1 / 2018 / vol. 7
Kosmetologia Estetyczna
63
N
artykuł naukowy
TRYCHOLOGIA
TYPY ŁYSIENIA
Wypadanie włosów jest procesem fizjologicznym. Łysienie
może być wynikiem przejściowego lub trwałego wypadania
włosów na ograniczonej powierzchni lub na całej skórze gło-
wy. W literaturze można znaleźć wiele rodzajów łysienia. Mo-
żemy podzielić je na:
•
Łysienie androgenowe.
To najczęściej występujący rodzaj
łysienia uwarunkowany genetycznie, który dotyka zarów-
no mężczyzn, jak i kobiety. W łysieniu androgenowym typu
męskiego włosy wypadają głównie przy skroniach (tzw.
zakola) oraz na szczycie głowy. Łysienie androgenowe ma
podłoże hormonalne, może być poprzedzone łojotokiem lub
łupieżem tłustym, ponieważ bezpośrednią jego przyczyną
jest działanie testosteronu, który przekształca się w dihy-
drotestosteron [23].
•
Łysienie telogenowe
. Występuje wtedy, gdy mechanizm
wypadania włosów polega na skróceniu fazy wzrostu, czyli
anagenu, gdzie czas pozostałych faz pozostaje niezmienio-
ny. Włosy przestają rosnąć, co objawia się wzmożoną utratą
włosów i znacznym uogólnionym przerzedzeniem. Przy-
czyną tego łysienia telogenowego jest najczęściej stres, cho-
roby, leki, nieprawidłowe odżywianie, zabiegi chirurgicz-
ne. Ponieważ w przypadku tego łysienia nie dochodzi do
zniszczenia mieszków włosowych, a jedynie do ich „uśpie-
nia”, utrata włosów bywa jedynie przejściowa. Rozpoznanie
łysienia telogenowego powinno być oparte na wywiadzie
z pacjentem, badaniu klinicznym i wynikach badań. Zazwy-
czaj włosy samoistnie odrastają po kilku miesiącach, jednak
czasami wymagają fachowej pomocy trychologicznej [24].
•
Łysienie plackowate
. Jest to choroba autoimmunologiczna,
zależna od limfocytów T, w której układ odpornościowy or-
ganizmu nie działa prawidłowo wytwarzając przeciwciała,
które atakują mieszki włosowe. Nie do końca znana jest etio-
logia łysienia plackowatego, jednak zauważono, że łysienie
plackowate częściej występuje przy innych chorobach auto-
immunologicznych (choroby tarczycy, choroba Hashimoto),
u osób z atopowym zapaleniem skóry, a także pojawia się
w wyniku dużego stresu emocjonalnego. Nazwa schorzenia
wiąże się z jego objawami. Łysienie plackowate może doty-
czyć wybranych części skóry głowy, ale również doprowa-
dzić do utraty włosów na skórze głowy oraz na całym ciele.
Ze względu na kształt wyróżnia się odmiany łysienia plac-
kowatego: ogniskowe, siatkowate oraz rozlane. Ten rodzaj
łysienia może mieć charakter przejściowy, trwały lub na-
wracający. [25]
•
Łysienie bliznowaciejące
. Ten rodzaj łysienia jest nieodwra-
calny.Wiąże się ze zniszczeniemmieszkówwłosowych, które
zastępowane są tkanką włóknistą – bliznowatą [26]. Przebieg
chorobymoże mieć charakter stopniowy lub bardzo gwałtow-
ny. Bardzo często towarzyszą jej uciążliwe objawy w postaci
świądu, pieczenia, łuszczenia się skóry lub innych stanów za-
palnych. Choroba może być wrodzona i związana z wadami
skóry lub nabyta, wynikająca z czynników zewnętrznych
(oparzenie, odmrożenie, napromieniowanie skóry) lub we-
wnętrznych (choroby: toczeń rumieniowaty, liszaj płaski,
twardziny skóry, zaburzenia metabolizmu, itd.) [27]. Wyróż-
nia się dwa rodzaje łysienia bliznowaciejącego: pierwotne
i wtórne. W przypadku łysienia pierwotnego dochodzi do de-
strukcyjnego procesu zapalenia atakującego torebki włosowe.
W dalszej kolejności choroba klasyfikowana jest względem
typu komórek zażaleniowych, niszczących torebki włosowe
w aktywnej fazie choroby. W przypadku łysienia bliznowa-
ciejącego wtórnego, niszczenie torebek następuje w wyniku
procesu towarzyszącego przykładowo zewnętrznym urazom
w tym ostrym infekcjom, poparzeniom skórnym, napromie-
niowaniu, zmianom nowotworowym itp.
TRYCHOLOGIA – DZIEDZINAMEDYCYNY
Trychologia powstała w XIX wieku, jednak dopiero w ostat-
nich latach zyskała na znaczeniu. To ciągle rozwijająca się dzie-
dzina nauki, która łączy zagadnienia z medycyny estetycznej,
kosmetologii i dermatologii. Słowo „trychologia” pochodzi od
greckiego słowa
trikhos,
oznaczającego „włos”. Zostało ono po
raz pierwszy użyte w kontekście nauki o leczeniu schorzeń
włosów w Wielkiej Brytanii [28]. W Londynie grupa lekarzy
postanowiła zająć się tą wąską specjalizacją i w konsekwencji
ich działań w ciągu następnych lat powstał Instytut Trycholo-
gii oraz pierwsza klinika leczenia chorób skóry głowy i włosa.
Dolegliwości związane ze skórą głowy i włosami wymagają
równie poważnego traktowania, jak każde inne schorzenie na-
szego ciała. Obecnie trycholodzy zajmują się dokładną analizą
stanuwłosów i ich korzeni oraz analizą skóry głowy, diagnostyką
schorzeń tej części ciała, leczeniem zdiagnozowanych schorzeń
poprzez stosowanie zabiegów trychologicznych oraz specjali-
stycznych preparatów leczniczych. Za dynamicznym rozwojem
trychologii w ostatnich latach stoją głównie duże postępy w ba-
daniach nad leczeniem dolegliwości skóry głowy i włosów.
KARBOKSYTERAPIAWTERAPII ŁYSIENIA
I WYPADANIAWŁOSÓW
Pierwsze terapie z wykorzystaniem dwutlenku węgla zasto-
sowali z powodzeniem francuscy lekarze w latach trzydzie-
stych u pacjentów z niewydolnością żylną. W latach dziewięć-
dziesiątych nastąpił kolejny postęp medycyny, kiedy podczas
leczenia zmian troficznych skóry wynikłych z miażdżycy
i cukrzycy uzyskano pozytywne efekty. Oprócz zastosowania
terapeutycznego CO
2
zaobserwowano także poprawę wyglą-
du skóry w miejscach iniekcji dwutlenku węgla [29]. Wówczas
terapie z dwutlenkiem węgla nabrały nowego wydźwięku.
Kolejne zabiegi uwidoczniły jeszcze bardziej poprawę kondycji
skóry, jej wyglądu oraz elastyczność. Obecnie karboksyterapia
znajduje zastosowanie również w trychologii (fot. 1) [30].
Mechanizm działania karboksyterapii
Zabieg karboksyterapii przeprowadzony w obszarze skóry
głowy prowadzi do neowaskularyzacji (tworzenia się nowych
