1 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
34
A
artykuł
kosmetologia
Z uwagi na obowiązujące przepisy, nakładające na
producentów obowiązek umieszczania na opakowaniu
lub dołączonej ulotce informacji o produkcie, zawartość
składników aktywnych nie stanowi tajemnicy (Ingre-
dients/INCI/składniki). Zatemw składzie produktów, dla
których producent deklaruje działanie fitoestrogenowe,
mogą znaleźć się: ekstrakty soi (
Glycine soya, Glycine hi-
spidia, G.Soja
), pochrzynu dzikiego (
Dioscorea villosa
), lu-
krecji (
Glicyrrhiza glabra
), chmielu (
Humulus Lupulus
), Lu-
cerny (
Medicago sativa
), czerwonej koniczyny (
Trifolium
incarnatum, Trifolium pratense
), łubinu (
Lupinus polyphyl-
lus
), nasion granatu (
Punica granatum
), korzenia Cimifu-
ga (
Cimifuga recemosa
), pluskwicy gronistej (
Cimicifuga
racemosa
), dzięgla chińskiego (
Angelica sinensis
), kudzu
(
Pueraria lobata
) żeń-szenia (
Panax ginseng
), karanty
(
Momordica carantia
), fasoli (
Faseolum vulgaris
), jambolu
(
Syzygium jambolana
), bluszczu (
Hedera helix
), bylicy boże
drzewko (
Artemisia abrotanum
), iglicy włoskiej (
Ruscus
aculeatus
), brzozy (
Betula pendula
), algi brązowej (
Pelvetia
),
niepokalanka mnisiego (
Vitex agnus castus
), lnu (
Linum
uitassimum
), kudzu (
Pueraria mirifica
) i wiele innych.
|
|
PODSUMOWANIE
Podobieństwo budowy przestrzennej fitoestroge-
nów do estrogenów endogennych i ich właściwości
fizykochemiczne (budowa, wielkość, hydrofobowość)
sprawiają, że mogą łączyć się z receptorami znajdują-
cymi się w skórze, naśladując działanie „oryginalnych”
hormonów w tkankach, np. odblokowanie genu odpo-
wiedzialnego za syntezę kolagenu, a w konsekwencji
powstawanie nowych włókien podporowych odpowie-
dzialnych za jędrność i prawidłowe napięcie skóry twa-
rzy i ciała. W odróżnieniu od hormonów ludzkich, ich
odpowiedniki pochodzenia roślinnego cechuje szerokie
spektrum działania. Ten sam związek może wpływać
na różne procesy. Rodzaj i efekt działania danego ukła-
du w dużym stopniu zależy od jego stężenia, miejsca
działania oraz współdziałania z innymi fitohormona-
mi czy składnikami aktywnymi i bazowymi finalnego
produktu kosmetycznego. Wpływ na efekty ma rów-
nież komórka, z którą hormon reaguje. Jego działanie
w dużym stopniu zależne jest od wieku, funkcji, jakie
pełni, oraz lokalizacji w tkance. Fitoestrogeny poza
oddziaływaniem na receptory swoiste dla hormonów
ludzkich, charakteryzują się bardzo silnymi właściwo-
ści antyoksydacyjnymi. Odgrywają one rolę zmiataczy
wolnych rodników, hamują mutacje komórkowe, dzia-
łają przeciwnowotworowo. Dzięki tym właściwościom,
stosowane zewnętrznie w kosmetykach mają bardzo
szeroki zakres zbawiennego wpływu na opóźnienie
procesu starzenia skóry.
Reasumując, budowa chemiczna ma zasadniczy
wpływ na mechanizm działania tych roślinnych za-
mienników estrogenów endogennych w ludzkiej skó-
rze, a to z kolei czyni fitoestrogeny pełnoprawnymi
składnikami aktywnymi produktów kosmetycznych
godnych zaufania. Natura wciąż czeka na odkrywanie
w niej nowych, działających równie zbawiennie skład-
ników. Kolejnymi „perełkami” wydają się FitoDHEA
oraz eksydony.
|
|
BIBLIOGRAFIA
1.
