Polecamy
155
Kosmetologia Estetyczna / 3 / 2013 / vol. 2
Starzenie
fizjologiczne
a fotostarzenie
się skóry
Mechanizmy starzenia się skóry są związane
z dwoma równoległymi procesami:
starzenia chronologicznego
(genetycz-
nego, wewnątrzpochodnego)
starzenia zewnątrzpochodnego
, środo-
wiskowego, głównie pod wpływem pro-
mieniowania UV (do 80% zmian jest za-
leżnych od UV) [1,2].
Biologiczne, genetycznie uwarunkowane
przyczyny starzenia się skóry określa się jako
endogenne - pochodzące z wnętrza organi-
zmu wskutek biochemicznych zmian star-
czych zachodzących w komórkach. Przyczyny
starzenia się skóry związane ze środowiskiem
zewnętrznym człowieka należą do egzogen-
nych, wśród nich dominują niekorzystne pro-
cesy komórkowe zachodzące pod wpływem
promieniowania ultrafioletowego UV – foto-
starzenie (
photo-aging
), a także kancerogene-
za (nowotworzenie), czyli proces powstawania
nowotworów (
photocarcinogenesis
), w tym no-
wotworów skóry (
carcinomas
) [3, 4].
C
zynniki
i mechanizmy
starzenia
się
skóry
W chronologicznym,
endogennym
(genetycz-
nym) starzeniu się skóry powstają zmiany
o charakterze zanikowym, które charak-
teryzuje: cienki naskórek, wiotkość skóry,
zmarszczki mimiczne, utrata elastyczności.
Skóra staje się sucha i wiotka, ale pozostaje
gładka. W starzeniu się skóry
egzogennym,
wynikającym w około 80% ze szkodliwego
oddziaływania promieniowania słoneczne-
go UV (
photo-aging
), zmiany mają charakter
przerostowy. Występuje pogrubienie naskór-
ka z różnie zaznaczoną hiperkeratozą; skóra
jest żółto-brunatnawa, szorstka, o nierów-
nomiernym zabarwieniu (występują cha-
rakterystyczne brunatne plamy melaninowe
jako późny objaw zaburzeń w melanogene-
zie); tworzą się głębokie zmarszczki i bruzdy,
częste jest rozszerzenie i kruchość naczyń
włosowatych (tak zwane teleangiektazje), ła-
two tworzą się wynaczynienia z naczyń wło-
sowatych (siniaki).
Klinicznie rzecz ujmując, wraz z wiekiem
zmieniają się proporcje różnych warstw
naskórka. Warstwą zapoczątkowującą cykl
przemian rozwojowych naskórka jest najgłę-
biej położona warstwa podstawna, a zakoń-
czenie przemian morfologicznych i bioche-
micznych w naskórku stanowi wytworzenie
się warstwy rogowej, biologicznie martwej,
czyli bezjądrowej, niezdolnej do podziałów
komórkowych i metabolizmu, mniej lub bar-
dziej widocznie złuszczającej się.
W miarę upływu czasu skóra podlega licznym zmianom. W wieku 25-30 lat następuje
stopniowe pogarszanie się jej stanu, prowadzące do znacznej degeneracji podstawowych
funkcji fizjologicznych skóry. Fizjologiczne, uwarunkowane genetycznie starzenie się
skóry nie jest jedyną przyczyną pogarszania się jej wyglądu i funkcjonowania. Drugą
jest wpływ agresywnych czynników zewnętrznych, promieniowania ultrafioletowego
oraz niektórych niebezpiecznych dla zdrowia substancji chemicznych, produktów prze-
mysłowych, metali ciężkich czy radioaktywnych, znajdujących się głównie w atmosferze
(zanieczyszczenia pyłowe) i w wodzie.
prof
.
zw
.
dr hab
.
E
liza
L
amer
-Z
arawska
e-mail:
Dermatologia
/
artykuł
1...,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,...88