92
vol. 3 \ 2 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna
takiego powszechnego stosowania może być szkodliwy
wpływ na środowisko: ludzi, zwierzęta, rośliny. Najbar-
dziej narażone na szkodliwe działanie nanocząstek sre-
bra wydają się być ekosystemy wodne. Ponadto jednym
z największych niebezpieczeństw w medycynie może być
zmiana wrażliwości bakterii na nanocząstki srebra.
Nanocząstki srebra mogą akumulować się w skórze
(powodując trwałą dekoloryzację, zwaną argyrią), ner-
kach, mózgu i sercu. Argyria, inaczej srebrzyca, wynika
z nagromadzenia srebra w skórze lub w gałkach ocznych,
co uwidacznia się niebiesko-szarym ich przebarwieniem
(mowa wówczas o srebrzycy miejscowej) lub odkładania
się srebra w narządach, takich jak wątroba, śledziona,
nadnercza (przybiera wówczas postać srebrzycy uogól-
nionej). Pierwsze przypadki dekoloryzacji skóry na skutek
zażywania srebra notuje się na VIII wieku n.e., natomiast
zespół symptomów, jakie pojawiają się w wyniku nad-
miernego kontaktu ze srebrem nazwano argyrią (srebrzy-
cą) dopiero na przełomie XIX i XX wieku [19]. Argyria może
być efektem nie tylko terapeutycznego przedawkowania
srebra, ale także ekspozycji na ten metal w przemyśle np.
górniczym [19, 13]. Jeszcze do niedawna argyria uznawa-
na była za chorobę niewyleczalną. Aktualnie najlepsze
efekty przywrócenia skórze dawnego wyglądu przynosi
terapia laserowa [19]. Podkreślić należy, że argyria jest
uznawana za problem jedynie kosmetyczny. Nagromadze-
nie srebra w tkankach i narządach nie zaburza ich pra-
widłowego funkcjonowania, ani też nie ma właściwości
kancerogennych [13]. Przyczyny pojawiania się srebrzycy
są dosyć kontrowersyjne. Odbiegają od siebie relacje na
temat czasu przyjmowania i dozowania srebra. O ile jedni
szacują minimalne stężenie srebra mogące wywołać ar-
gyrię na 4 do 5 g [13], o tyle inni sugerują 140 mg/l przez
2 lata do 25 mg/l przez rok [3]. W opinii Wernera Kühniego
i Waltera von Holsta [3] problemy mogłoby spowodować
dopiero spożycie 78-372 l roztworu 25 mg/l srebra. To
znaczy, że w przypadku codziennego stosowania przez
około 4 lata 100 ml roztworu 25 mg/l srebra osiągnęłoby
stężenie, które mogłoby negatywnie wpłynąć na zdrowie
człowieka. Dopuszczalna ilość srebra we krwi wynosi po-
niżej 1 μg/l, zaś jego zawartość w tkance to 10 ng/g tkanki
[15]. Należy pamiętać, że przez nieuszkodzoną skórę do
organizmu przenikają jedynie śladowe ilości srebra. Ba-
dania wskazują, że skóra stanowi skuteczną barierę przed
wnikaniem nanosrebra w głąb tkanek [17, 20].
P
odsumowanie
Przedstawione w artykule rozważania dowodzą, że na-
nocząstki srebra mogą być wykorzystywane w kosme-
tologii jako środek konserwujący, zabezpieczający przed
rozwojem mikroorganizmów na etapie produkcji i kon-
sumpcji oraz jako dodatek do kosmetyków przeznaczo-
nych do cery z problemami.
L
iteratura
1.
J.W. Alexsander:
History of the medical use of silver
, Surg Infect,
10, 2009, 289-292.
2.
H.J. Klasen:
Historical review of the use of silver in the treatment of
burns. Early uses
, Burns, 26, 2000, 117-130.
3.
W. Kühni, W. Holst:
Srebro koloidalne jako lek. Zdrowy antybiotyk
, Wy-
dawnictwo PURANA, 2011.
4.
K. Mijnendonckx, N. Leys, J. Mahillon, S. Silver, R.V. Houdt:
Antimicrobial
silver:uses,toxicityandpotentialforresistance
,Biometals,26,2013,609-621.
5.
A. Kędziora, K. Gorzelańczyk, G. Bugla-Płoskońska:
Positive and negative
aspects of silver nanoparticles usage
, Biology International, 53, 2013, 67-76.