P. Badowski, B. Urbanek-Karłowska:
Fitoestrogeny – występowanie
w żywności
, Roczn. PZH, 3(52), 2001.
2.
O. Kraszewska, A. Nynca, B. Kamińska, R. Ciereszko:
Fitoestrogeny.
Występowanie, metabolizm i znaczenie biologiczne u samic
, Postępy Bio-
logii Komórki, 1, 2007.
3.
G. Grynkiewicz, M. Gadzikowska:
Fitoestrogeny jako selektywne modula-
tory aktywności receptorów estrogenowych
, Postępy Fitoterapii, 1, 2003.
4.
-
lacja_hormonalna_3.pdf.
5.
A. Polatowska:
Fitoestrogeny jako alternatywa dla terapii hormonalnej
,
Praca Specjalizacyjna z zakresu farmacji aptecznej.
6.
M. Adamczyk:
Synthesis of a novel fluorescent probe for estrogen recep-
tor
, Bioorg. Med. Chem. Lett., 12, 2002, 1283.
7.
A. Nawirska, A. Sokół-Łętowska, A.Z. Kucharska:
Właściwości prze-
ciwutleniające wytłoków z wybranych owoców kolorowych
, Żywn Na-
uka Technol Jakość, 2007.
8.
H. Puzanowska-Tarasiewicz, L. Kuźmicka, M. Tarasiewicz:
Antyoksy-
danty a reaktywne formy tlenu
, Bromat Chem Toksykol, 2010.
9.
A. Nowak, J. Zielonka, M. Turek, A. Klimowicz:
Wpływ przeciwutle-
niaczy zawartych w owocach na proces fotostarzenia się skóry
, Postępy
Fitoterapii, 2, 2014.
10.
CHemia dla ciała….http://www.supra.amu.edu.pl/files/monographs/
kosmetyki_-_chemia_dla_ciala.pdf.
11.
R. Czerpak, A. Pietryczuk, A. Jabłońska-Trypuć, K. Obrębska:
Aktyw-
ność biologiczna izoflawonoidów i ich znaczenie terapeutyczne
, Postępy
Fitoterapii, 2, 2009.
12.
W. Krzynówek:
Fitohormony w kremie
, Żyjmy dłużej, 1, 2010.
13.
A. Lebiedowska:
Starzenie się skóry i kosmetyki anti-aging
, Biotechno-
logia.pl, 2, 2014.
14.
Z. Janeczko:
Polifenole roślinne w terapii schorzeń układu krążenia
, Pa-
nacea, 3(8), 2004.
15.
-
czyzn,4426,2.
16.
J. Levin:
How Much Do We Really Know About Our Favorite Cosmeceu-
tical Ingredients?
, J Clin Aesthet Dermatol., 3(2), 2010.
17.
B. Macura, L. Śliwa:
Interakcje pomiędzy endogennymi estrogenami
a środowiskowymi fitoestrogenami w regulacji działania układu rozrod-
czego męskiego
, Borgis – Medycyna Rodzinna, 4, 2006.
18.
M. Babuśka-Roczniak, W. Roczniak:
Rola dehydroepiandrosteronu
w procesie starzenia
, Problemy Medycyny Rodzinnej, 3(11), 2009.
19.
M. Woźniak:
Plejotropowe ziałanie fitoestrogenów a preparaty OTC
stosowane w okresie menopauzy
, Praca specjalizacyjna z farmacji ap-
tecznej, 2013.
20.
E. Deja, M. Sikora, A. Tretyn:
Sygnatura wapniowa: generowanie i spe-
cyfika cytoplazmatycznego sygnału wapniowego
, Postępy Biologii Ko-
mórki, 3, 2005.
21.
E. Kwiatkowska:
Fitoestrogeny – rola prozdrowotna i zawartość w pro-
duktach
, Postępy Fitoterapii 2 2009.
22.
G. Schroeder (et al.):
Kosmetyki – chemia dla ciała
, Cursiva, 2011.
