-
cyjnych, zwiększa właściwości przeciwwolnorodnikowe wita-
min C i E, wykorzystywany w terapiach depigmentacyjnych
i przeciw fotostarzeniu skóry.
|
|
KWAS AZELAINOWY
Kwas dwukarboksylowy, otrzymywa-
ny z ziaren zbóż, dobrze tolerowany
nawet przez wysokie fototypy, nie jest
fitotoksyczny i fotouczulający. Hamuje
aktywność tyrozynazy, reguluje pra-
cę gruczołów łojowych, posiada efekt
przeciwzapalny i antyoksydacyjny. Do-
datkowo posiada efekt antymikrobowy –
zmniejsza poziom
Propionibacterium acne
,
Streptococcus aureus
i
epidermidis
, nor-
malizuje keratynizację mieszków. Bar-
dzo dobrze sprawdza się w terapii skóry
z trądzikiem różowatym.
|
|
KWAS TRÓJCHLOROOCTOWY/TRICHLOROOCTOWY
(TCA)
Spektrum działania: od powierzchownego do średnio głębokie-
go peelingu; pKa = 0,7; masa molowa = 163,39. TCA wywołuje
efekt cytotoksyczny – uszkodzenie i śmierć komórek wskutek
bardzo niskiego pH. W łatwy i szybki sposób penetruje naskó-
rek i skórę właściwą, wywołuje koagulację białek i obumarcie
komórek, nie wymaga neutralizacji. Ma silne działanie draż-
niące, głębokość złuszczania zależy od stężenia i ilości warstw
kwasu. TCA stał się popularny w latach 60. dzięki pracy Sa-
muela Ayresa pt.
Superficial chemosurgery in treating aging skin
z 1962 roku. TCA w niskim stężeniu (10-15%) jest używany do
łagodzenia delikatnych zmarszczek i zaburzeń barwnikowych
oraz w celu nadania skórze świeżego, gładkiego i zdrowego wy-
glądu. W takim stężeniu nie ma jednak właściwości redukują-
cych zmarszczek głębokich ani blizn. TCA 35-40% wywołuje
martwicę naskórka i skóry właściwej bez poważnej toksycz-
ności układowej. Dr Peter Aronshon powtarzał: „white skin is
a cake-walk”, co oznaczało, że przeprowadzenie peelingu na
skórze pozbawionej pigmentu jest łatwe (białe pozostaje białe).
Dlatego stosowanie TCA u pacjentów z ciemniejszymi typami
skóry musi być aplikowane z dużą ostrożnością, ze względu
na możliwość powstawania przebarwień pozapalnych (PIH
–
postinflammatory hiperpigmentation
) i bliznowacenia. Po na-
łożeniu TCA zdenaturowane białko wywołuje „zbielenie” na
skórze, sygnalizując zakończenie zabiegu. Peeling TCA może
być stosowany w monoterapii lub po aplikacji roztworu Jessne-
ra („Coleman peel”) bądź kwasu glikolowego („Monheit peel”)
w celu uzyskania głębszej penetracji peelingu. Czas gojenia
trwa zazwyczaj od 5 do 7 dni (po TCA w monoterapii) i od 7
do 10 dni u osób, u których zastosowano kombinację TCA
i roztwór Jessnera lub TCA i kwas glikolowy. Działanie TCA
w trakcie przenikania przez skórę jest widoczne w postaci zbie-
lenia – „zeszronienia” powstającego jako efekt zmian struktury
cząsteczek białka. Zbielenie skóry po aplikacji TCA może utrzy-
mywać się od kilku do kilkunastu minut, potem przybiera bar-
wę czerwoną, a w kolejnych 2 dniach brązowawą. Złuszczanie
zazwyczaj rozpoczyna się od środkowych fragmentów twarzy
i postępuje ku obwodowi [5].
|
|
FENOL
Fenol Gordona-Bakera – peeling działają-
cy głęboko: do środkowej części warstwy
siateczkowatej. Wymaga znieczulenia
ogólnego, kontroli pracy serca w czasie
zabiegu oraz okluzyjnych opatrunków
gojących, zmienianych przez lekarza. Ze
względu na długi okres gojenia, do 30 dni
i utrzymujący się do 6 miesięcy rumień,
w Polsce peeling fenolowy jest wykony-
wany rzadko. Wywołuje efekt cytotok-
syczny, denaturację białek, śmierć i złuszczenie komórek.
|
|
REZORCYNA (REZORCYNOL)
Składnik formuły Jessnera – posiada spektrum działania od
powierzchownego do średnio głębokiego peelingu. Rezorcynol
jest strukturalnie i chemicznie zbliżony do fenolu. Rozrywa
słabe wiązania wodorowe keratyny; lipofilny. Wywołuje efekt
cytotoksyczny, denaturację białek, śmierć i złuszczenie komó-
rek. Nie wymaga neutralizacji, działa drażniąco.
|
|
PEELINGI
|
Peeling Jessnera
Max Jessner, dermatolog z Nowego Jorku, przyczynił się do
spopularyzowania tego peelingu chemicznego. Co ciekawe, nie
jest on autorem formuły peelingu i nigdy nie opublikował ar-
tykułów na ten temat, ale doskonale wypromował peeling pod
względem marketingowym. Peeling Jessnera składa się z 14%
kwasu salicylowego, rezorcynolu i kwasu mlekowego. Płyn
Jessnera jest stosowany od ponad 100 lat w leczeniu zmian
z hiperkeratozą. Może penetrować do warstwy brodawkowatej
skóry właściwej. Ze względu na działania drażniące rezorcyno-
lu powstała modyfikacja peelingu Jessnera, gdzie zastępuje się
rezorcynol kwasem cytrynowym w tym samym stężeniu. Dla
uzyskania powierzchownego peelingu nakładamy 2 warstwy
– czas pomiędzy nakładaniem kolejnych warstw powinien
wynosić od 3 do 10 minut. Każda kolejna warstwa zwiększa
głębokość penetracji, maksymalnie możemy położyć nawet 8
warstw. Po aplikacji może pojawić się widoczne zbielenie skóry
występujące w wyniku wytrącania się kryształów kwasu sali-
cylowego na skórze. W przypadku peelingu Jessnera neutrali-
zacja nie jest konieczna [6, 7].
Fot. 1
Frost (poziom II i III) po aplikacji TCA 35% punktowo na
przebarwienia, na resztę dłoni nałożono 20% TCA (frost poziom I)
Źródło:
[I]
