25
Kosmetologia Estetyczna / 1 / 2013 / vol. 2
hiperpigmentacji (J). Oceny dokonuje się w czterech re-
jonach twarzy: czoło, lewy policzek, prawy policzek, bro-
da. Aby obliczyć nasilenie ostudy wg skali MASI, należy
w pierwszej kolejności określić, jaki procent powierzchni
(P) zajmuje zmiana w obrębie jednego z czterech regionów
podlegających analizie: 1 = <10%, 2 = 10 – 29%, 3 = 30 – 49%,
4 = 50 -69%, 5 = 70 – 89%, 6 = 90 – 100%.
Następnie należy ocenić kolor zmiany (K) wg następują-
cego schematu:
0 = skóra bez oznak przebarwień
1 = bardzo słabo widoczne przebarwienia
2 = łagodna hiperpigmentacja
3 = umiarkowana hiperpigmentacja
4 = intensywna hiperpigmentacja.
Jednorodność zmian ( J) definiuje się następująco:
0 = brak przebarwień
1 = niewielkie plamki
2 = większe plamy (poniżej 1,5 cm średnicy)
3 = plamy o średnicy powyżej 2 cm
4 = jednorodnie przebarwiona skóra bez obszarów
wolnych od zmian hiperpigmentacyjnych [12-14].
Współczynnik MASI jest wynikiem równania:
Czoło 0,3(K+J)A + prawy policzek 0,3(K+J)A
+ lewy policzek 0,3(K+J)A + broda 0,1(K+J)A
S
kala hiperpigmentacji
T
aylora
i
S
kin
C
olor
C
hart
®
Skala Taylora jest prostą skalą optyczną określającą kolor
zmiany barwnikowej. Skala składa się z 15 plastikowych
kart, które przykłada się do zmiany, porównując kolor
zmiany z kolorem szablonu. W skali Taylora na każdej z kart
jest 10 wzorcowych kolorów, co daje w sumie 150 wzorców,
do których porównywany jest kolor zmiany. Na bardzo po-
dobnej zasadzie działa system Skin Color Chart® opraco-
wany przez firmę L’Oreal. Zawiera on 52 karty wzornikowe,
do których przyrównuje się kolor zmiany. System Skin Co-
lor Chart® pozwala określić nie tylko kolor zmiany, ale rów-
nież jej odcień, czyli zakres barwy pomiędzy żółtym a czer-
wonym, dla każdego z kolorówumieszczonychwe wzorniku.
Określenie koloru zmiany hiperpigmentacyjnej przy po-
mocy tych dwóch skal wizualnych jest proste i nie wymaga
żadnego przeszkolenia, pomimo że różnice w odcieniach
dla poszczególnych wzorników są minimalne. Jedynym
wymaganiem jest odpowiednie oświetlenie, które warun-
kuje powtarzalność przeprowadzonych analiz. Optymalne
natężenie oświetlenia powinno wynosić 1500 luksów [12-14].
S
kala hiperpigmentacji
R
obertsa
Jest to siedmiopunktowa skala określająca pozapalne
zmiany pigmentacyjne, a także ryzyko wystąpienia ta-
kich zmian. Kategoryzacja w skali Robertsa opiera się
o wywiad z pacjentem, badania kliniczne i rodzinny kon-
tekst występowania zmian pigmentacyjnych.
Klasyfikacja zmian hiperpigmantacyjnychw skali Robertsa:
0 = hipopigmentacja
1 = minimalna przemijająca hiperpigmentacja trwająca
poniżej 1 roku
2 = minimalna trwała hiperpigmentacja (powyżej 1 roku)
3 = umiarkowana przemijająca hiperpigmentacja (po-
niżej 1 roku)
4 = umiarkowana trwała hiperpigmentacja (powyżej
1 roku)
5 = intensywna przemijająca hiperpigmentacja (poniżej
1 roku)
6 = intensywna trwała hiperpigmentacja (powyżej
1 roku) [15].
D
ermatoskopia
Dermatoskopia jest nieinwazyjną metodą oceny morfo-
logii skóry i zmian skórnych. Pozwala na analizę zmian
skórnych w różnym powiększeniu. Możliwe jest oświe-
tlanie skóry promieniowaniem o różnej długości fali
i o różnej polaryzacji co daje szerokie możliwości diagno-
styczne. Najpopularniejsza jest dermatoskopia w świetle
widzialnym, w świetle ultrafioletowym i podczerwonym.
Zastosowanie promieniowania o długości 700 – 900 nm
(bliska podczerwień) do oświetlania skóry pozwala obrazo-
wać przedewszystkimzmiany naczyniowe. Jest to związane
z lepszym pochłanianiem tej długości fali przez hemoglo-
binę. Możliwa jest ocena tylko powierzchniowych naczyń
krwionośnych, ponieważ promieniowanie z tego zakresu
długości fali wnika nie głębiej niż 3 mm w głąb tkanki.
W analizie zmian barwnikowych szczególne znacze-
nie ma dermatoskopia z wykorzystaniem promieniowa-
nia ultrafioletowego. Promieniowanie z zakresu UV jest
silnie pochłaniane przez melaninę, co odzwierciedla się
zmianą fluorescencji.
Niemniej jednak nawet doświadczony specjalista nie za-
wsze jest w stanie za pomocą dermatoskopii odróżnić np.
wczesnego czerniaka od znamienia dysplastycznego. Po-
mocne w takim przypadku mogą być wideodermatoskopy,
które pozwalają zapisać obraz
zmiany, a następnie przeprowa-
dzić jego analizę i przetwarzanie.
Dzięki temu możliwa jest ilościo-
wa analiza wszystkich aspektów
morfometrycznych zmiany i ła-
twiejsza diagnostyka różnicowa.
Jako narzędzie pozwalające
przeprowadzić diagnostykę róż-
nicową dla niezidentyfikowanych
zmian barwnikowych wykorzy-
stuje się również w badaniu
in-
-vivo
mikroskopię epilumine-
scencyjną [27].
M
etody usuwania zmian barwnikowych
Dobór metody usuwania barwnikowych zmian posło-
necznych zależy przede wszystkim od głębokości, na jakiej
znajduje się barwnik. Jedną z najprostszych metod okre-
ślających głębokość hiperpigmentacyjnych zmian barwni-
kowych jest badanie z użyciem lampy Wooda. Polega ono na
określeniu kontrastu we fluorescencji skóry i zmiany barw-
nikowej oświetlonej lampą Wooda. Jeżeli pomiędzy zmia-
ną barwnikową a skórą jest wyraźna granica, a więc duża
różnica we fluorescencji, oznacza to, że melanina zgroma-
dzona jest powierzchniowo (najczęściej naskórkowo). Brak
wyraźnej zmiany we fluorescencji skóry względem zmiany
barwnikowej po oświetleniu skóry lampą Wooda warunku-
je występowanie barwnika w skórze właściwej lub na gra-
nicy naskórka i skóry właściwej. Im płycej jest zlokalizo-
wana zmiana, tym łatwiej i za pomocą szerszego spektrum
metod można ją będzie usunąć [6, 7, 10, 16, 17].
Fot. 3
Wzornik Skin Color Chart® [13]
1...,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26 28,29,30,31,32,33,34,35,36,37,...76