Polecamy
163
Kosmetologia Estetyczna / 3 / 2013 / vol. 2
Dermatologia
/
artykuł
Trądzik
pospolity
w praktyce
dr n
.
med
.
D
anuta
N
owicka
specjalista dermatolog
e-mail:
Latem u niektórych osób obserwuje się po-
prawę stanu klinicznego związaną z przeciw-
zapalnym działaniem promieniowania UV.
Jesienią problem wraca. Osoby chorujące na
tę powszechną dermatozę szukają pomocy
głównie w gabinetach kosmetycznych. Każdy
pacjent wymaga indywidualnego podejścia
i właściwej, dokładnej diagnozy.
Ł
ojotok
W etiopatogenezie trądziku pospolitego biorą
udział różne czynniki. Podstawą jest nadmier-
ny łojotok, czyli wzmożone wydzielanie łoju
przez gruczoły łojowe na powierzchnię skóry.
Najczęściej łojotok obserwuje się w miejscach
o nasilonym występowaniu gruczołów łojo-
wych: na czole, nosie, brodzie, w okolicach de-
koltu, okolicy międzyłopatkowej.
Wydzielanie łoju jest regulowane przez
kilka czynników - przede wszystkim gene-
tycznych i hormonów. Androgeny pobudzają
produkcję łoju poprzez oddziaływanie na re-
ceptory umieszczone na gruczołach łojowych.
Podobnie działa progesteron i prolaktyna.
Największe nasilenie trądziku obserwowane
jest u osób młodych w okresie dojrzewania i u
mężczyzn. Dodatkowo na funkcję hormonów
działa stres. Dlatego w sytuacjach obciążenia
psychicznego i fizycznego wiele osób zauwa-
ża nasilenie łojotoku i/lub nasilenie zmian
skórnych. Inne czynniki nasilające łojotok to
niedobory witamin A, E, B, PP oraz C.
Oprócz zwiększonego wydzielenia łoju,
przyczyną pojawiania się zmian trądzikowych
jest także nieprawidłowe rogowacenie ujść
mieszków włosowych. Polega ono na zahamo-
waniu złuszczania się komórek warstwy rogo-
wej i zalegania ich przewodzie wyprowadza-
jącym i na powierzchni naskórka. W efekcie
dochodzi do „zaczopowania” ujścia mieszka
włosowego i wytworzenia mikrozaskórnika,
zmiany niewidocznej klinicznie, która jest po-
czątkiem wszystkich innych wykwitów spoty-
kanych w omawianej chorobie. Ogromną rolę
w prawidłowym procesie złuszczania się ko-
mórek warstwy rogowej odgrywa witamina A.
W przypadku jej niedoboru zjawisko znacznie
się nasila. U osób chorujących na trądzik po-
spolity również skład wytwarzanego łoju nie
jest prawidłowy. Występują w nim niedobory
nienasyconego kwasu linolowego - czynnika
odpowiedzialnego za działanie przeciwzapal-
ne. Zmiany w ilości i składzie łoju przyczyniają
się do lepszej kolonizacji gruczołów łojowych
przez bakterie
Propionibacterium acnes
. Są to
bakterie beztlenowe, a ich obecność powoduje
wzmożenie stanu zapalnego wokół gruczo-
łu łojowego i całego mieszka włosowego oraz
powstanie wykwitów zapalnych, takich jak
krosty, guzy i cysty. W niektórych cięższych
postaciach trądziku oprócz
Propionibacte-
rium acnes
obecne są bakterie z rodzaju gron-
kowców, w tym również gronkowiec złocisty,
a także lipofilne drożdżaki [1].
Trądzik pospolity (
acne vulgaris
) jest chorobą przewlekłą, występującą nawet u 80% osób
w wieku dojrzewania, ale także coraz częściej u osób po 25.-30. roku życia. Charakteryzu-
je się występowaniem zaskórników, grudek, krost, guzków, pseudocyst i torbieli ropnych
umiejscowionych w okolicach łojotokowych (twarz, plecy). Przyczynami trądziku są m.in.:
nadmierny łojotok, rogowacenie ujść mieszków włosowych, obecność bakterii
Propioni-
bacterium acnes
oraz następcza reakcja zapalna i immunologiczna.
1...,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20 22,23,24,25,26,27,28,29,30,31,...88