4 / 2019 / vol. 8
Kosmetologia Estetyczna
515
N
ARTYKUŁ NAUKOWY
TRYCHOLOGIA
Kolejną grupą leków są glikokortykosteroidy stosowane do-
ustnie. Leczenie to jest bardzo kontrowersyjne i może prze-
biegać różnymi schematami terapii, m. in. przyjmowanie leku
codziennie w mniejszych dawkach lub co miesiąc w tygodnio-
wych pulsach. Podczas trwania terapii pacjenci widzieli zado-
walające efekty leczenia, natomiast po zakończeniu leczenia
w wielu przypadkach włosy wypadały. Leki te mogą również
wywołać wiele działań niepożądanych m.in. obrzęki, hipoka-
liemie, osteoporozę, chorobę wrzodową, trądzik posteroidowy,
zmiany nastroju, wzmożoną potliwość, zespół Cushinga [19].
FOTOCHEMIOTERAPIA
Naświetlanie promieniowaniem UV-A po podaniu psoralenu,
czyli leku zwiększającego wrażliwość skóry na światło. PUV-A
(
Psoralen Ultraviolet-A
) to kolejna z najczęściej stosowanych
metod leczenia łysienia plackowatego jak również innych der-
matoz tj. łuszczyca czy bielactwo. Podczas fotochemioterapii
stosowane jest promieniowanie UVA jak również podawany
jest doustnie lub miejscowo środek uwrażliwiający skórę na
to promieniowanie. Leczenie to można stosować także w ły-
sieniu całkowitym. Działania niepożądane, które występują
najczęściej to nudności, wymioty, zawroty głowy, zaburzenia
nastroju, problemy ze snem, uporczywy świąd skóry, który
może utrudniać osobie chorej normalne funkcjonowanie. Zda-
rza się, że skutki uboczne terapii pojawiają się po dłuższym
czasie od zakończenia leczenia np. przebarwienia na skórze,
piegi, zmarszczki. Najgroźniejszym powikłaniem tej terapii jest
zwiększone ryzyko wystąpienia nowotworów skóry [20, 21].
INNE TERAPIE
Kolejne metody leczenia obarczone zdecydowanie mniejszym
ryzykiem dla pacjenta to krioterapia i mezoterapia igłowa skóry
głowy. W krioterapii metodą
deep steak
poprzez powierzchow-
ne mrożenie tkanek skóry poprawia się krążenie w mieszkach
włosowych, skuteczność tej metody zależy od wieku pacjen-
ta, jak również od zaawansowania łysienia na skórze głowy
[22, 23]. Natomiast w mezoterapii igłowej za pomocą miejsco-
wych śródskórnych iniekcji podaje się mieszaniny różnych sub-
stancji m.in. leków i witamin. Zabieg ten jest bezpieczny, a do-
prowadzenie do przedawkowania podawanych substancji czy
wywołanie poważniejszych objawów niepożądanych jest mało
prawdopodobne. Zabiegi te należy wykonywać systematycznie
w seriach. Zalecane są również zabiegi przypominające, wyko-
nywane kilka razy w roku. W piśmiennictwie nadal opisanych
jest zbyt mało badań naukowych świadczących o pozytywnych
efektach leczenia AA skóry głowy tą właśnie metodą [24-26].
PODSUMOWANIE
Włosy zawsze odgrywały bardzo ważną rolę estetyczną. Ich
utrata może być silnym czynnikiem stresogennym prowa-
dzącym do wycofania się z aktywnego życia społecznego.
Pacjenci dotknięci łysieniem plackowatym czują się odrzuce-
ni, niepotrzebni i nieakceptowani. Metoda leczenia powinna
być dobierana indywidualnie, uwzględniając stan ogólny jak
również ewentualne choroby współistniejące. Pacjenci choru-
jący na łysienie plackowate potrzebują holistycznego podejścia
i często opieki ze strony wielu specjalistów. Ważna jest rów-
nież prewencja oraz odpowiednia edukacja umożliwiająca te-
rapię zanim objawy osiągną zaawansowane stadium.
LITERATURA
1.
Brzezińska-Wcisło L, Lis A, Kamińska A, et al. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty
włosów na głowie u człowieka 2003, vol. 5: 260-266.
2.
Imko-Walczuk B, Cegielska A, Głombiowska M. Zmiany w rozmieszczeniu włosów
u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Przegląd Dermatologiczny 2012, vol. 99: 62-67.
3.
