Page 104 - KE - 2014.3 - calosc

254
vol. 3 \ 3 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna
preparatów w sprayu, które mogą podrażniać, a przy
długim stosowaniu nawet uszkadzać drogi oddechowe.
Sprzęt stosowany do mycia (mopy, zmywaki, ścierecz-
ki) musi być oczyszczony i wysuszony po zakończeniu
procedur sanityzacyjnych – wilgotne środowisko sprzyja
rozwojowi mikroorganizmów, szczególnie grzybów.
Gdy dojdzie do przerwania ciągłości tkanek i zanie-
czyszczenia powierzchni krwią, wydzielinami orga-
nicznymi, należy zastosować preparaty o rozszerzonym
spektrum działania, najlepiej chlorowe. Zanieczysz-
czenie takie zalewa się preparatem dezynfekcyjnym, po
określonym czasie zbiera przy pomocy ręczników papie-
rowych, ligniny i ponownie dezynfekuje [22-24].
Narzędzia i sprzęt – dezynfekcja, mycie, sterylizacja
Narzędzia i sprzęt często mają bezpośrednią styczność
ze skórą pacjenta, dlatego tak ważne jest zachowanie ich
czystości i sterylności [26]. Dezynfekcja to proces nisz-
czenia form wegetatywnych drobnoustrojów; nie nisz-
czy jednak form przetrwalnikowych (spor). Sterylizacja
prowadzi do niszczenia wszystkich form drobnoustrojów,
również przetrwalników.
Częsty problem stanowi klasyfikacja narzędzi według
skali ryzyka. W obszarze medycznym stosuje się podział
klasyfikacyjny Spauldinga. Wyróżnia się cztery strefy ry-
zyka oparte na tej klasyfikacji:
1. strefa A – wysokiego ryzyka – sprzęt inwazyjny na-
ruszający ciągłość tkanek i mający kontakt z ranami
i jałowymi jamami ciała wraz z błonami śluzowymi:
skalpel, opatrunki, igły (najlepsze są jednorazowe,
wówczas ryzyko przeniesienia zakażenia jest prak-
tycznie zerowe). Przy sprzęcie wielokrotnego użycia
stosuje się dezynfekcję, mycie, sterylizację;
2. strefa B – średniego ryzyka – sprzęt mający kontakt
z nieuszkodzonymi błonami śluzowymi, sprzęt prze-
znaczony dla pacjentów z chorobami zakaźnymi oraz
sprzęt zanieczyszczony materiałami organicznymi,
powierzchnie dotykowe (często dotykane przez per-
sonel i pacjentów) – cążki, cęgi, frezy, itp. Stosuje się
dezynfekcję, mycie, sterylizację lub wysoki poziom de-
zynfekcji; w przypadku narzędzi, części sprzętów, któ-
re ze względu na swoją termolabilną (wrażliwą na wy-
soką temperaturę) konstrukcję nie mogą być poddane
działaniu wysokiej temperatury, używa się preparatów
o szerokim spektrum działania, czyli bakteriobójczym,
wirusobójczym, prątkobójczym i sporobójczym;
3. strefa C – niskiego ryzyka – sprzęt kontaktujący się ze
zdrową skórą – pilniki, brodziki do moczenia stóp, ko-
pytko metalowe do podważania okalającego naskórka.
Stosuje się mycie, dezynfekcję;
4. strefa D – minimalnego ryzyka – powierzchnie i wypo-
sażenie znajdujące się w otoczeniu klientów, np. pod-
łogi, ściany. Stosuje się mycie, dezynfekcję [22, 25, 27].
Jeżeli istnieje ryzyko nawet niezamierzonego prze-
rwania ciągłości tkanek, gdy pacjent przychodzi z ranami
otwartymi (stopa cukrzycowa, otarcia, itp.), najlepszym
rozwiązaniem byłoby wykorzystywanie narzędzi i sprzę-
tu jednorazowego użytku, jednak nie do wszystkich pro-
cedur takie narzędzia są dostępne [20, 25].
