5 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
485
N
artykuł naukowy
dermatologia
|
|
Metody kamuflujące
Technika makijażu kamuflującego ma na celu ukrycie wszel-
kich zmian dermatologicznych widocznych obszarów skóry,
takich jak twarz, szyja i dłonie. Kosmetyki do makijażu plam
odbarwieniowych cechuje większa zawartość pigmentu w po-
równaniu z preparatami drogeryjnych (50-54% vs. 10-15%), co
umożliwia zatuszowanie zmian bielaczych. Niestety metoda
ta wymaga kilkukrotnych korekt w ciągu dnia, a efekty na-
dal mogą być niezadowalające. Produkty, bazujące na kwasie
dokozaheksaenowym DHA (dihydroksyaceton), są najbardziej
popularne, zapewniają długotrwały kolor przez kilku dni.
Inną możliwością maskowania zmian jest pigmentacja medycz-
na, uważana za nieinwazyjne, bezpieczne i skuteczne narzę-
dzie estetyczne. Metoda ta polega na wprowadzaniu w tkankę
podskórną specjalnie dobranego pigmentu, który nie odróżnia
się od koloru zdrowej skóry, oraz wypełnienie nim całego od-
barwionego obszaru plamy [58].
|
|
Depigmentacja
skóry prawidłowo zabarwionej
Jedną z metod leczenia bielactwa, obejmującego powyżej 50%
powierzchni ciała, jest całkowite odbarwienie skóry zdrowej.
Od lat pięćdziesiątych XX wieku jako środek depigmentujący
stosowany jest eter monobenzylowy hydrochinonu MBEH (
mo-
nobenzyl ether of hydroquinone or monobenzone
). Mechanizm
działania MBEH polega na trwałym zniszczeniu prawidło-
wych melanocytów w miejscu stosowania preparatu. Pierwsze
efekty, w postaci obszarów depigmentacyjnych, widoczne są
już po około 4 tygodniach terapii, podczas gdy leczenie zazwy-
czaj trwa do 24 miesięcy. Ponadto, miejscowo stosowany kwas
retinowy RA (
retinoic acid
) w połączeniu z MBEH wykazuje
działanie synergistyczne, powodując depigmentację w krót-
kim czasie. Kwas retinowy zwiększa absorpcję monobenzonu
przez melanocyty, poprzez dezaktywację ich mechanizmów
obronnych zależnych od glutationu. Do działań niepożądanych
MBEH zalicza się: podrażnienie skóry, kontaktowe zapalenie
skóry, świąd, łysienie oraz przedwczesne siwienie. Stosowanie
tej metody jest przeciwwskazane wśród dzieci [59].
|
|
Inne metody leczenia bielactwa
Doustna suplementacja antyoksydantów i witamin jest często
stosowana jako leczenie wspomagające, zwykle w połączeniu
z fototerapią. Zalicza się do nich: kwas alfa-liponowy, witamina
D, Ginkgo biloba.
Kwas alfa-liponowy jest przeciwutleniaczem, dostępnym bez
recepty w postaci suplementu diety. W grupie 35 pacjentów
otrzymujących leczenie NB-UVB w połączeniu z kwasem alfa-
-liponowym 47% chorych osiągnęło >75% repigmentacji w po-
równaniu z 18% badanych, leczonych wyłącznie fototerapią.
Ponadto, repigmentacja została osiągnięta przy niższej sku-
mulowanej dawce UVB [60]. Pomocne może być także miejsco-
we stosowanie przeciwutleniaczy. VitilVenz, krem produkcji
wenezuelskiej, zawierający koenzym Q10, witaminy C i E oraz
inne składniki naturalnie, wykazywał większą skuteczność
w porównaniu z placebo [61].
Miejscowe analogi witaminy D3 stosowane w skojarzeniu
z preparatem PUVA zostały po raz pierwszy opisane przez
Parsad [62]. Na podstawie oceny retrospektywnej Birlea i wsp.
22 badań z wykorzystaniem kalcypotriolu lub takalcytolu sto-
sowanymi samodzielnie lub w połączeniu z innymi środkami
stwierdzono skuteczność analogówwitaminy D3 w połączeniu
z PUVA, NB-UVB lub laseroterapią. Ponadto, naukowcy dono-
szą o niskim poziomie witaminy D u pacjentów z bielactwem
i innymi chorobami autoimunologiczymi [63]. Zbadano także
związek między polimorfizmem w obrębie receptora VDR-Apa-
-I i bielactwem. Sugeruje to, że witamina D lub jej receptor mogą
odgrywać rolę w etiopatogenezie pigmentacji skóry [64].
Ekstrakty z liścia Ginkgo biloba od dawna stosowane są
w tradycyjnej medycynie chińskiej. Za działanie lecznicze pre-
paratu odpowiedzialne są laktony terpenowe (ginkgolidy i bilo-
balidy) oraz glikozydy flawonowe. Na podstawie badań stwier-
dzono, że rozprzestrzenianie się bielactwa zostało zatrzymane
u 80% osób otrzymujących 40 mg ekstraktu z G. biloba przez
sześć miesięcy [65]. Inne badanie pilotażowe wykazało znaczną
poprawę u 12 uczestników badania po 12 tygodniach suple-
mentacji wyciągu z G. biloba [66].
Zastosowanie w leczeniu wspomagającym bielactwa znaj-
dują także zabiegi kosmetologiczne, m.in. mikrodermabrazja
oraz skin needling. Skuteczność pierwszej z nich związana
jest z pobudzeniem nieaktywnych melanocytów w obrębie
plam depigmentacyjnych, co warunkuje syntezę i uwalnianie
melaniny. Ponadto zabieg ten oczyszcza skórę, poprawiając
absorpcję składników aktywnych, stosowanych w głównych
metodach leczniczych bielactwa [67]. Skin needling to technika
nakłuwania igłą akupunkturyczną warstwy właściwej skóry,
w celu reaktywowania i pobudzania produkcji melanocytów
na obszarach odbarwionych. W badaniach została udowodnio-
na skuteczność zastosowania tej metody z połączeniu z 5-proc.
5-fluorouracylem stosowanym miejscowo [68].
|
|
Ochrona zmian depigmentacyjnych
na skórze
W przebiegu bielactwa nabytego niezbędna jest edukacja pa-
cjenta dotycząca pielęgnacji i ochrony zmian bielaczych. Skóra
pozbawiona barwnika bardzo łatwo pochłania promieniowa-
nie UVB, a poparzenia słoneczne mogą znacznie pogorszyć
objawy choroby. W związku z tym niezbędna jest ochrona
skóry przed promieniowaniem UVA i UVB, w postaci wodo-
odpornych filtrów przeciwsłonecznych o wskaźniku ochrony
przeciwsłonecznej SPF (
Sun Protection Factor
), wynoszącym co
najmniej 30. Preparaty te należy stosować co dwie godziny, na-
wet w przypadku pochmurnej pogody. Pacjentom z bielactwem
przeciwwskazane jest korzystanie z solarium ze względu na
duże ryzyko poważnego poparzenia skóry [69].
