1 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
33
A
artykuł
kosmetologia
W literaturze można również znaleźć doniesienia
o takich negatywnych efektach, jak: powodowanie
okresowej bezpłodności czy ginekomastii u mężczyzn.
Jednak wydaje się, że negatywne efekty uwidaczniają
się przy nieodpowiedzialnym przyjmowaniu znacz-
nego nadmiaru fitoestrogenów (dieta, suplementy,
w mniejszym stopniu produkty pielęgnacyjne), w nie-
odpowiednim wieku. Z uwagi na fakt, że mamy do
czynienia z działaniem typu hormonalnego, rekomen-
duje się rozpoczęcie stosowania takich preparatów nie
wcześniej niż po 35. roku życia), po wcześniejszym
kontakcie z lekarzem ginekologiem, dermatologiem
czy kosmetologiem. Większość badań odnosi się jednak
do doustnego przyjmowania fitoestrogenów w róż-
nej postaci. Wszędzie bowiem podkreślane jest raczej
pozytywne działanie suplementów i produktów do
pielęgnacji, niemniej jednak należy mieć świadomość,
że do 35. roku życia poziom endogennych hormonów
zwykle jest prawidłowy i nie potrzebuje suplementacji,
po 35. roku życia fitohormony mogą stanowić element
profilaktyczny przed menopauzą i jej niekorzystnymi
objawami, a po 40. roku uzupełniać hormonalną tera-
pię zastępczą (HTZ), jednak powinno to być konsulto-
wane z lekarzem.
Fitoestrogeny mają jedynie działanie miejscowe.
Stosowane w preparatach kosmetycznych zapewniają
skuteczność działania podobną do hormonów
zwierzęcych. W odróżnieniu jednak od nich, ich dzia-
łanie ogranicza się do miejsca aplikacji. Nie powodują
reakcji ubocznych, są bezpieczne. Dość często, w celu
efektywniejszego wykorzystania fitohormonów, za-
myka się je w liposomy, czyli nośniki substancji biolo-
gicznie aktywnych. Układy te pokonują stosunkowo
łatwo barierę, jaką dla większości substancji zawartych
w kremie stanowi naskórek. Dzięki temu docierają one
do głębszych warstw skóry, przenosząc tam substan-
cje biologicznie czynne w nich zamknięte, co w spo-
sób znaczący zwiększa możliwość ich wykorzystania
w procesie odnowy komórek skóry.
|
|
FITOESTROGENY JAKO SUBSTANCJE
CZYNNE W PRODUKTACH
KOSMETYCZNYCH
Substancje czynne stosowane w nowoczesnych prepara-
tachkosmetycznychmajazazadaniepielegnacjeiochronę
skory. Działaja one wielokierunkowo, wpływajac na stan
i funkcjonowanie rónychwarstwskory. Częs substancji
czynnych działa w obszarze warstwy rogowej naskorka,
neutralizujac wolne rodniki, modyfikujac własciwosci ba-
rierowe (np. ceramidy) lub zwiekszajac poziomnawilzenia
(np. gliceryna). Inne zwiazki docieraja do głebszych partii
naskorka, gdzie wykazuja aktywnoś przeciwrodnikowa
i pełnia funkcje ochronne. We wspołczesnych produk-
tach kosmetycznych stosuje sie cały szereg substancji,
wpływajacych bezposrednio na przebieg procesow me-
tabolicznych. Do zwiazkow takich należ m.in. retinol,
flawonoidy, hydroksyprolina, pochodne wielonienasy-
conych kwasow tłuszczowych i wiele, wiele innych sub-
stancji o bardzo zrónicowanej budowie i własciwosciach
biochemicznych. Działanie fitoestrogenów, ich budowa
w pełni predysponuje te związki jako składniki aktywne
współczesnych preparatówkosmetycznych typu anti-age.
Efekty ich stosowania są dobrze opisane w wielu publi-
kacjach jako przeciwutleniające, zapobiegające utlenieniu
i uszkodzeniu błon komórkowych, stymulujące synte-
zę proteoglikanów (skutkującą zwiększeniem poziomu
nawilżenia), wzmacniające (wynikające z wpływu na
produkcje kolagenu i zapobieganie jego degradacji po-
przez blokowanie enzymów zaangażowanych w ten
proces), przeciwzapalne (pod wpływem działania fito-
estrogenównaczynia poszerzają się, a skóra staje się lepiej
ukrwiona i odżywiona, zwiększa się gęstość włókien
kolagenowych w skórze, poprawiając stopień nawilżenia
i uelastycznienia naskórka). Fitoestrogeny stosowane
w kosmetykach zapobiegają również uszkodzeniom błon
komórkowych, indukowanego światłem ultrafioletowym,
hamujądziałaniemetaloproteinaz, kluczowychenzymów
rozkładających kolagen skóry i wywołujących tzw. elasto-
zę. Jednym z głównych czynników stymulujących meta-
loproteinazy jest promieniowanie UV. Nie należy zapo-
minać o działaniu hamującym rozwój bakterii i grzybów
oraz stabilizującym fizykochemicznie podłoże samego
preparatu, czyniąc go bardziej stabilnym i trwałym.
Producenci kosmetyków pielęgnacyjnych, a w szcze-
gólności o działaniu anti-aging, prześcigają się w pomy-
słach wprowadzania nowych substancji o tym dzia-
łaniu, łączeniu już znanych, tak by efektywność była
wyższa (np. dodatek flawonów do fitoestrogenów
wzmacnia ich działanie antyoksydacyjne), eliminowa-
niem niektórych składników, mogących zmniejszać
efektywność działania składników aktywnych (np. pa-
rafiny, która stanowi pewne ograniczenia przenikania
związków aktywnych).