Dobierając skuteczny preparat do dezynfekcji, należy
wziąć pod uwagę:
– – zakres działania biobójczego (bakteriobójczy, wiru-
sobójczy, prątkobójczy, sporobójczy),
– – kompatybilność materiałową,
– – niską toksyczność,
– – ekonomikę - z pozoru droższy koncentrat może być
wydajniejszy i wystarczyć na dłużej niż inne tego
typu produkty nieskoncentrowane.
Dezynfekcja narzędzi – procedura
1. Jak najszybciej po zabiegunarzędzia zanurzyćwroztworze
środka dezynfekująco-myjącego, najlepiej w specjalnych
wannach dezynfekcyjnych, z wyjmowanym sitem i pokry-
wą; nie wolno dopuszczać do zasychania na powierzchni
narzędzi resztek organicznych, np. naskórka, krwi.
2. Narzędzia podczas dezynfekcji powinny być całkowicie
zanurzone w roztworze roboczym. Narzędzia o złożo-
nej budowie (wyłącznie wtedy, gdy zezwala na to pro-
ducent) przed zanurzeniem rozmontować.
3. Po umieszczeniu narzędzi wannę należy zamknąć i od-
czekać zalecany przez producenta czas ekspozycji, który
mierzony jest od umieszczenia ostatniej sztuki narzędzi.
4. Czasu ekspozycji nie należy skracać ani wydłużać.
5. Po upływie zalecanego czasu ekspozycji narzędzia wy-
jąć, opłukać i umyć.
6. Po umyciu opłukać narzędzia dwukrotnie w czystej
gorącej wodzie (dejonizowana lub przegotowana).
7. Narzędzia wysuszyć za pomocą czystych bawełnianych
ściereczek lub suchego gorącego powietrza (suszarka).
8. Zużyty roztwór roboczy wylać, wannę umyć, zdezyn-
fekować i osuszyć.
9. Umyte, zdezynfekowane i wysuszonenarzędzia spakować
i przekazać do sterylizacji. Do pakowania narzędzi stosu-
je się jednorazowe torebki, rękawy papierowo-foliowe.
W wyniku sterylizacji otrzymuje się jałowe produkty –
wszystkie mikroorganizmy znajdujące się na powierzch-
ni ulegają inaktywacji, zarówno postacie wegetatywne,
jak i formy przetrwalnikowe.
Stosuje się sterylizację wysokotemperaturową (w parze
wodnej o wysokiej temperaturze), niskotemperaturową (ste-
rylizacja w tlenku etylenu, sterylizacja parą wodną o niskiej
temperaturze i formaldehydem), sterylizację realizowaną za
pomocą napromieniania i sterylizację plazmową [25-27].
Wgabinetachpodologicznychnajczęściej stosowanąmetodą
sterylizacji jest sterylizacja w parze wodnej o wysokiej tempe-
raturze (sterylizacja ciepłemwilgotnymw autoklawie). Jej tem-
peratura wynosi 121°C pod ciśnieniem 1 atmosfery lub 134°C
pod ciśnieniem 2 atmosfer; minimalne czasy ekspozycji to 15
i 5 minut. Jest tometoda szybka, pewna, ekonomiczna i nietok-
syczna [27]. Do kontroli procesu sterylizacji stosuje się wskaź-
niki: fizyczne (termometry,manometry, karty kontrolne, rurki
Browna), chemiczne (substancje chemiczne zmieniające bar-
wę), biologiczne (sporywyselekcjonowanych szczepówbakterii
wysoce opornych na dany czynnik sterylizacyjny) [25, 26].
Przed przekazaniem narzędzi do sterylizacji muszą być one
zdezynfekowane, dokładnie umyte i osuszone. Następnym
etapem jest odpowiednie zapakowanie ich do przeznaczonych
do tego celu jednorazowych torebek lub rękawów papierowo-
-foliowych. Opakowania powinny być wytrzymałe, odporne na
uszkodzenia mechaniczne i wilgoć. Tak przygotowany sprzęt
umieszcza się wkomorze sterylizatora, po zabieguwyładowuje
z komory i przechowuje do czasu otwarcia i użycia [25-28].