6 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
578
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
|
|
Polihydroksykwasy
Ważną grupą kwasów nowej generacji są polihydroksykwasy,
których przykładem jest kwas laktobionowy. Działa delikat-
nie złuszczająco i rozjaśniająco, wpływając na ogólny wygląd
i strukturę skóry. Poprawia funkcję bariery ochronnej skóry,
wzmacniając ją i chroniąc przed utratą wody. Wpływa również
na syntezę kolagenu, powodując zagęszczenie i uelastycznie-
nie skóry. Kwas laktobionowy spowalnia procesy starzenia,
ogranicza tworzenie się zmarszczek i pękanie naczyń krwio-
nośnych. Znalazł szerokie zastosowanie u osób cierpiących na
suchą i wrażliwą skórę oraz osób z atopowym zapaleniem skó-
ry i łojotokowym zapaleniem skóry [9].
Bardzo popularnymi związkami występującymi w kosmety-
kach przeciwstarzeniowych stały się retinoidy oraz nawilża-
cze, do których należą kwas hialuronowy oraz kolagen, a także
kwas mlekowy, ceramidy, witaminy A, C, E i F oraz izoflawony
sojowe i sfingolipidy [9].
|
|
Retinoidy
Retinoidy to grupa związków organicznych obejmujących na-
turalne i syntetyczne pochodne retinolu, które charakteryzują
się aktywnością witaminy A. Związki te uszeregowano pod
względem budowy chemicznej:
•
I generacja: retinoidymonocykliczne naturalne, działające
nieselektywnie, np. retinol (witamina A), metabolit witaminy
A, czyli aldehyd retinowy – retinal, kwas retinowy (3 izome-
ry: tretinoina, izotretinoina, alitretinoina);
•
II generacja: retinoidymonocykliczne, syntetyczne analogi
witaminy A, np. acytretyna, etretynat, motretynid;
•
III generacja: retinoidypoliaromatyczne o selektywnym dzia-
łaniu receptorowym, np. adapalen, arotynoid, beksaroten, ta-
zaroten [10].
Retinoidy bezpośrednio lub po przekształceniu metabolicznym
wiążą się i aktywują odpowiednie receptory jądrowe, wywołując
transkrypcję odpowiednich genów. Ekspresja receptorów reti-
noidowych RAR i RXR jest obecna w niektórych tkankach i ko-
mórkach, m.in. naskórku, mieszkach włosowych i gruczołach ło-
jowych. Retinoidy wpływają na transkrypcję określonych genów,
które uczestniczą w procesach odpornościowych, różnicowaniu
się komórek oraz regulacji procesów złuszczania warstw naskór-
ka. Z uwagi na ogromny wpływ na skórę są wykorzystywane
w farmakoterapii wielu schorzeń skórnych oraz w kosmetykach
o działaniu powierzchniowym. Stosowane są w leczeniu takich
problemów skórnych jak łuszczyca i trądzik oraz w fotostarzeniu,
leczeniu owrzodzeń i spłycaniu zmarszczek [11].
Witamina A oraz inne retinoidy, dzięki swojej wysokiej
aktywności biologicznej, znalazły szerokie zastosowanie
w kosmetykach przeciwstarzeniowych. Stwierdzono, że stoso-
wanie niskich dawek retinolu (0,1%) bezpośrednio na skórę po-
maga w jej wygładzeniu i uelastycznieniu, a drobne zmarszczki
znikają i zmniejszają się przebarwienia. Dzieje się to za spra-
wą pobudzenia aktywności i zwiększenia liczby fibroblastów
i produkcji włókien kolagenowych. Wzrasta proliferacja kera-
tynocytów, wzmocnieniu ulega skóra i zmniejszają się oznaki
jej starzenia [10].
W kosmetykach najczęściej stosowany jest retinol w posta-
ci palmitynianu oraz retinal i beta-karoten. Beta-karoten sto-
sowany zewnętrznie na skórę ma zdolności wnikania w głąb
naskórka, następnie ulega przekształceniu do palmitynianu-
retinylu, który jest prekursorem witaminy A. Związek ten
dobrze penetruje skórę, normalizuje keratynizację, pobudza
aktywność mitotyczną oraz enzymatyczną, dzięki czemu po-
wstają nowe komórki skóry. Ponadto stymulując komórki tucz-
ne, pobudza tworzenie nowych naczyń krwionośnych. Przez
zwiększenie liczby fibroblastów oraz innych komórek tkanki
łącznej wzrasta intensywność syntezy kolagenu. Poprawia się
ogólny wygląd skóry, a zmarszczki stają się mniej widoczne [11].
|
|
Nawilżacze skóry
Niski poziomwilgoci w skórze prowadzi do poważnego zakłóce-
nia jej funkcjonowania, wywołując m.in. degenerację włókien
kolagenowych i elastylowych, co pociąga za sobą powstawanie
zmarszczek. Odwodniona skóra traci swą jędrność, jest mniej
napięta i wiotka. Dzięki swej aktywności nawilżającej szerokie
zastosowanie znalazły preparaty kosmetyczne z wykorzysta-
niem specyficznych makrocząsteczek.
Silne nawilżacze w kosmetykach przeciwstarzeniowych to
m.in. hydrofilowe substancje błonotwórcze, posiadające zdolność
zatrzymywania wody w skórze. Należą do nich makrocząstecz-
ki biologiczne hydrofilowe, tj. glikozaminoglikany (GAG), głów-
nie kwas hialuronowy, chitozan oraz kolagen. Związki te zawar-
te w kremach działają powierzchniowo, pozostawiając na skórze
ochronną warstwę zapobiegającą odwodnieniu. Hydrofilowe
cząsteczki są również wykorzystywane w zabiegach głęboko
nawilżających, np. w mezoterapii, podczas której wprowadzane
są one do skóry w postaci składników aktywnych, wiążących
wodę w skórze i uniemożliwiających jej parowanie [12].
|
|
Kwas hialuronowy
Do najpopularniejszych nawilżaczy wykorzystywanych
w kosmetykach należy kwas hialuronowy. Jest on związkiem
z grupy glikozaminoglikanów, który w naturalnych warun-
kach wchodzi w skład tkanki łącznej w skórze właściwej, gdzie
chłonie i magazynuje wodę. Dzięki swoim właściwościom hi-
groskopijnym posiada zdolność wiązania dużych ilości wody.
Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego potrafi związać około
250 cząsteczek wody. Wraz z wiekiem ilość kwasu hialurono-
wego w skórze maleje, przez co dochodzi do pogorszenia na-
wodnienia, spadku elastyczności oraz tworzenia się zmarsz-
czek. W warunkach laboratoryjnych kwas hialuronowy jest
uzyskiwany ze szczepów bakterii
Streptococcusequinus
oraz
z naturalnego surowca, jakim są kogucie grzebienie. Wykazuje
jednolitą strukturę chemiczną i pozbawiony jest właściwości
immunogennych, dzięki czemu jest bardzo dobrze tolerowany
przez skórę człowieka [13].