6.
S. Silver, L. T. Phung, G. Silver,
Silver as biocides in burn and wound
dressings and bacterial resistance to silver compounds
. Journal of In-
dustrial Microbiology and Biotechnology 33, 627–634, 2006.
7.
G. Bugla-Płoskońska, A. Leszkiewicz (Kędziora), B. Borak, M. Jasiorski,
Z. Drulis-Kawa, A. Baszczuk, K. Maruszewski, W. Doroszkiewicz:
Bac-
tericidal properties of silica particles with silver islands located on the
surface
, International Journal of Antimicrobial Agents, 29, 2007, 738-748.
8.
G. Bugla-Płoskońska, M. Jasiorski, A. Leszkiewicz (Kędziora), B. Borak,
A. Baszczuk, S. Brzeziński, G. Malinowska, W. Doroszkiewicz:
Bakteriobój-
czedziałanieimmobilizowanychpreparatówsrebraimożliwośćichpraktycz-
nego zastosowania
, Farmaceutyczny Przegląd Naukowy, 37(2), 2008, 23-26.
9.
G. Bugla-Płoskonska, M. Jasiorski, A. Leszkiewicz (Kędziora), B. Borak,
Z. Drulis-Kawa, A. Baszczuk, K. Maruszewski, W. Doroszkiewicz:
Silver nanoislands located on the silica spheres and its antimicrobial
activity against Klebsiella pneumoniae strain
, Nano Science and Nano
Technology: an Indian Journal, 2, 2008, 45-47.
10.
E. Kępiński, U. Nawrot, A. Seniuk, K. Włodarczyk, R. Białynicki-Birula:
The in vitro effect of a silver-containing dressing on biofilm development
,
Advances in Clinical and Experimental Medicine, 18(3), 2009, 277-281.
11.
M. Jasiorski, A. Leszkiewicz (Kędziora), S. Brzeziński, G. Bugla-
-Płoskońska, G. Malinowska, B. Borak, I. Karbownik, A. Baszczuk,
W. Stręk, W. Doroszkiewicz:
Textile with silver silica spheres: its anti-
microbial activity against Escherichia coli and Staphylococcus aureus
,
Journal of Sol-Gel Science and Technology, 51, 2009, 330-334.
12.
A. Kędziora, W. Stręk, L. Kępiński, G. Bugla-Ploskonska, W. Doroszkie-
wicz:
Synthesis and antibacterial activity of novel titanium dioxide doped
with silver
, Journal of Sol Gel Science and Technology, 62, 2012, 79-86.
13.
G. Bugla-Płoskońska, A. Leszkiewicz:
Biologiczna aktywność srebra
i jego zastosowanie w medycynie
, Kosmos 1-2, 2007, 115-122.
14.
A. Kędziora, K. Sobik:
Oporność bakterii na srebro – problem stary czy
nowy?,
Kosmos, 62, 2013.
15.
J. Pies:
Srebro koloidalne. Rewolucja w leczeniu
, Wydawnictwo Studio
Astropsychologii, 2011.
16.
M. Molski:
Chemia piękna
, PWN, Warszawa 2009.
17.
S. Kokura, O. Handa, T. Takagi, T. Ishikawa, Y. Naito, T. Yoshikawa:
Silver nanoparticles as a safe preservative for use in cosmetics
, Nano-
medicine: Nantechnology, Biology and Medicine, 2010, 570-574.
18.
B. Sadeghi, F.S. Garmaroudi, M. Hashemi, H.R. Nezhad, A. Nasrollahi,
S. Ardalan, S. Ardalan:
Comparison of the anti-bacterial activity on
the nanosilver shapes: Nanoparticles, nanorods and nanoplates
, Ad-
vanced Powder Technology, 23, 2012, 22-26.
19.
D. Brandt, B. Park, M. Hoang, H.T. Jacobe:
Argyria secondary to inge-
stion of homemade silver solution
, Journal of the American Academy of
Dermatology, 53(2); 2005, 105-107.
20.
W.Lu,D.Senapati,S.Wang,O.Tovmachenko,A.K.Singh,H.Yu,P.Ch.Ray:
Effect of surface coating on the toxicity of silver nanomaterials on human
skin keratinocytes
, Chemical Physics Letters, 487; 2010, 92-96.
1...,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,...80