Przylipiak A. Medycyna estetyczna Podręcznik dla studentów kosmetologii. Wyd.
PZWL 2017: 187-189.
4.
Barancewicz-Łosek M. Łysienie typu męskiego. Świat Medycyny i Farmacji
2005/2006, vol. 10/11: 44-47.
5.
Langner A, Ambroziak M. Łysienie androgenowe u mężczyzn – czy warto leczyć?
Przewodnik Lekarza 2002, vol. 4-5: 46-50.
6.
Kozłowska U, Kozłowska A. Patofizjologia wzrostu włosa i utraty włosów. Przegląd
Dermatologiczny 2001, vol. 1: 19-25.
7.
Randall VA. Androgens and human hair growth. Clinical Endocrinology 1994, vol.
4: 439-457.
8.
McDonagh AJ, Tazi-Ahnini R. Epidemiologi and genetics of alopecia areata. Clinical
and Experimental Dermatology 2002, vol. 27(5): 405-409.
9.
Gulec AT, Tanriverdi N, Duru C, Saray Y, Akcali C. The role of psychological factors
in alopecia areata and the impact of the disease on the qualit of life. International
Journal of Dermatology 2004, vol. 43(5): 352-356.
10.
Misery L, Rousset H. Is alopecia areata a psychosomatic disease? La Revue De Me-
dicine Interne 2001, vol. 22(3): 274-279.
11.
Taylor RE, Bewley A, Melidonis N. Psychodermatology. Psychiatry and Medicine
2006, vol. 5(3): 81-84.
12.
Franca K, Chacon A, Ldeon J, Savas J, Nouri K. Psychodermatology: A trip thro-
ugh history. An Bras Dermatol Anais Brasileiros De Dermatologia 2013, vol. 88(5):
842-843.
13.
Kuty-Pachecka M, Stefańska K. Aleksytymia, sposób odczuwania własnego ciała
u osób z rozpoznaniem łysienia plackowatego. Fizjoterapia 2014, vol. 22(2): 24-29.
14.
Brzezińska-Wcisło L. Łysienia związane z chorobami ustroju. Przewodnik Lekarza
2005, vol. 5: 97-98.
15.
Łuczak M, Łuczak T, Cieścińska Cz, Czajkowski R. Leczenie ogólne łysienia placko-
watego. Przegląd Dermatologiczny 2013, vol. 1: 53-58.
16.
Langner A, Ambroziak M. Łysienie plackowate – etiopatogeneza i leczenie. Prze-
wodnik Lekarza 2004, vol. 6: 78-82.
17.
Gupta MA, Guptat AK. The use of antidepressant drugs in dermatology. Journal of
the European Academy of Dermatology and Venereology 2001, vol. 15(6): 512-518.
18.
Gilhard A, Etzioni A, Paus R. Łysienie plackowate. Dermatologia Po Dyplomie 2013,
vol. 1: 51-62.
19.
Kar BR, Handa S, Dogra S, Kumar B. Placebo – controlled oral pulse prednisolone
therapy in alopecia aeata. Jounal of the American Academy of Dermatology 2005,
vol. 52: 287-290.
20.
Claudy AL, Gagnaire D. Treatment of alopecia areata. Archives of Dermatology
1983, vol. 119(2): 975-978.
21.
Mitchell AJ, Dauglass MC. Topical photochemotherapy for alopecia areata. Journal
of the American Academy of Dermatology 1985, vol. 12(4): 644-649.
22.
Machońko T, Grabowski T. Leczenie łysienia plackowatego płynnym azotem. Prze-
gląd Dermatologiczny 1981, vol. 5-6: 607-609.
23.
Toboła J, Witkowska A, Olsztyński A. Praktyczne uwagi na temat wybranych
aspektów kriochirurgii zmian skórnych. Dermatologia Kliniczna 2004, vol. 6: 29-35.
24.
Doutre MS, Beylot C. Side effects of mesotherapy. Therapie 1997, vol. 52: 93-96.
25.
Kozłowska U. Mezoterapia jako alternatyw terapeutyczna łysienia, starzenia się
skóry, cellulite. Dermatologia Estetyczna 2004, vol. 6: 171-172.
26.
Broniarczyk-Dyła G, Prusińska-Bratoś M, Wawrzycka-Kaflik A. Wstępna ocena
efektu zastosowania mezoterapii w leczeniu chorób skóry owłosionej głowy. Der-
matologia Estetyczna 2005, vol. 37: 75-79.