5 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
480
artykuł naukowy
Kosmetologia Estetyczna
N
substancji drażniących i alergizujących [1-3]. Do emolientów
można zaliczyć alkohole tłuszczowe, estry kwasów tłuszczo-
wych, olej parafinowy, lanolinę, wazelinę oraz silikony. Silne
działanie nawilżające, ale bez efektu natłuszczającego, wy-
kazują takie substancje jak mocznik, aminokwasy, gliceryna.
Jednakże przy stosowaniu mocznika w kosmetykach pielę-
gnacyjnych dla dzieci należy zachować dużą ostrożność, gdyż
wykazano zwiększone stężenie tej substancji we krwi nie-
mowląt w wyniku stosowania na skórę produktów z moczni-
kiem. Wskazane jest, aby unikać mocznika w preparatach dla
niemowląt poniżej szóstego miesiąca życia, a u starszych dzieci
ograniczyć jego stężenie do 1%. Kontrowersyjna jest także za-
wartość lanoliny w produktach dla dzieci z uwagi na doniesie-
nia o alergiach na tę substancję, szczególnie gdy preparat był
stosowany na zmiany skórne. Odpowiedzialna za występowa-
nie alergii kontaktowej jest frakcja wolnych alkoholi lanolino-
wych. Jednakże, biorąc pod uwagę aktualne parametry czysto-
ści surowca, alergia na lanolinę występuje rzadko [4].
Bardzo dobre efekty pielęgnacyjne w przypadku skóry dziec-
ka przynosi stosowanie olejów roślinnych bogatych w niena-
sycone kwasy tłuszczowe. Najbardziej wskazane są oleje ze
słodkich migdałów, oliwek, orzechów makadamia, lnu, jojoba,
wiesiołka, awokado, ogórecznika [4].
Wiele cennych właściwości posiadają także ekstrakty roślin-
ne. Działanie łagodzące wykazuje np. ekstrakt i mleczko z owsa.
Chętnie stosowany w kosmetykach dla dzieci jest rumianek
o działaniu przeciwzapalnym dzięki zawartości
α
-bisabololu
i chamazulenu. Jednakże rumianek może także powodować
alergie, gdyż w jego składzie występuje antekotulid (lakton se-
skwiterpenowy), główny alergen kontaktowy. Warto podkreślić,
że niektóre odmiany rumianku (w tym polski Złoty Łan) są po-
zbawione tego składnika. Ponadto nie należy stosować olejków
eterycznych u dzieci poniżej ósmego roku życia. Wiele olejków
może powodować alergie (np. geraniowy, z pomarańczy), a także
działać fototoksycznie (np. bergamotkowy, cytrynowy) [4-5].
Skóra małych dzieci nie zapewnia odpowiedniej ochrony
przed promieniowaniem ultrafioletowym. Nadmierne nara-
żenie na działanie słońca może doprowadzić do wielu nieko-
rzystnych następstw, m.in. do oparzenia słonecznego oraz
uszkodzenia układu immunologicznego dziecka, co zwiększa
prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości transforma-
cji nowotworowej. Zalecana wartość produktu ochrony prze-
ciwsłonecznej SPF (
Sun Protection Factor
) dla dzieci wynosi co
najmniej 30. U niemowląt, dzieci z jasną karnacją lub skórą ato-
pową powinny być stosowane preparaty o SPF 50 lub 50+. Dla
niemowląt polecane są preparaty zawierające filtry fizyczne.
Najczęściej stosowany jest dwutlenek tytanu – Titanium Dio-
xide, zgodnie z Międzynarodową Nomenklaturą Składników
Kosmetycznych INCI (
International Nomenclature of Cosmetic
).
