6 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
739
ARTYKUŁ NAUKOWY
KOSMETOLOGIA ESTETYCZNA
N
otrzymano / received
12.09.2019
poprawiono / corrected
10.10.2019
zaakceptowano / accepted
29.10.2019
ABSTRACT
Ascorbic acid, also called vitamin C, is the best-known
antioxidant.
Thanks to its antioxidant capacity, it protects the
body’s cells against oxidative stress and heart and
blood vessel disease.
The paper discusses the structure, action and biolog-
ical activity of ascorbic acid in cosmetic products and
medicinal products. The need of the human body for
this vitamin and symptoms of its deficiency is indicated.
Keywords:
ascorbic acid, vitamin C, biological role of
vitamin C, drugs from vitamin C, dietary supplements
with vitamin C, cosmetics with vitamin C
STRESZCZENIE
Kwas askorbinowy nazywany również witaminą C
jest najbardziej znanym antyoksydantem.
Dzięki zdolnościom antyoksydacyjnym chroni
komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym,
chorobami serca i naczyń krwionośnych.
W pracy omówiono budowę, działanie oraz ak-
tywność biologiczną kwasu askorbinowego w wy-
robach kosmetycznych i produktach leczniczych.
Wskazano zapotrzebowanie organizmu człowieka
na tę witaminę i objawy jej niedoboru.
Słowa kluczowe:
kwas askorbinowy, witamina C,
rola biologiczna witaminy C, leki z witaminą C,
suplementy diety z witaminą C, kosmetyki
z witaminą C
»
740
Sara Winkler
Zakład Technologii
Środków Leczniczych
Wydział Farmaceutyczny
z Oddziałem Medycyny
Laboratoryjnej
Śląski Uniwersytet
Medyczny w Katowicach
ul. Poniatowskiego 15
40-055 Katowice
E:
WSTĘP
Witaminy to niskocząsteczkowe związki organicz-
ne, których obecność w organizmie jest niezbędna
do prawidłowego przebiegu wielu procesów meta-
bolicznych. Kwas askorbinowy nazywany również
witaminą C jest jedną z najważniejszych substancji
witaminowych wpływających na zdrowie i dobry
wygląd naszej skóry [1]. Witamina C jest najbardziej
znanym antyoksydantem. Dzięki zdolnościom anty-
oksydacyjnym, kwas askorbinowy chroni komórki
organizmu przed stresemoksydacyjnym, chorobami
serca i naczyń krwionośnych, pełni w komórkach
istotną rolę w utrzymaniu prawidłowego potencjału
oksydoredukcyjnego, bierze udział w neutralizowa-
niu reaktywnych form tlenu i azotu [2].
BUDOWA IWŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
KWASU ASKORBINOWEGO
Kwas askorbinowy w standardowych warunkach
jest bezwonnym, krystalicznym ciałem stałym,
o białym zabarwieniu i kwaśnym smaku. Dobrze
rozpuszcza się w wodzie, a trudno w etanolu [3].
Kwas L–askorbinowy (KA) o wzorze sumarycz-
nym C
5
H
8
O
6
zaliczany jest do grupy alkoholi poli-
hydroksylowych. W centrum cząsteczki znajduje
się pięcioczłonowy pierścień
γ
-laktonowy, który
stabilizuje strukturę, jego rozerwanie prowadzi do
oksydatywnego rozpadu kwasu L-askorbinowego
na dwa związki – kwas szczawiowy (dwuwęglowy)
i kwas L-treonowy (czterowęglowy) [1]. Utlenianie
KA prowadzi do powstania kwasu dehydroaskorbi-
nowego poprzez utworzenie anionu askorbinowe-
go, a następnie rodnika askorbylowego. Utlenione
formy KA mogą być z powrotem redukowane przy
udziale reduktaz: monodehydroaskorbowej i dehy-
droaskorbinowej. Dalsza hydroliza kwasu dehydro-
askorbinowego prowadzi do powstania nieaktyw-
nego biologicznie kwasu 2,3-diokso-L-gluonowego
[1-3]. Właściwości redukujące są wykorzystywane
do ilościowego oznaczania witaminy C w materia-
łach biologicznych, preparatach farmaceutycznych
i produktach spożywczych [1, 4, 5]. Witamina C
jest stosunkowo trwała w stanie suchym. W roz-
tworach wodnych ulega rozkładowi pod wpły-
wem wielu różnych czynników takich jak: wysoka
Charakterystyka kwasu
askorbinowego w wyrobach
kosmetycznych i produktach
leczniczych
Characteristics of ascorbic acid in cosmetics
and medicinal products
