5 / 2016 / vol. 5
Kosmetologia Estetyczna
459
A
artykuł
dermatologia
mgr Anna Bartnicka
Instytut Mikroekologii
w Poznaniu
E:
anna.bartnicka
@instytut-mikroekologii.pl
Konsultacja specjalistyczna
drn.med.
MirosławaGałęcka
PPP Zdrowe Nogi,
Miralex Sp. z o.o.
Grzybice powierzchniowe
W przypadku nadmiernego stosowania leków prze-
ciwbakteryjnych powstaje nisza ekologiczna, która
zajmowana jest przez grzyby. Z kolei do najczęst-
szych chorób sprzyjających rozwojowi zakażeń
grzybiczych należą cukrzyca, zaburzenia krążenia
obwodowego, zakażenia HIV, AIDS, białaczki. Coraz
częściej odnotowuje się również występowanie cho-
rób nowotworowych oraz dużą ilość przeprowadza-
nych transplantacji. Stosowane w tych przypadkach
chemioterapia oraz leki immunosupresyjne, które
zmniejszają aktywności układu odpornościowego,
także usposabiają do występowania zakażenia. Po-
nadto przebywanie w dużych aglomeracjach miej-
skich i korzystanie z ogólnodostępnych basenów,
sauny, siłowni oraz noszenie odzieży i butów z mate-
riałów syntetycznych są także czynnikami zwiększa-
jącymi ryzyko wystąpienia grzybicy. Szczególnie po-
datne są również wybrane grupy zawodowe: górnicy,
hutnicy, żołnierze, sportowcy, ze względu na wystę-
pujący w ich środowisku wilgotny i gorący mikrokli-
mat. Pozostałymi czynnikami predysponującymi do
zakażenia są: otyłość, ciąża, podeszły wiek pacjenta,
infekcje, zabiegi chirurgiczne, terapia kortykoste-
roidami, uszkodzenia i suchość skóry. Z uwagi na
powszechność występowania możliwość reinfekcji
oraz łatwość przeniesienia na inne osoby, powierzch-
niowe zakażenia grzybicze stanowią istotny problem
kliniczno-epidemiologiczny, a prawidłowo przepro-
wadzona diagnostyka jest niezmiernie istotna.
Ze względu na lokalizację zakażenia te dzieli się
na: grzybicę stóp, dłoni, pachwin, grzybicę owło-
sionej skóry głowy, a także skóry gładkiej twarzy
i tułowia. Materiałem do badania mikologicznego,
w zależności od umiejscowienia zmian, są łuski
skórne, paznokcie lub epilowane włosy. Ze względu
na czynnik etiologiczny, wśród grzybic powierzch-
niowych wyróżnić można, najczęściej występujące,
dermatofitozy wywołane przez grzyby dermatofi-
towe oraz zakażenia spowodowane przez grzyby
drożdżopodobne, a także grzyby pleśniowe.
|
|
ZAKAŻENIA DERMATOFITOWE
Patogenne dla człowieka są trzy rodzaje dermato-
fitów:
Trichophyton, Epidermophyton, Microsporum
.
Grzybice te dotyczą wyłącznie struktur skeratyni-
zowanych dzięki zdolności dermatofitów do degra-
dacji keratyny i jej asymilacji. Najczęściej izolowa-
nym patogenem jest
Trichophyton rubrum
.
|
|
GRZYBICA STÓP
Najczęściej rozpoznawana dermatofitoza na świecie.
W populacji polskiej częstość występowania osiąga
42%. Odsetek zakażeń wzrasta wraz z wiekiem i jest
wyższy wśród mężczyzn niż u kobiet. Wyróżnia się
3 postacie grzybicy stóp:
•
międzypalcowa
(najczęstszy typ) – w przeważa-
jącej części przypadków dotyczy obu stóp. Obej-
muje zazwyczaj III i IV przestrzeń międzypalco-
wą. W początkowym okresie zakażenia pacjenci
zgłaszają świąd, a w obrazie klinicznym stwierdza
się zaczerwienienie, następnie złuszczanie, mace-
rację i pęknięcia naskórka. Jeśli zmiany są sączące,
może występować nieprzyjemny zapach. W czę-
ści przypadków zmiany chorobowe mogą szerzyć
się poza przestrzenie międzypalcowe, zajmując
powierzchnię grzbietową i podeszwową stopy;
•
potnicowa
– charakteryzuje się występowaniem
drobnych pęcherzyków na sklepieniu stopy, które
w dalszym etapie rozwoju zakażenia mogą obej-
mować całe stopy;
W
ciąż wzrasta liczba rozpoznawanych zakażeń grzybiczych. Szacuje się, iż dotyczą one
ok. 40% populacji, a obecnie najczęściej rozpoznawanymi są grzybice powierzchniowe
(grzybica skóry i jej przydatków). Wpływ na to ma wiele czynników. Wśród nich wymienić należy
predyspozycje genetyczne, czynniki środowiskowe, rozwój cywilizacyjny, współistniejące choroby
oraz nadużywanie antybiotyków.