U dzieci, które ukończyły 2 lata, dopuszczalne jest stosowa-
nie kosmetyków zawierających także filtry chemiczne o du-
żej stabilności, które nie podrażniają skóry oraz nie wywołują
reakcji alergicznych, takie jak Tinosorb M (INCI: Methylene
Bis-Benzotriazolyl Tetramethylbutylphenol) lub Tinosorb S
(INCI: Bis-Ethylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine) [6].
Mając na uwadze delikatną skórę dziecka i doniesienia o działa-
niach niepożądanych po kosmetykach: alergiczny wyprysk kon-
taktowy, pokrzywka kontaktowa, reakcje fotoalergiczne, uzasad-
nione jest ograniczanie w recepturach dla najmłodszych również
substancji zapachowych, konserwantów i barwników [4].
|
|
PIELĘGNACJA SKÓRYWOKRESIE DOJRZEWANIA
Tłusta i trądzikowa cera, występująca często w okresie dojrze-
wania, jest bardzo trudna w pielęgnacji. Warto znać etiopato-
genezę zmian, aby, w celu uzyskania jak najlepszych efektów,
wprowadzić odpowiednie działania pielęgnacyjne. Postępo-
wanie kosmetyczne powinno mieć na celu zmniejszenie wy-
dzielania łoju, ograniczenie rozwoju patogenów, hamowanie
rozkładu składników wydzieliny gruczołów łojowych, dzia-
łanie keratolityczne – odblokowanie ujść gruczołów łojowych,
redukcję podrażnień, jak również poprawę wyglądu cery po-
przez jej zmatowienie [7]. Stosując systematycznie odpowied-
nio dobrane preparaty kosmetyczne, zawierające właściwe
substancje aktywne, można uzyskać znaczną poprawę stanu
cery. Jednak bardzo nasilone zmiany trądzikowe wymagają
specjalistycznego leczenia dermatologicznego.
Podstawowe znaczenie ma prawidłowe oczyszczenie skóry
z łoju, potu oraz zanieczyszczeń. Środki przeznaczone do my-
cia tłustej cery powinny cechować się właściwym odczynem
zbliżonym do naturalnego pH skóry lub lekko kwasowym. Niż-
sze wartości pH ograniczają rozwój bakterii i zmniejszają po-
drażnienia. Do codziennej pielęgnacji można używać preparaty
oczyszczająco-normalizujące zawierające substancje, które nie
spowodują nadmiernego wysuszenia, nie zakłócą równowagi
kwasowo-zasadowej skóry, jak również nie naruszą flory bak-
teryjnej naturalnie występującej na skórze. Warto raz lub dwa
razy w tygodniu wykonać peeling twarzy. Pozwoli to na głęb-
sze oczyszczenie skóry, usunięcie zrogowaciałego naskórka
oraz udrożnienie ujść gruczołów łojowych [8-10].
Kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji cery tłustej i trądziko-
wej to najczęściej hydrożele lub emulsje typu O/W (emulsja oleju
w wodzie) z niską zawartością fazy tłuszczowej. Mniejsza za-
wartość substancji lipidowych poprawia właściwości sensorycz-
ne preparatu, ogranicza uczucie lepkości, a przede wszystkim
redukuje efekt świecenia cery [11]. Dobroczynne działanie wy-
kazują substancje przeciwbakteryjne. Stosowane są składniki
pochodzenia roślinnego, np. olejek z drzewa herbacianego o sil-
nym działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym i prze-
ciwgrzybiczym. Przenika on łatwo przez skórę i hamuje rozwój
bakterii beztlenowych (
Propionibacterium acnes
). Skuteczność
w tym zakresie przejawiają także terpeny i flawonoidy zawarte
wwyciągach roślinnych i olejkach eterycznych, m.in. z lawendy,
eukaliptusa czy tymianku. Do składników syntetycznych o ak-
tywności bakteriostatycznej należą związki siarki oraz połącze-
nia kompleksowemetali (głównie cynku) z aminokwasami (INCI:
Zinc PCA) lub innymi ligandami (INCI: Zinc Gluconate). Ponadto
