1 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
82
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
ZDROWIE
Wpływ kofeiny na płód
Kofeina należy do najbardziej rozpowszechnionych, psychoak-
tywnych substancji na świecie. Występuje w kawie, herbacie,
czekoladzie, napojach energetycznych, soft drinkach (typu cola)
oraz wniektórych lekach. Jej częste występowanie powoduje to,
żewiększość kobiet ciężarnych codziennie spożywa kofeinę [24].
Zmiany hormonalne u kobiet w ciąży wpływają na zmniej-
szenie aktywności enzymów wątrobowych co powoduje, że
czas połowicznego rozpadu kofeiny jest 2–3-krotnie wydłu-
żony. Kofeina i jej metabolity z łatwością przekraczają barierę
łożyska i już od 7–8 tygodnia ciąży osiągana jest równowaga
między stężeniem kofeiny u matki i płodu. Z powodu niedoj-
rzałości wątroby u płodu jej wydalanie jest opóźnione [25].
Nadmierne spożycie kofeiny (ponad 600 mg/dziennie)
wiąże się ze zwiększeniem ryzyka utraty płodu, niską masą
urodzeniową dziecka, przedwczesnym porodem, wzrostem
częstości występowania u płodu czynności oddechowej oraz
znacznym spadkiem podstawowej czynności serca. Należy
jednak podkreślić, iż kofeina stosowana z umiarem nie powo-
duje takich działań [24].
Wpływ używek na rozwój płodu
Spożywanie alkoholu i palenie tytoniu to częste nałogi wśród
ludzi na całym świecie. W Polsce jedynym ograniczeniem za-
kupu alkoholu i tytoniu jest wiek 18 lat. Stosowanie tych uży-
wek przez kobiety w ciąży może prowadzić do wielu powikłań
u jeszcze nienarodzonych dzieci [26].
Łożysko ciężarnej w pełni przepuszcza alkohol do krwiobiegu
płodu. Poziom alkoholu we krwi dziecka jest taki sam jak we
krwi matki już po 40–60 minutach od jego spożycia. Rozwija-
jące się dziecko nie jest w stanie szybko wyeliminować toksyn
ze względu na jeszcze nie w pełni dojrzałą wątrobę. W związ-
ku z tym jego organizm jest dłużej narażony na ich działanie.
Konsekwencją spożywania alkoholu przez kobiety ciężarne jest
ryzyko wystąpienia wielu chorób u płodu takich jak [26]:
•
FAS (
Fetal Alcohol Syndrome
) jest to zespół alkoholowy płodu,
objawiający się deformacjami twarzy, zaburzeniami wzro-
stu, trwałymi uszkodzeniami mózgu oraz upośledzeniem
umysłowym.
•
FAE (
Fetal Alcohol Effect
) jest mniej wyrazistą odmianą ze-
społu alkoholowego płodu.
•
ARBD (
Alcohol Related Birth Defects
) może objawiać się orga-
niczną chorobą serca, zaburzeniami słuchu i wzroku oraz
chorobą nerek.
•
ARND (
Alcohol Related Neurodevelopmental Disorder
) – scho-
rzenie to objawia się uszkodzeniem ośrodkowego układu
nerwowego i zaburzeniami psychicznymi.
Spożywanie alkoholu przez kobiety w ciąży zwiększa również
ryzyko wystąpienia wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.
Do dnia dzisiejszego nie ustalono bezpiecznej dawki alkoholu
spożywanego w czasie ciąży [13]. Dlatego jest on bezwzględnie
przeciwwskazany do stosowania w ciąży.
Palenie tytoniu jak i spożywanie alkoholu jest niewątpliwie
szkodliwe zarówno dla matki jak i jej nienarodzonego dziecka.
Czynne i bierne palenie tytoniu podnosi poziom tlenku węgla
i nikotyny we krwi u ciężarnej i płodu. Nikotyna posiada więk-
sze powinowactwo do hemoglobiny niż tlen. W konsekwencji
dochodzi do niedotlenienia płodu.
Palenie tytoniu wiążę się z ryzykiem wystąpienia: hipotro-
fi płodu (IUGR
Intrauterine Growth Restriction),
nagłej śmierci
łóżeczkowej po porodzie
(SIDS
Sudden Infant Death Syndrome
),
przedwczesnego oddzielania łożyska, poronienia, przedwcze-
snego pęknięcia błon płodowych, chorób układu krążenia oraz
zmniejszenia odporności i wzrostu śmiertelności płodu. Istnie-
je związek między ilością wypalanych papierosów a zmniej-
szoną masą noworodka [13, 26].
Palenie tytoniu przez kobiety w ciąży może skutkować poja-
wieniem się problemów w dalszym życiu dziecka objawiający-
mi się zaburzonym i nieprawidłowym rozwojem psychicznym,
zwiększonym ryzykiem wystąpienia ADHD (nadpobudli-
wości psychoruchowej), słabymi wynikami w osiągnięciach
szkolnych, pojawieniem się zachowań antyspołecznych o cha-
rakterze przestępczym, występowaniem POCHP (przewlekłej
obturacyjnej choroby płuc), astmy i chorób alergicznych [26].
PODSUMOWANIE
Ciąża jest okresem ciągłych zmian w ciele kobiety. Zmienia się
wówczas funkcjonowanie organizmu, w tym układu krążenia,
oddechowego, moczowego, pokarmowego oraz hormonalnego.
Jednym z ważniejszych czynników wpływających na prawi-
dłowy przebieg ciąży jest styl życia, a w nim sposób żywienia,
umiarkowana aktywność fizyczna oraz stan emocjonalny ko-
biety ciężarnej.
LITERATURA
1.
Yates S. Western approach to pregnancy. Pregnancy and Childbirth. A holistic ap-
proach to massage and bodywork. Churchill Livingstone Elsevier, Bristol 2010.
2.
Kaczmarzyk D. Pielęgnacja skóry i włosów u kobiet w czasie ciąży oraz laktacji. Ko-
smetologia Estetyczna 2012, vol. 3(1): 177-181.
3.
Bień A, Turkosz A, Stadnicka S, Kasprzak J, Jamróg K. Zabiegi pielęgnacyjne i pie-
lęgnacja skóry kobiety ciężarnej. European Journal of Medical Technologies 2014,
vol. 3(4): 66-71.
4.
Rytlewski K. Zmiany fizjologiczne w organizmie kobiety ciężarnej i ich znaczenie
w pracy lekarza ogólnego. Przegląd Lekarski 2008, vol. 65(4): 195-202.
5.
Świątecka G, Kornacewicz-Jach Z. Choroby serca u kobiety w ciąży. Via Medica,
Gdańsk 2006.
6.
Stefańczyk-Dzida M, Płaczkiewicz D, Kleinrok A. Choroby układu krążenia u kobiet
w ciąży – część 1. Kardiologia po Dyplomie 2011, vol. 10(7): 62-72.
7.
Sonya S, Abdel-Razeq, MD. Stany nagłe w położnictwie: niewydolność oddechowa.
Ginekologia po Dyplomie 2012, vol. 1: 22-27.
8.
Gerbasi F, Bottoms S, Farag A. Increased intravascular coagulation associated with
pregnancy. Obstetrics & Gynecology 1990, vol. 75: 385-392.
9.
Wu G, Bazer FW, Cudd TA. Maternal nutrition and fetal development. Journal of
Nutrition 2004, vol. 134(9): 2169-2172.
10.
Unzila A, Nayeri, MD. Niepowściągliwe wymioty ciężarnych – postępowanie krok
po kroku. Ginekologia po Dyplomie 2012, vol. 9: 61-68
