5 / 2017 / vol. 6
Kosmetologia Estetyczna
484
N
artykuł naukowy
dermatologia
PUVA wiązało się z występowaniem objawów ubocznych, wy-
nikających z zażywania psoralenów, tj. nudności oraz nasilonego
rumienia po naświetlaniu [40]. Wykazano także efektywność tera-
pii z użyciem takrolimusu wmaści (0,1%) w połączeniu z NB-UVB
podczas 3-miesięcznej terapii. W grupie 40 pacjentów, u 27 z nich
zaobserwowano zmniejszenie obszaru objętego bielactwem, w po-
równaniu z miejscami objętymi wyłącznie leczeniemNB-UVB (42
vs. 29%) [41]. Zastosowanie dziewięciomiesięcznej terapii NB UVB
zwykle zapewnia uzyskanie pełnej repigmentacji. Natomiast
3-miesięczne leczenie bez poprawy stanu klinicznego należy uznać
za nieskuteczne [42].
|
|
Laser excimerowy
Badania z wykorzystaniem lasera exci-
merowego, emitującego falę o długości 308 nm, wykazały wy-
soką skutecznośćwterapii zmiandepigmentacyjnych. Zalecana
początkowa dawka wynosi 100 mJ/cm², następnie zwiększana
jest o 50 mJ/cm² lub o 10-25% dawki początkowej aż do wy-
stąpienia zaczerwienienia [43]. Największa efektywność stoso-
wania lasera excimerowego dotyczy ograniczonych, stabilnych
ognisk bielaczych, obejmujących poniżej 30% powierzchni cia-
ła, szczególnie w obrębie twarzy [44]. W przeprowadzonych
badaniach zaobserwowano także wpływ typu skóry na efekty
terapii. Najlepszą odpowiedź terapeutyczną wykazują pacjenci
z ciemną karnacją – co najmniej typ III oraz z małymi i śred-
nimi zmianami [45]. Natomiast takie czynniki, jak wiek, płeć
lub czas trwania choroby, nie wykazywały istotnego wpływu
na skuteczność tej metody [46]. Badania Leone i wsp. wykazały
repigmentację u 95% pacjentów po zastosowaniu 8 sesji z uży-
ciem lasera excimerowego, natomiast trzymiesięczna terapia
wykazała poprawę stanu dermatologicznego u 89% badanych.
Zauważono również większą efektywność tej metody w po-
równaniu z NB UVB, szybsze pojawienie się repigmentacji oraz
mniejsze ryzyko pojawienia się działań niepożądanych [47].
Podobne wyniki zostały opublikowane przez Hofer i wsp [48]
oraz Shen i wsp. [49], co wskazuje na efektywność tej metody
leczenia bielactwa. Niestety ze względu na ograniczony dostęp,
wysoką cenę oraz skuteczność przy niewielkich zmianach te-
rapia ta nie jest stosowana powszechnie.
|
|
Metody chirurgiczne
Zabiegi chirurgiczne stosowane są przede wszystkim w bie-
lactwie segmentowym o stabilnym przebiegu w czasie ostat-
nich 12 miesięcy, tj. stała wielkość obszarów bielaczych, brak
nowych plam depigmentacyjnych, objawu Koebnera czy nad-
miernego bliznowacenia [50]. Główną zasadą leczenia chirur-
gicznego jest przeszczep melanocytów z obszarów skóry, obję-
tych pigmentacją do miejsc bielaczych. Metoda ta stosowana
jest wśród chorych, u których pozostałe terapie zakończyły
się niepowodzeniem. Wyniki badań dowiodły, że do zainicjo-
wania procesu repigmentacji wystarczy przyjęcie się pojedyn-
czego ogniska melanocytów [51]. Metoda ta leczenia bielactwa
dotyczy głównie przeszczepów autolo-
gicznych melanocytów, miniprzeszcze-
pów (
miniature punch grafting
), replanta-
cji pokrywy naskórka po zastosowaniu
podciśnienia (
suction blister grafting
) oraz
zwierających naskórek i część skóry wła-
ściwej, tzw. przeszczepy Thierscha (
thin
Thiersch split skin
) [52].
Njoo i wsp., porównując skuteczność
stosowanych metod transplantacyjnych,
dowiedli, że przeszczepy skóry pośred-
niej grubości STSGs (
split-thick-ness skin
grafts
), zawierające naskórek i część skóry
właściwej, oraz przeszczepy naskórkowe
wykazują najlepsze efekty terapeutycz-
ne [53]. Natomiast miniprzeszczepy, które są najpopularniejszą
metodą ze względu na niskie koszty, łatwą dostępność i krótki
czas terapii, wiązały się z częstszym występowaniem skutków
ubocznych w postaci niejednolitej pigmentacji obszarów bie-
laczych i powstania tzw. efektu kostki brukowej [54]. Pacjenci
poddawani metodzie
suction blister grafting
wykazywali do-
skonałe wyniki repigmentacji i utrzymywania się jej podczas
obserwacji [55]. Dodatkowo, 92% pacjentów w badaniach Bao
i wsp. wykazało zadowalającą repigmentację (> 50% obszarów
bielaczych) po 10 dniach od zabiegu [56]. Li i wsp. zastosowali
zmodyfikowaną metodę
suction blister
u 1100 pacjentów. Całko-
witą repigmentację zaobserwowano u 20,6% pacjentów, nato-
miast 51,6% pacjentów wykazało ponowną pigmentację > 50%
obszarów odbarwionych [57]. Stosowanie zaawansowanych
metod chirurgicznych poprawia jakość życia, zmniejsza na-
kłady finansowe i przyspiesza repigmentację skóry pacjentów
z bielactwem. Przeszczepy naskórka uważane są za bezpieczną
i skuteczną technikę leczenia stabilnego bielactwa, niereagują-
cego na standardowe terapie. Aczkolwiek konieczne jest prze-
prowadzenie dalszych badań, w celu potwierdzenia skuteczno-
ści leczenia zabiegowego, ale obecne wyniki są obiecujące.
Fot. 5
Lokalizacja zmian depigmentacyjnych w obrębie twarzy
Źródło:
[V]
Fot. 4
Bielactwo uogólnione
Źródło:
[IV]